Kamienica przy pl. Bolesława Chrobrego 5 w Kłodzku
Kamienica przy pl. Bolesława Chrobrego 5 w Kłodzku – zabytkowa kamienica położona na kłodzkim rynku (plac Bolesława Chrobrego), w jego południowo-wschodniej pierzei[1].
 nr rej. A/4351/1072/WŁ z 3.04.1984
| |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres | |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny | |
| Kondygnacje |
3 |
| Rozpoczęcie budowy |
XVII w. |
| Ukończenie budowy |
XVIII w. |
| Ważniejsze przebudowy |
XIX w. |
Położenie na mapie Kłodzka  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego  | |
 50°26′18,41″N 16°39′17,84″E/50,438447 16,654956
| |
Historia
edytujPierwsze domy na miejscu dzisiejszej kamienicy „Pod jeleniem” powstały na przełomie XIII i XIV w., co wiązało się z lokacją Kłodzka oraz wytyczeniem rynku. Były to zabudowania prawdopodobnie drewniane. W XVI w. rozpoczął się trwający dwa stulecia okres przebudowy kłodzkiej starówki, w efekcie czego powstało wiele nowych kamienic renesansowych, a następnie barokowych[2]. Wśród nich powstała także obecna kamienica „pod jeleniem”, która poddawana była do naszych czasów nieznacznym przeróbkom[3].
Zarządzeniem wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 3 kwietnia 1984 roku kamienica została wpisana do rejestru zabytków[4].
Na parterze mieści się do dnia dzisiejszego apteka, zaś pozostałe pomieszczenia zajmują mieszkania. Na początku XXI w. dokonano rewitalizacji kamienicy m.in. ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego[5].
Architektura
edytujJest to obiekt trójtraktowy, nie wliczając w to głębokich oficyn, o trzech kondygnacjach i poddaszu na szczycie[6]. Elewacja pochodzi z drugiej połowy XVII w. i utrzymana jest w umiarkowanie fantazyjnym baroku. Nad gładkim, przypuszczalnie starszym parterem biegnie przez pierwsze dwa piętra pięć pilastrów korynckich na małych wałkowych wspornikach. Pilastry skrajne i środkowy wyrobione są w lustra, dwa pozostałe żłobkowane[7]. Belkowanie łącznie z gzymsem jest dyskretnie krępowane na każdym pilastrze. Okna pierwszego piętra mają ładne obdasznice (wewnętrzne – trapezowe, a zewnętrzne – łukowe) z płaskorzeźbami w polach wykonanymi w tynku. Okna drugiego piętra mają słabo faliste, lekko zamarkowane obdasznice. Nad gzymsem znajduje się szeroko rozparty szczyt z naczółkiem i parą okien z obdasznicami. Podział pierwszej kondygnacji szczytu jest dokonany przez drobne pilastry korynckie, które gubią się nieco w skali[8]. W parterze na filarze międzyokiennym jest wnęka, z leżącym jeleniem w pełnej rzeźbie. Dom ten należy do najokazalszych z tego okresu[9].
Galeria
edytuj
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Kłodzko. Plan miasta, 1:10 000, PPWK, wyd. 3, Wrocław-Warszawa 1999.
- ↑ K. Marcinek, W. Prorok, Ziemia Kłodzka. Informator turystyczny, s. 16.
- ↑ W. Broniewski, Kłodzko. Śląsk w zabytkach sztuki, s. 119.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2013-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
- ↑ Tablica informacyjna na kamienicy nr 5 przy pl. Bolesława Chrobrego.
- ↑ Słownik geografii turystycznej Sudetów, pod red. M. Staffy, Wrocław 1994, s. 223.
- ↑ K. Marcinek, W. Prorok, op. cit., s. 18.
- ↑ W. Broniewski, op. cit., Wrocław 1970, s. 120.
- ↑ W. Broniewski, op. cit., s. 121.
Bibliografia
edytuj- Ryszard Gładkiewicz (redakcja), Kłodzko. Dzieje miasta, Kłodzko, MZK, 1998, ISBN 83-904888-0-9
- Tadeusz Broniewski, Śląsk w zabytkach sztuki. Kłodzko, Wydanie II, Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków, 1970
- Marcinek K, Prorok W., Ziemia Kłodzka. Informator turystyczny, Fundacja Rozwoju Miasta Kłodzka i Ziemi Kłodzkiej „Actus”.