Kamill Resler

czeski prawnik, publicysta i bibliofil

Kamill Resler (ur. 23 grudnia 1893 w Pardubicach, zm. 11 lipca 1961 w Pradze) – czeski prawnik, publicysta i bibliofil.

Kamill Resler
Data i miejsce urodzenia

23 grudnia 1893
Pardubice

Data i miejsce śmierci

11 lipca 1961
Praga

Zawód, zajęcie

prawnik

Życiorys

edytuj

Syn urzędnika skarbowego Josefa Reslera i Antonii z d. Boháčová[1]. W wieku 10 lat wraz z rodziną przeniósł się do Pragi[2].

Uczęszczał do gimnazjum na Vinohradach, gdzie poznał malarza Vratislava Brunnera oraz pisarzy Michaela Káchę i Karela Tomana. Utrzymywał także kontakt ze środowiskiem artystów skupionych wokół Stanislava Kostki Neumanna. Był członkiem Sokoła i przyjacielem rodziny jego znanego działacza, Josefa Scheinera[3]. Utrzymywał kontakt ze środowiskami anarchistów i socjalistów[1]. Po ukończeniu gimnazjum uczęszczał do szkoły handlowej i pracował jako księgowy[2].

Podczas I wojny światowej był żołnierzem pułku jegrów, w armii spędził 4 lata i 2 miesiące, z czego 8 miesięcy na froncie. Walczył w kampanii serbskiej i na froncie wschodnim[2]. Przez pewien czas przebywał w szpitalu z powodu malarii. Ukończył szkołę oficerską, pełnił funkcję dowódcy kompanii karabinów maszynowych. Pełnił także funkcję komendanta strzelnicy oraz magazynu amunicji[1]. Od 1917 roku studiował prawo na Uniwersytecie Karola[3]. W 1918 roku zaangażował się w przejmowanie władzy, w 1919 roku jako porucznik w oddziale ochotników brał udział w walkach na Słowacji, gdzie został ciężko ranny w walkach pod Komárnem[1]. Z powodu ran jego lewa noga była kilkanaście centymetrów krótsza od drugiej[1].

Podczas jego pobytu w szpitalu Josef Scheiner zaproponował mu pracę w jego kancelarii prawniczej. W 1920 roku ukończył studia prawnicze[1]. W 1924 roku wziął ślub z Libušą Donátovą[1]. Na początku lat 20. XX wieku przebywał na Morawach, gdzie wspomagał Josefa Floriana, poznał także benedyktyna Jana Anastáza Opaska[1]. Jako prawnik był obrońcą w procesach działaczy lewicowych, m.in. Antonína Boučka, Josefa Hory, Jana Hořejšíego, Xeny Longenovej, Jindřicha Štyrskiego, Franty Sauera i Františka Halasa[1]. Bronił członków Komunistycznej Partii Czechosłowacji, był adwokatem Arnošta Dvořáka. Bronił także oskarżonych o zbrodnie przeciwko państwu Niemców[1]. W 1938 roku, jako członek stowarzyszeń prawniczych sprzeciwiał się dyksryminacji żydowskich prawników[1]. Jego kancelaria adwokacka stała się miejscem spotkań czeskich artystów i literatów, spotykali się tam m.in. František Halas, Jaroslav Seifert, Vladimír Holan, František Hrubín, Hanuš Jelínek, Pravoslav Kotík, František Kobliha, Emanuel Frynta, František Bidlo, Karel Holan, Ludmila Jiřincová i Václav Mašek[3]. Publikował teksty dotyczące prawa, był autorem biografii przedstawicieli czeskiej literatury awangardowej. Wydał bibliografię prac Josefa Floriana oraz wydań utworu Máj Karela Hynka Máchy[3]. Był także bibliofilem[3].

Po konferencji monachijskiej napisał zbiór wierszy w obronie Czechosłowacji, które wydano w 1945 roku[1]. W 1939 roku był oskarżycielem w procesach osób oskarżonych o atakach na Żydów oraz przeciwników politycznych, procesy kontynuował także po utworzeniu Protektoratu Czech i Moraw. W 1940 roku procesował się z Janem Rysem-Rozsévačem i innymi działaczami Vlajki[1].

Podczas II wojny światowej zaangażował się w działalność czechosłowackiego ruchu oporu, m.in. w ramach Centralnego Komitetu Krajowego Ruchu Oporu[2]. Współpracował z Jiřím Sedmíkiem i Kamilem Kroftą[1]. Wspierał finansowo rodziny aresztowanych członków ruchu oporu[3], udzielał im także pomocy prawnej[1]. Miał także wyciągnąć z transportu żydowską dziewczynkę, dla której pozyskał następnie fałszywe dokumenty[1].

Po II wojnie światowej brał udział w procesach przed Sądem Narodowym i Sądem Ludowym, broniąc m.in. Jiříego Havelki, Jana Kaprasa, Richarda Bienerta, gen. Otta Bláhy i Jiříego Stříbrnego[1]. W 1946 roku był obrońcą z urzędu w procesie Karla Hermanna Franka, z powodu udziału w tym procesie nazywany był „adwokatem diabła” oraz „ostatnią ofiarą Franka”[1].

Po zamachu stanu w 1948 roku został zmuszony do zamknięcia kancelarii i podjął pracę w Muzeum Narodowym, był także członkiem stowarzyszenia bibliofilów oraz Towarzystwa Literacko-Naukowego przy Czechosłowackiej Akademii Nauk[1]. Przełożył na język czeski książkę Ciemność w południe Arthura Koestlera, był także autorem artykułów dotyczących czeskiego anarchizmu oraz pisarzy. Przełożył także poemat Kruk Edgara Allana Poe i wiersze Rainera Marii Rilke[1]. Posługiwał się językiem łacińskim, greckim, niemieckim, francuskim, włoskim, serbsko-chorwackim i angielskim[1].

Opracował spisy kolekcji bibliotek w Křivoklácie i Hořovicach. W latach 50. XX wieku udzielał porad prawnych osobom z niepełnosprawnościami[3][1]. Był inwigilowany przez StB, w aktach StB jego kryptonim to „Oportunista”[4].

Zmarł w biedzie, po krótkiej chorobie, w 1961 roku, jego księgozbiór został przejęty przez kilka instytucji[1].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w JUDr. Kamil Resler [online], web.archive.org, 20 października 2009 [dostęp 2024-09-20] [zarchiwizowane z adresu 2009-10-20].
  2. a b c d JUDr. Kamill Resler (1893–1961) [online], www.advokatiprotitotalite.cz [dostęp 2024-09-23].
  3. a b c d e f g Kdo byl kdo v našich dějinách ve 20. století [online], web.archive.org, 14 października 2008 [dostęp 2024-09-20] [zarchiwizowane z adresu 2008-10-14].
  4. Hana Saitzová, JUDr. Resler, advokát, jenž hájil básníky, židovské advokáty i K. H. Franka - Advokacie, „Advokátní deník”, 11 lipca 2023 [dostęp 2024-09-23] (cz.).