Wikipedia

Kanał Portowy w Gdańsku

kanał w Gdańsku

Kanał Portowy – znajduje się w Gdańsku, pomiędzy Westerplatte i Nowym Portem, jest przedłużeniem Martwej Wisły od Zakrętu Pięciu Gwizdków do ujścia ku Zatoce Gdańskiej.

Kanał Portowy
Ilustracja
Na pierwszym planie Nabrzeże Ziółkowskiego,
w kanale prom MF Wawel
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Lata budowy

XVII-XVIII wiek

Długość

1,45[1] km

Głębokość
• maksymalna


11[1] m

Szerokość
• średnia


150[1] m

Początek
Akwen

Martwa Wisła

Miejsce

Zakręt Pięciu Gwizdków

współrzędne

54°24′06,8″N 18°40′49,8″E/54,401889 18,680500

Koniec
Akwen

Zatoka Gdańska

współrzędne

54°24′38,9″N 18°39′37,4″E/54,410806 18,660389

Typ kanału

żeglugowy

Położenie na mapie Gdańska
Mapa konturowa Gdańska, u góry znajduje się punkt z opisem „początek”, powyżej na lewo znajduje się również punkt z opisem „koniec”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „początek”, powyżej na lewo znajduje się również punkt z opisem „koniec”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „początek”, powyżej na lewo znajduje się również punkt z opisem „koniec”
Multimedia w Wikimedia Commons

Historia

edytuj
 
Plan z 1734: 1) Kanał Portowy, 2) stare ujście Wisły, 3) Westerplatte (jeszcze jako wyspa), 4) Twierdza Wisłoujście
 
Kanał Portowy, ok. 1937
 
Widok w kierunku źródła, po lewej Westerplatte, po prawej Nowy Port

Kanał zaczął powstawać w XVII wieku, w związku z zapiaszczeniem dawnego ujścia Wisły i powstawaniem piaszczystej łachy w miejscu dzisiejszego półwyspu Westerplatte. Około 1634 statki wchodzące i wychodzące do Gdańska zaczęły wykorzystywać akwen zwany Głębią Zachodnią. W następnych latach kanał był pogłębiany na koszt władz miasta Gdańska (1674-1675), próbowano zabezpieczać jego wschodni kraniec śluzą, a znajdujące się na zachodnim krańcu ujście do Zatoki Gdańskiej – falochronem, nazwanym molem, o długości 200 m (1680-1683). W związku z ich zniszczeniem, w 1716 powstały kolejne, drewniane mola, a w 1724 inż. Charpentier wybudował nową śluzę. Około 1774 dawne ujście Wisły na wschód od Westerplatte było już tak zamulone, że Głębia Zachodnia stała się jedynym wejściem do portu. Już nieco wcześniej zaczęto ją nazywać Nowym Torem Wodnym (niem. Neues Fahrwasser, Neufahrwasser), potem zaś przyjęła się nazwa Kanał Portowy (niem. Hafenkanal)[2]. W latach 60. XX wieku kanał poszerzono i pogłębiono, a wydobytą ziemię wykorzystano do wykonania wzniesienia na Westerplatte, na którym w 1966 stanął pomnik Obrońców Wybrzeża[3].

Kanał znajduje się wewnątrz gdańskiego portu morskiego, po jego północnej stronie jest nabrzeże Obrońców Westerplatte, a po południowej nabrzeża Oliwskie i Ziółkowskiego.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c Gedanopedia NOWY PORT.
  2. ↑ Waldemar Nocny: Nowy Port. Pierwsza brama Gdańska. Gdańsk: POLNORD-Wydawnictwo Oskar, 2005, s. 9–15. ISBN 83-89923-03-3.
  3. ↑ POMNIK OBROŃCÓW WESTERPLATTE. gedanopedia.pl. [dostęp 2019-11-30].
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Kanał_Portowy_w_Gdańsku&oldid=68267360”