Katarzyna von Bora

niemiecka zakonnica, małżonka Marcina Lutra

Katarzyna von Bora (ur. 29 stycznia 1499 w Lippendorfie koło Neukieritzsch, zm. 20 grudnia 1552 w Torgau) – niemiecka zakonnica, następnie małżonka reformatora religijnego Marcina Lutra[1].

Katarzyna von Bora
Ilustracja
Katarzyna von Bora (1526)
Data i miejsce urodzenia

29 stycznia 1499
Lippendorf, Święte Cesarstwo Rzymskie

Data i miejsce śmierci

20 grudnia 1552
Torgau, Święte Cesarstwo Rzymskie

Matka

Katarzyna Haubitz

Mąż

Marcin Luter

Dzieci

Johannes Luter
Elżbieta Luter
Magdalena Luter
Marcin Luter
Paweł Luter
Małgorzata Luter

Płyta nagrobna Katarzyny von Bora w Torgawie

Życie Katarzyny von Bora

edytuj

Młodość

edytuj

Katarzyna von Bora urodziła się w 1499 Lippendorfie koło Kieritzch jako córka szlachcica z Miśni oraz Katarzyny Haubitz. Sytuacja finansowa rodziny była trudna, więc rodzice zdecydowali się na oddanie córki do klasztoru cysterek w Nimbschen. W 1514 Katarzyna rozpoczęła nowicjat, a 8 października 1515 złożyła śluby zakonne. Ruch reformacyjny dotarł także za klasztorne mury. 24-letnia Katarzyna wraz z jedenastoma innymi zakonnicami uciekła w Wielką Sobotę 1523 z klasztoru dzięki pomocy kupca z Torgawy – Leonarda Koppe.

Małżeństwo z Marcinem Lutrem

edytuj

Trzy spośród dwunastu zakonnic wróciły do swoich domów rodzinnych, dziewięć pozostałych przywieziono do domu Lutra, który zajął się poszukiwaniem dla nich mężów. Katarzyna zawarła znajomość z synem norymberskiego patrycjusza, ale jego ojciec znalazł mu lepszą partię. Luter pragnął wyswatać Katarzynę z pastorem Glatzem z Orlamünde, ale ona nie wyraziła zgody na to małżeństwo, deklarując równocześnie chęć poślubienia Lutra. Reformator poślubił Katarzynę von Bora 13 czerwca 1525. Małżonkowie zamieszkali w byłym klasztorze w Wittenberdze. 7 czerwca 1526 urodził się ich pierwszy syn – Johannes, a później jeszcze Elżbieta (10 grudnia 1527), Magdalena (4 maja 1529), Marcin (9 listopada 1531), Paweł (28 stycznia 1533) oraz Małgorzata (17 grudnia 1534). Elżbieta i Magdalena zmarły jako dzieci (odpowiednio: w wieku ośmiu miesięcy i trzynastu lat). Sam Luter niewiele zarabiał. Utrzymanie zapewniała w dużej mierze żona, wynajmując część klasztoru studentom i innym osobom, a także zapewniając im wyżywienie. Przedsiębiorcza kobieta cieszyła się szacunkiem mężczyzn: posiadała znajomość czytania i pisania, rozważała Pismo Święte. Jak pisał Marcin Luter: „Mojej miłej pani domu Katarzynie von Bora, kaznodziejce, właścicielce browaru, ogrodniczce i kim jeszcze więcej może być...”, „Ona powozi, uprawia pole, pasie bydło, kupuje bydło, warzy piwo, a zabrała się jeszcze za czytanie Biblii, i obiecałem jej 50 guldenów, jeśli do Wielkanocy całą przeczyta! Zupełnie serio! Już jest przy 5. Księdze Mojżeszowej” (List Lutra do Justusa Jonasa z 1525) Małżeństwo Lutrów trwało 20 lat, do śmierci reformatora. W testamencie Luter uczynił spadkobierczynią Katarzynę, ale jego wola okazała się niezgodna z prawem. Wdowa otrzymała pensję od elektora (nie zawsze była wypłacana) i podobnie jak za życia męża utrzymywała się z opłat pobieranych za wynajmowanie części klasztoru. Nadal także gotowała dla najemców.

Przypisy

edytuj
  1. Florent Quellier, Łakomstwo. Historia grzechu głównego. Bellona, Warszawa 2013, s.79.

Linki zewnętrzne

edytuj