Kamienica Pod Wiewiórką w Krakowie
Kamienica Pod Wiewiórką (znana także jako Kamienica Bonarowska, Kamienica Piotrkowczykowska) – zabytkowa kamienica znajdująca się w Krakowie, w dzielnicy I przy ulicy Floriańskiej 15, na rogu z ulicą św. Tomasza 21, na Starym Mieście.
 nr rej. A-381 z dnia 15 czerwca 1967[1]
| |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie Krakowa  | |
Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie  | |
 50°03′45,73″N 19°56′23,93″E/50,062703 19,939981
| |
Historia
edytujKamienica została wzniesiona w połowie XIV wieku. W II połowie XV wieku została przebudowana i rozbudowana. Od pierwszej do trzeciej ćwierci XVI wieku była własnością Betmanów i Bonerów. W tym czasie została przebudowana na renesansowy pałac miejski – nadbudowano drugie piętro, wzniesiono oficynę tylną, a w miejscu traktu środkowego urządzono niewielki dziedziniec z krużgankiem z dwuprzęsłową loggią. Na przełomie XVI i XVII wieku była własnością rajcy J. Ciepielowskiego, w latach 1607–1630 podskarbiego litewskiego M. Woyny, od 1630 A. Piotrkowczyka, a następnie wdowy po nim. W 1674 została zakupiona przez Akademię Krakowską i zaadaptowana na Drukarnię Akademicką. W 1786 budynek nabył Rafał Józef Czerwiakowski i przebudował na kamienicę czynszową. W tym czasie, po wzniesieniu oficyny bocznej, ukształtowała się ostateczna forma budynku jako trójskrzydłowego gmachu z niewielkim podwórkiem otoczonym gankami. W 1852 uruchomiono na drugim piętrze budynku zakład szwaczek fundacji Jadwigi Sapieżyny. W 1856 przebudowano fasadę i wnętrza według projektu Filipa Pokutyńskiego. W 1888 adaptowano jeden lokal na pracownię wyrobów z brązu. W latach 1903–1904 przebudowano parter, m.in. przeniesiono barokowy portal bramny na elewację od strony ulicy św. Tomasza. W 1935 dokonano renowacji fasady parteru według projektu Władysława Stupnickiego. Nad wejściem od strony ulicy Floriańskiej umieszczono wówczas godło przedstawiające wiewiórkę, zaprojektowane przez K. Muszkieta, a wykonane przez J. Ogłódka[2].
15 czerwca 1967 kamienica została wpisana do rejestru zabytków[1]. Znajduje się także w gminnej ewidencji zabytków[3].
Architektura
edytujKamienica ma formę trójskrzydłowego gmachu z niewielkim podwórkiem. Ma ona trzy kondygnacje i dwie elewacje frontowe. Elewacja od strony ulicy Floriańskiej jest pięcioosiowa, a od strony ulicy św. Tomasza – trzynastosiowa. W parterze znajdują się dwa portale: półkolisty barokowy od strony ulicy św.Tomasza i modernistyczny z godłem od strony ulicy Floriańskiej. Elewacje posiadają prosty wystrój. Okna ozdobione są gzymsami. Budynek wieńczy gzyms koronujący[2]
We wnętrzach kamienicy zachowały się m.in. klasycystyczne sztukaterie i kominki[2].
Galeria
edytuj-
Godło kamienicy -
Tablica upamiętniająca Jerzego Franciszka Kulczyckiego, wmurowana w elewację kamienicy od strony ul. św. Tomasza
Przypisy
edytuj- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2024-10-12].
- ↑ a b c Praca zbiorowa Encyklopedia Krakowa, wydawca Biblioteka Kraków i Muzeum Krakowa, Kraków 2023, ISBN 978-83-66253-46-9 t. I s. 619–620
- ↑ Gminna ewidencja zabytków Krakowa. Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Krakowa. [dostęp 2024-10-12].