Kamienica Pod Kanarkiem

kamienica w Krakowie

Kamienica Pod Kanarkiem (Czeczotczyńska, Bifińska, Węgrzynowiczowska) – zabytkowa kamienica znajdująca się w Krakowie, w dzielnicy I przy Rynku Głównym 24, na Starym Mieście.

Kamienica Pod Kanarkiem
Zabytek: nr rej. A-340 z 18 kwietnia 1968[1]
Ilustracja
Po rewaloryzacji, rok 2022
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Kraków

Adres

Rynek Główny 24

Ukończenie budowy

XIVXV, XVII, po 1850, 1877

Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie
Mapa konturowa Starego Miasta w Krakowie, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kamienica Pod Kanarkiem”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kamienica Pod Kanarkiem”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kamienica Pod Kanarkiem”
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kamienica Pod Kanarkiem”
Ziemia50°03′40″N 19°56′09″E/50,061111 19,935833

Najstarsze partie jego pochodzą z końca XIII lub pierwszej ćwierci XIV w. Typowy układ kamienicy ustalił się w czasie jego rozbudowy w drugiej połowie XIV w. W XV w. wzniesiono oficynę tylną o nietypowym dwutraktowym układzie, a piętra obu budynków połączono gankiem na kamiennych wspornikach (jeden z nich został zachowany). Prawdopodobnie na początku XVII w. dokonano przebudowy późnorenesansowej i nadbudowano drugie piętro. Zabudowa ma charakter dziewiętnastowiecznej kamienicy czynszowej z nielicznymi elementami wcześniejszej dekoracji.

18 kwietnia 1968 kamienica została wpisana do rejestru zabytków[1]. Znajduje się także w gminnej ewidencji zabytków[2].

Historia

edytuj
  • W czasie nowożytnym kamienica stanowiła własność m.in. patrycjuszowskiej rodziny Czeczotków i aptekarza Franciszka Ksawerego Wilanta[3].
  • Na początku XVII w. mieszkał tu księgarz F. Reinekier.
  • Przed 1787 r. zbudowano trzybiegową klatkę schodową typu pałacowego.
  • W latach 17961809 znajdowała się tutaj apteka polowa austriacka, a do 1813 r., apteka skarbowa polska.
  • W 1819 r. zniszczono zabudowę, kamienica została przejęta przez rząd Księstwa Warszawskiego i sprzedana M. Sokalskiemu, wyremontowana.
  • W czasie odbudowy po pożarze w 1850 r. wzniesiono trzecie piętro budynku frontowego i dwupiętrowe sklepione ganki o otwartych arkadowych galeriach po wschodniej stronie podwórka.
  • W latach 18461873 znajdowała się w posiadaniu K. Zubowskiego.
  • W 1877 r., nastąpiła jej przebudowa kosztem kupca kolonialnego J. Grossego, połączona z odsłonięciem i restauracją zabytkowych stropów (zachowała się fasada i wnętrza).
  • Na przełomie XIX i XX w. w oficynie działała firma blacharska W. Kosydarskiego.

Przypisy

edytuj
  1. a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2024-10-05].
  2. Gminna ewidencja zabytków Krakowa. Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Krakowa. [dostęp 2024-10-05].
  3. Anna Stabrawa, Z dziejów apteki w kamienicy „Pod Kanarkiem” („in lapidea Gruberoviana”) w Krakowie przy Rynku Głównym 24, „Krakowski Rocznik Archiwalny”, Kraków 2008 [dostęp 2022-08-09].