Katalog Messiera

Katalog Messiera – katalog astronomiczny zawierający obiekty na niebie, którego pierwsza wersja została opublikowana przez Charles’a Messiera w 1774. Pomysł skatalogowania obiektów nasunął się astronomowi podczas przygotowań do obserwacji powrotu komety Halleya w roku 1759. Messier natknął się przy tej okazji na Mgławicę Kraba (M1) i zauważył, że z wyglądu można ją pomylić z kometami. Wkrótce potem znalazł więcej mglistych obiektów (pełne zrozumienie ich właściwości nastąpiło dopiero w pierwszej połowie XX wieku). Ponumerował je, dodając z przodu literę M, co miało mu posłużyć do celów praktycznych^[1]. Ostateczna wersja Messiera wydana w 1784 zawierała 103 obiekty, po czym dodano 6 innych obiektów, odkrytych później przez Messiera i jego przyjaciela Pierre’a Méchaina. Ostatni obiekt został dodany do listy w 1966^[2].

Katalog zawiera 57 gromad gwiazd, 40 galaktyk, 1 pozostałość po supernowej (Mgławica Kraba), 4 mgławice planetarne, 7 mgławic rozmytych i 1 gwiazdę podwójną. Osiem z tych obiektów leży w Wielkiej Niedźwiedzicy^[3]. Każdy obiekt w katalogu jest oznaczony pierwszą literą nazwiska jego twórcy („M”) oraz kolejnym numerem^[4]. Jako, że wszystkie obserwacje Messier prowadził w Paryżu, katalog obejmuje obiekty położone nie dalej niż 40 stopni deklinacji południowej.

Od czasów Messiera odkryto dziesiątki tysięcy innych podobnych obiektów na niebie. Jednak obiekty Messiera są wśród nich najjaśniejsze i najlepiej widoczne dlatego, że zostały odkryte w XVIII wieku dysponując prymitywnym jak na dzisiejsze czasy teleskopem. Z tego powodu obiekty Messiera są bardzo często obserwowane przez amatorów astronomii używających tanich i łatwo dostępnych teleskopów lub lornetek. W kilku przypadkach obiekty można zaobserwować nieuzbrojonym okiem. Dlatego też katalog ten jest wciąż popularny i każdy zawarty w nim obiekt, chociaż może mieć współcześnie inną nazwę systematyczną, jest powszechnie określany numerem z katalogu Messiera.

Zobacz też

Przypisy

↑ Michał Baranowski. Zjawy z katalogu Messiera. „Wiedza i Życie”. 960 (12), s. 22-23, 2014-12-01. Warszawa: Prószyński Media. ISSN 0137-8929.
↑ Hartmut Frommert, Christine Kronberg: The Additional Messier Objects. Students for the Exploration and Development of Space (SEDS), 2005-03-31. [dostęp 2017-01-12]. (ang.).
↑ Encyklopedia Wszechświata. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 69. ISBN 978-83-01-14848-5.
↑ Milena Ratajczak: Kosmos. Mgławice planetarne. T. 8. Poznań: Oxford Educational Sp. z o.o., 2010, s. 5. ISBN 978-83-252-1359-6.

Linki zewnętrzne

Zdjęcia obiektów z Katalogu Messiera. gallery.astronet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-06)].
The Messier Catalog w serwisie SEDS (ang.)
Maraton Messiera
Courtney Seligman: Messier Catalog. [w:] Celestial Atlas [on-line]. [dostęp 2014-03-07]. (ang.).

[1] Michał Baranowski. Zjawy z katalogu Messiera. „Wiedza i Życie”. 960 (12), s. 22-23, 2014-12-01. Warszawa: Prószyński Media. ISSN 0137-8929.

[seds-2] Hartmut Frommert, Christine Kronberg: The Additional Messier Objects. Students for the Exploration and Development of Space (SEDS), 2005-03-31. [dostęp 2017-01-12]. (ang.).

[3] Encyklopedia Wszechświata. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 69. ISBN 978-83-01-14848-5.

[4] Milena Ratajczak: Kosmos. Mgławice planetarne. T. 8. Poznań: Oxford Educational Sp. z o.o., 2010, s. 5. ISBN 978-83-252-1359-6.

[1]

[2]

[3]

[4]