Kaldezja

Kaldezja
	; Kaldezja dziewięciornikowata
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	żabieńcowce
Rodzina	żabieńcowate
Rodzaj	kaldezja
	Nazwa systematyczna
	Caldesia Parl.; Fl. Ital. 3: 598. 1 Mai 1860
	Typ nomenklatoryczny
	C. parnassifolia (Bassi ex Linnaeus) Parlatore
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kaldezja (Caldesia Parl.) – rodzaj roślin z rodziny żabieńcowatych (Alismataceae). Należą do niego trzy gatunki^[4]^[5]. Zasięg w sposób nieciągły obejmuje różne obszary w Europie, Afryce, Azji i Australii^[5]. Jeden gatunek występuje w Europie^[6], w tym także w Polsce – kaldezja dziewięciornikowata C. parnassifolia^[7]. Są to rośliny wodne^[8] rosnące na mokradłach, w stawach, jeziorach, rzekach i kanałach^[9].

Morfologia

Pokrój: Rośliny zielne, wieloletnie z krótkimi kłączami^[8]^[10], z pędem kwiatostanowym wznoszącym się nad powierzchnię wody^[10].
Liście: Wszystkie odziomkowe, zanurzone, pływające na powierzchni i wzniesione ponad nią, ogonkowe (ogonki z miękiszem powietrznym). Blaszka jajowata, zaokrąglona do nerkowatej, na wierzchołku zaokrąglona lub zaostrzona, u nasady ucięta do sercowatej^[10]^[9].
Kwiaty: Obupłciowe, zebrane w wierzchotki wyrastające w okółkach po 3–6, tworzące wiechowaty kwiatostan złożony^[10], piramidalnego kształtu^[9]. Kwiaty rozwijają się na długich szypułkach. Okwiat podwójny. Działki kielicha szerokojajowate. Płatki korony podobnej długości^[10] lub dłuższe od działek^[8], zaokrąglone, białe do białoniebieskawych. Pręcików jest 6 do 9^[10], rzadziej do 12^[8]. Owocolistki w liczbie 2–9, rzadko do 20, są wolne^[10], zebrane gęsto na drobnym, płaskim dnie kwiatowym^[9].
Owoce: Drobne, jednonasienne i jajowate niełupki^[10], na powierzchni gładkie, żebrowane lub brodawkowate^[9]. Egzokarp gąbczasty^[8].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Jeden z rodzajów rodziny żabieńcowatych (Alismataceae), w której obrębie włączany jest do plemienia Sagittarieae Dumortier^[2].

Wykaz gatunków^[5]

Caldesia grandis Sam.
Caldesia janaki-ammaliae Guha & M.S.Mondal
Caldesia parnassifolia (Bassi) Parl. – kaldezja dziewięciornikowata

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-06-25] (ang.).
↑ Caldesia. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-05-07].
↑ Caldesia. World Checklist of selected plant families. Kew Gardens. [dostęp 2010-06-25]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Caldesia Parl.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-05-07].
↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 147, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 46, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Caldesia Parlatore. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-05-07].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Christopher D.K. Cook, Bernardo J. Gut, E. Martyn Rix, Jakob Schneller, Marta Seitz: Water plants of the world. The Hague: Dr. W. Junk b.v. Publishers, 1974, s. 104.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h KlausK. Kubitzki KlausK., Flowering Plants · Monocotyledons: Alismatanae and Commelinanae (except Gramineae), Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg, 1998, s. 17, ISBN 978-3-662-03531-3, OCLC 851372237 .

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-06-25] (ang.).

[ing-3] Caldesia. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-05-07].

[kew-4] Caldesia. World Checklist of selected plant families. Kew Gardens. [dostęp 2010-06-25]. (ang.).

[powo-5] Caldesia Parl.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-05-07].

[mabb-6] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 147, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[checklist-7] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 46, ISBN 978-83-62975-45-7 .

[china-8] Caldesia Parlatore. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-05-07].

[cook-9] Christopher D.K. Cook, Bernardo J. Gut, E. Martyn Rix, Jakob Schneller, Marta Seitz: Water plants of the world. The Hague: Dr. W. Junk b.v. Publishers, 1974, s. 104.

[kubitzki-10] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h KlausK. Kubitzki KlausK., Flowering Plants · Monocotyledons: Alismatanae and Commelinanae (except Gramineae), Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg, 1998, s. 17, ISBN 978-3-662-03531-3, OCLC 851372237 .

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[1]

[2]

[3]

[10]