Kaplica pamięci ochotników bułgarskich w Kiszyniowie

cerkiew w Mołdawii

Kaplica pamięci ochotników bułgarskich (rum. Capela în memoria voluntarilor bulgari) – zabytkowa prawosławna cerkiew w Kiszyniowie, w dzielnicy Rîșcani. Wzniesiona w miejscu, gdzie 12 kwietnia 1877 r. odbył się przegląd wojsk rosyjskich wraz z towarzyszącymi im ochotnikami pochodzenia bułgarskiego i mołdawskiego, zanim oddziały te udały się na wojnę z Turcją.

Kaplica pamięci ochotników bułgarskich
(cerkiew Wszystkich Świętych)
Capela în memoria voluntarilor bulgari
cerkiew-pomnik
Ilustracja
Państwo

 Mołdawia

Miejscowość

Kiszyniów

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Mołdawski Kościół Prawosławny

Eparchia

kiszyniowska

Wezwanie

Wszystkich Świętych

Wspomnienie liturgiczne

1. niedziela po Pięćdziesiątnicy

Położenie na mapie Mołdawii
Mapa konturowa Mołdawii, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kaplica pamięci ochotników bułgarskich (cerkiew Wszystkich Świętych)”
Położenie na mapie Kiszyniowa
Mapa konturowa Kiszyniowa, u góry znajduje się punkt z opisem „Kaplica pamięci ochotników bułgarskich (cerkiew Wszystkich Świętych)”
Ziemia47°02′16,0″N 28°51′48,2″E/47,037778 28,863389

Historia

edytuj

Niewielka cerkiew została wzniesiona na terenie dawnego hipodromu, gdzie 12 kwietnia 1877 r. odbył się przegląd oddziałów rosyjskich oraz grup ochotników bułgarskich i mołdawskich udających się na wojnę z Turcją. Wcześniej ochotnicy bułgarscy w tym właśnie miejscu odbywali szkolenie wojskowe[1].

Cerkiew, której patronem został św. Aleksander Newski, została wyświęcona w 1882 r. przez arcybiskupa kiszyniowskiego i chocimskiego Pawła[2]. Autorem projektu świątyni był miejski architekt Kiszyniowa Leopold Szejdewandt[3]. Pierwotnie budynek był częścią kompleksu domu inwalidów wojny z Turcją[2].

W dwudziestoleciu międzywojennym obiekt przestał być użytkowany liturgicznie i został zaadaptowany na magazyn należący do nieodległego kiszyniowskiego lotniska. Następnie urządzono w nim kasę, gdzie pracownicy lotniska otrzymywali wypłatę[3]. Później budynek został całkowicie porzucony i miał zostać w latach 60. XX wieku zburzony. Mieszkańcy pobliskiej ulicy skutecznie protestowali jednak przeciwko rozbiórce[2]. W 1969 r. w dawnej cerkwi urządzone zostało muzeum ochotników bułgarskich[3]. Trzy lata wcześniej w niewielkiej odległości od budynku wzniesiono obelisk pamięci tychże ochotników[1].

Na początku lat 90. budynek został zwrócony Mołdawskiemu Kościołowi Prawosławnemu[3]. Po przywróceniu budynku do użytku liturgicznego zmieniono jego wezwanie na Wszystkich Świętych[2].

Architektura

edytuj

Kaplica została wzniesiona na planie ośmioboku, bez przedsionka, w stylu neorosyjskim z elementami neoklasycystycznymi[4]. Budowlę wieńczy dach hełmowy z latarnią. W latach 90. i ponownie w 2011 r. obiekt został – bez zezwolenia mołdawskiego Ministerstwa Kultury i mimo protestów aktywistów miejskich[2] – rozbudowany, a w jego wnętrzu wykonano nową dekorację malarską, co doprowadziło do poważnego przekształcenia zabytkowego budynku[4][3].

Przypisy

edytuj
  1. a b Обелиск болгарских ополченцев [online], www.borm-md.org [dostęp 2018-10-16] (ros.).
  2. a b c d e Capela în memoria voluntarilor bulgari, „Chisinau, orasul meu”, 20 maja 2011 [dostęp 2018-10-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-16] (ang.).
  3. a b c d e Часовня в честь болгарских ополченцев. История [online], oldchisinau.com [dostęp 2018-10-16] (ros.).
  4. a b Dimo, 6 – Capela în memoria voluntarilor bulgari [online], www.monument.sit.md [dostęp 2018-10-16] (rum.).