Karnice (powiat gryficki)
Karnice – wieś gminna w północno-zachodniej Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfickim, nad Liwką. Siedziba gminy Karnice.
wieś | |
Kościół św. Stanisława Kostki | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2022) |
661[2] |
Strefa numeracyjna |
91 |
Kod pocztowy |
72-343[3] |
Tablice rejestracyjne |
ZGY |
SIMC |
0777390 |
Położenie na mapie gminy Karnice | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego | |
Położenie na mapie powiatu gryfickiego | |
54°01′57″N 15°03′13″E/54,032500 15,053611[1] |
Według danych pod koniec 2004 roku wieś miała 771 mieszkańców[4].
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Karnice. W latach 1946–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.
W Karnicach mieści się zespół szkół publicznych.
W miejscowości ma siedzibę jednostka Ochotniczej straży pożarnej włączona do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego[5].
Zabytki
edytujWe wsi znajdują się następujące zabytki[6]:
- kościół pw. św. Stanisława Kostki, parafialny z XV wieku, przebudowany w stylu barokowym w XVIII wieku. W kościele zachowało się barokowe wyposażenie[7] oraz renesansowe stale i rycerska płyta nagrobna. Wieża z podłużnymi wnękami z ostrosłupowym hełmem barokowym z dwoma nadstawami, kwadratową i ośmioboczną, w fundamentach wieży granitowy maszkaron i anioł z XIII w[8]. Od południa do nawy przylega kaplica z edykułą[9]. Historia kościoła w Karnicach związana jest z rodem von Carnitzów. Pierwsza wzmianka o kościele pochodzi z 1368 roku. Metryki kościelne prowadzone były od 1594 roku. Zawierają one dane m.in. o wysokości osiąganych dochodów z poszczególnych miejscowości. Ówczesne probostwo osiągało dochody w wysokości 100 talarów. Kościół jest masywną budowlą wzniesioną na podstawie koła. Zbudowany jest z kamienia narzutowego (polnego) i cegły. Wieża kościelna była drewniana. Ołtarz pochodzi z przełomu XVII i XVIII wieku. Z XVII wieku pochodzą organy, ambona, epitafium i herb. W 1945 do probostwa należało 32 ha[potrzebny przypis].
- kaplica grobowa – stoi obok kościoła; ostatni członek rodziny von Elbe w 1880 wzniósł neogotycki dom pogrzebowy z cegły. W portalu wejściowym znajduje się medalion z płaskorzeźbą głowy Chrystusa, natomiast w ścianie szczytowej nad wejściem kartusz z herbem von Elbe. Rodziny von Carnitzów i Flemingów ze Skrobotowa wykorzystały kaplicę jako miejsce pochówku członków swoich rodzin w kwadratowej krypcie[10].
- dawny nieczynny cmentarz[11].
- inne
- park pałacowy z XIX w.
- pomnikowe drzewa na karnickim cmentarzu[7].
-
Kościół i kaplica
-
Herb von Elbe
-
Herb von Elbe
Transport
edytujKarnice znajduje się przy drodzy wojewódzkiej nr 110. Przez wieś przebiegły dwie linie kolejowe: rozebrana po II wojnie światowej normalnotorowa linia Wysoka Kamieńska – Trzebiatów (zob. Karnice (stacja kolejowa)), oraz od 2013 r. znów czynna w sezonie letnim wąskotorowa linia Gryfice – Pogorzelice (zob. Karnice Wąskotorowe).
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 14 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 50690
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 429 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ II. Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza na obszarze gminy Karnice. W: Plan rozwoju lokalnego gminy Karnice na lata 2005-2013. Urząd Gminy w Karnicach, 2005-05-06, s. 10.
- ↑ Wykaz OSP w KSRG w województwie zachodniopomorskim w lutym 2011 r.. Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Szczecinie, 2011-03-02. [dostęp 2011-08-14].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo zachodniopomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 .
- ↑ a b Edyta Tomczyk, Polska na weekend, Bielsko-Biała, Pascal, 2008, ISBN 978-83-7552-316-4.
- ↑ Czesław Piskorski, Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, Warszawa, 1980, s. 154, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .
- ↑ Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A. , 2007, s. 166, ISBN 978-83-7495-133-3 .
- ↑ Kaplica grobowa rodziny von Elbe. [dostęp 2023-08-28]. (pol.).
- ↑ Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków (księga A) woj. zachodniopomorskie. [dostęp 2023-08-28]. (pol.).