Kaplica św. Jana w Żurrieq
Kaplica Świętego Jana Ewangelisty (malt. Kappella ta’ San Ġwann l-Evanġelista, ang. Chapel of St John the Evangelist) – jest to mała rzymskokatolicka kaplica na niezamieszkanym dziś terenie zwanym Ħal Millieri, leżącym w granicach Żurrieq na Malcie.
nr rej. 01308 NICPMI (wpis 26.03.2013) | |||||||
Państwo | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||
Adres |
Triq iz-Zurrieq, Ħal Millieri | ||||||
Wyznanie | |||||||
Kościół | |||||||
Parafia | |||||||
Wezwanie | |||||||
| |||||||
| |||||||
Położenie na mapie Malty | |||||||
Położenie na mapie Morza Śródziemnego | |||||||
35°50′23,8″N 14°28′15,1″E/35,839944 14,470861 |
Historia
edytujKaplica pod wezwaniem św. Jana Ewangelisty stoi na terenie, który stanowił centrum wioski Hal Millieri, istniejącej kiedyś pomiędzy dzisiejszymi Żurrieq i Mqabba[1]. Niewiele wiadomo o pierwotnej kaplicy, poza tym, że istniała już w 1481[2][3], wspomożona finansowo przez niejakiego Andreę Zammita[4]. W 1575 wizytator apostolski Pietro Dusina w swoim raporcie napisał, że kaplica miała kamienne ławy, podłogę z ubitej ziemi, lecz była bez drzwi. W związku z jej złym stanem, zalecił dekonsekrację[5]. Wiadomo jednak, że przetrwała ona do co najmniej 1634, kiedy władze kościelne ponownie zaleciły jej zamknięcie, tym razem powodem był brak jakiegokolwiek wyposażenia kaplicy. Zamiast tego, w 1640 kaplica została przebudowana i przetrwała w tym stanie do czasów współczesnych. Jedyną zmianą było zlikwidowanie w 1931 niskiego murka przed kościołem oraz zainstalowanie nowego ołtarza[2][4][6]. W 1961 kościółek znów został odnowiony, a następnie poświęcony przez biskupa Gaetano Pace Forno[6]. Od 2004 kaplica jest pod opieką organizacji Din l-Art Ħelwa, która w tymże roku rozpoczęła jej odnawianie[2][7].
Architektura
edytujDo kaplicy dochodzi się wąskimi schodami, prowadzącymi na okolone niskim murkiem atrium. Fasada kaplicy jest surowa, z małym prostym prostokątnym oknem po lewej stronie drzwi, natomiast po prawej stronie znajduje się tablica z napisem „Non Gode l’Immunita Ecclesiae”. Samo wejście jest przykładem wspaniałej architektury renesansowej. Według przekazów, portal pochodzi ze starego kościoła parafialnego w Żurrieq, rozebranego w latach trzydziestych XVII w.[1][6] Budynek pokrywa lekko dwuspadowy dach z centralnie umieszczonym łukiem, w którym kiedyś zawieszony był dzwonek, z krzyżem na szczycie[2].
Wnętrze
edytujKaplica ma kształt kwadratu o boku 15 stóp (ok. 4,6 m). Sufit wspiera się na dwóch łukach, wyprowadzonych od połowy ścian. We wnętrzu znajduje się jeden ołtarz, umieszczony we wnęce. Obraz w ołtarzu przedstawia św. Jana Ewangelistę piszącego Księgę Apokalipsy. Jest to kopia oryginalnego obrazu, który przechowywany jest w kościele parafialnym w Żurrieq[1][6].
Sąsiedztwo
edytujPrzed laty do ściany po prawej stronie kaplicy św. Jana przylegała druga kaplica, poświęcona św. Michałowi. Oba budynki miały wspólny zuntier (plac z przodu); dziś pozostał jedynie ten przed świętym Janem[1][6].
Na placu przed kaplicą stoi kolumna, z umieszczonym na jej szczycie krzyżem. Według niektórych znaczy ona granicę pomiędzy parafiami Żurrieq oraz Mqabba[1].
Ochrona dziedzictwa kulturowego
edytujBudynek kaplicy umieszczony jest na liście National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands pod nr. 01308[2].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e Hal Millieri village. VivaMalta, 2005-12-12. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-13)]. (ang.).
- ↑ a b c d e Chapel of Saint John. NICPMI, 2013-03-26. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-12)]. (ang.).
- ↑ John Scerri: Zurrieq. Malta-Canada. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-07)]. (ang.).
- ↑ a b St. John the Evangelist chapel, Hal Millieri, Zurrieq. Din l-Art Ħelwa, 2011-10-06. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-20)]. (ang.).
- ↑ Mikiel Spiteri (Kilin): A Hundred Wayside Chapels of Malta & Gozo. Valletta: Heritage Books, 2000, s. 68–69. ISBN 99909-93-06-8. (ang.).
- ↑ a b c d e Roderick Busuttil: San Ġwann Evanġelista ~ Ħal Millieri, l/o Żurrieq ~. Kappelli Maltin. [dostęp 2018-11-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-26)]. (malt.).
- ↑ Mediaeval chapel open for viewing. [w:] Times of Malta [on-line]. 2004-03-04. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-18)]. (ang.).