Karnice (powiat gryficki)

wieś w województwie zachodniopomorskim

Karnicewieś gminna w północno-zachodniej Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfickim, nad Liwką. Siedziba gminy Karnice.

Karnice
wieś
Ilustracja
Kościół św. Stanisława Kostki
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Powiat

gryficki

Gmina

Karnice

Liczba ludności (2022)

661[2]

Strefa numeracyjna

91

Kod pocztowy

72-343[3]

Tablice rejestracyjne

ZGY

SIMC

0777390

Położenie na mapie gminy Karnice
Mapa konturowa gminy Karnice, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Karnice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Karnice”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Karnice”
Położenie na mapie powiatu gryfickiego
Mapa konturowa powiatu gryfickiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Karnice”
Ziemia54°01′57″N 15°03′13″E/54,032500 15,053611[1]

Według danych pod koniec 2004 roku wieś miała 771 mieszkańców[4].

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Karnice. W latach 1946–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.

W Karnicach mieści się zespół szkół publicznych.

W miejscowości ma siedzibę jednostka Ochotniczej straży pożarnej włączona do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego[5].

Zabytki

edytuj

We wsi znajdują się następujące zabytki[6]:

  • kościół pw. św. Stanisława Kostki, parafialny z XV wieku, przebudowany w stylu barokowym w XVIII wieku. W kościele zachowało się barokowe wyposażenie[7] oraz renesansowe stale i rycerska płyta nagrobna. Wieża z podłużnymi wnękami z ostrosłupowym hełmem barokowym z dwoma nadstawami, kwadratową i ośmioboczną, w fundamentach wieży granitowy maszkaron i anioł z XIII w[8]. Od południa do nawy przylega kaplica z edykułą[9]. Historia kościoła w Karnicach związana jest z rodem von Carnitzów. Pierwsza wzmianka o kościele pochodzi z 1368 roku. Metryki kościelne prowadzone były od 1594 roku. Zawierają one dane m.in. o wysokości osiąganych dochodów z poszczególnych miejscowości. Ówczesne probostwo osiągało dochody w wysokości 100 talarów. Kościół jest masywną budowlą wzniesioną na podstawie koła. Zbudowany jest z kamienia narzutowego (polnego) i cegły. Wieża kościelna była drewniana. Ołtarz pochodzi z przełomu XVII i XVIII wieku. Z XVII wieku pochodzą organy, ambona, epitafium i herb. W 1945 do probostwa należało 32 ha[potrzebny przypis].
  • kaplica grobowa – stoi obok kościoła; ostatni członek rodziny von Elbe w 1880 wzniósł neogotycki dom pogrzebowy z cegły. W portalu wejściowym znajduje się medalion z płaskorzeźbą głowy Chrystusa, natomiast w ścianie szczytowej nad wejściem kartusz z herbem von Elbe. Rodziny von Carnitzów i Flemingów ze Skrobotowa wykorzystały kaplicę jako miejsce pochówku członków swoich rodzin w kwadratowej krypcie[10].
  • dawny nieczynny cmentarz[11].
inne
  • park pałacowy z XIX w.
  • pomnikowe drzewa na karnickim cmentarzu[7].

Transport

edytuj

Karnice znajduje się przy drodzy wojewódzkiej nr 110. Przez wieś przebiegły dwie linie kolejowe: rozebrana po II wojnie światowej normalnotorowa linia Wysoka Kamieńska – Trzebiatów (zob. Karnice (stacja kolejowa)), oraz od 2013 r. znów czynna w sezonie letnim wąskotorowa linia Gryfice – Pogorzelice (zob. Karnice Wąskotorowe).

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 14 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 50690
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 429 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. II. Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza na obszarze gminy Karnice. W: Plan rozwoju lokalnego gminy Karnice na lata 2005-2013. Urząd Gminy w Karnicach, 2005-05-06, s. 10.
  5. Wykaz OSP w KSRG w województwie zachodniopomorskim w lutym 2011 r.. Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Szczecinie, 2011-03-02. [dostęp 2011-08-14].
  6. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo zachodniopomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024.
  7. a b Edyta Tomczyk, Polska na weekend, Bielsko-Biała, Pascal, 2008, ISBN 978-83-7552-316-4.
  8. Czesław Piskorski, Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, Warszawa, 1980, s. 154, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482.
  9. Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A. , 2007, s. 166, ISBN 978-83-7495-133-3.
  10. Kaplica grobowa rodziny von Elbe. [dostęp 2023-08-28]. (pol.).
  11. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków (księga A) woj. zachodniopomorskie. [dostęp 2023-08-28]. (pol.).