Kandela
Kandela (łac. candela, świeca) – jednostka światłości źródła światła; podstawowa jednostka w układzie SI, oznaczana jako cd[1]. Jest to światłość, z jaką świeci w określonym kierunku źródło emitujące promieniowanie monochromatyczne o częstotliwości 5,4·1014 Hz (co odpowiada długości 555 nm, barwa zielona) i natężeniu promieniowania w tym kierunku równym 1/683 W/sr.
| Układ | |
|---|---|
| Wymiar |
|
| Jednostka | |
| Typowe symbole wielkości |
I |
| w jednostkach SI | |
| Pochodzenie nazwy |
łac. candela – świeca |
![{\displaystyle [{\mbox{cd}}]}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/8c6dcf9e15fdb27cb4d8449e3096558fa5024432)
Starsza definicja określała kandelę jako światłość 1/600 000 m² powierzchni ciała doskonale czarnego w temperaturze krzepnięcia platyny pod ciśnieniem 1 atmosfery fizycznej. Jednak z powodu trudności w wykonywaniu układu pomiarowego i małej dokładności pomiaru (rzędu 0,1 – 0,2%), definicja ta została zarzucona w 1979 r. i zastąpiona nową definicją[2].
Kandela została wprowadzona w roku 1948 przez Międzynarodowy Komitet Miar i Wag[3]. Wcześniej jednostką światłości była świeca[4].
Zobacz też
edytuj
Przypisy
edytuj- ↑ kandela, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-10-01].
- ↑ Radiometry vs. photometry FAQ. [dostęp 2009-06-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-12)].
- ↑ Base unit definitions: Candela. National Institute of Standards and Technology. [dostęp 2012-01-17]. (ang.).
- ↑ candle, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2012-01-17] (ang.).
Bibliografia
edytuj- Jan Obalski, Zasady międzynarodowego układu jednostek miar, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1970
Linki zewnętrzne
edytuj- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 czerwca 2020 r. w sprawie legalnych jednostek miar (Dz.U. z 2020 r. poz. 1024)