Karczowanie – ręczne lub mechaniczne usuwanie z gruntu karp[1] (karczy, tj. pniaków z korzeniami pozostałych po ścięciu drzew[2]), służące oczyszczeniu terenu lub pozyskaniu surowca drzewnego[1].

Karczowanie

Historia

edytuj

W dawnej polszczyźnie było zwane krudowaniem. Określenie to wywodzi się od niemieckiego słowa roden[3] (pol. „karczować”).

W średniowiecznej Polsce, również w wiekach następnych, władze państwowe lub kościelne zezwalały osadnikom na wybranie miejsca, w którym… zarośla tylko, szkody żadnej nie przyniesie, tak w dobry drzewie przy krudowaniu jako i w łąkach ect. (…) ma pozwolić na tym miejscu pomienionym [urzędnik] na budowanie się i krudowanie zarośli i łąk[4].

Na Mazowszu, czynność tę najczęściej wykonywali Kurpie. Nie stawiano przy tym żadnych ograniczeń w wielkości działki, którą nowo przybyły w okresie zastrzeżonym w akcie nadawczym, zdołał oczyścić[4].

Krudowanie Puszczy Kampinoskiej, jak stwierdzili to w roku 1765 lustratorzy, doprowadziło do jej nadrujnowania[5].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Karczowanie. lasy.gov.pl. [dostęp 2022-07-02].
  2. karcz. sjp.pwn.pl. [dostęp 2022-07-02].
  3. A. de Vincenz, G. Hentschel, Das Wörterbuch der deutschen Lehnwörter in der polnischen Schrift- und Standardsprache, Göttingen - Oldenburg, [Wersja elektroniczna – http://diglib.bis.uni-oldenburg.de/bis-verlag/wdlp/]
  4. a b M. Żywirska, Puszcza Biała, jej dzieje i kultura, Stowarzyszenie Przyjaciół Wyszkowa, Puszczy Białej i Kamienieckiej, str. 198-200
  5. Lechosław Herc, Puszcza kampinoska. Przewodnik, Białystok, 2006, s. 38-39