Kakaduowate[2] (Cacatuidae) – rodzina ptaków z rzędu papugowych (Psittaciformes). Obejmuje gatunki występujące w różnego typu zadrzewionych okolicach, zamieszkujące Australię, Nową Gwineę i okoliczne wyspy, oraz wschodnią Indonezję i Filipiny[3].

Kakaduowate
Cacatuidae[1]
G.R. Gray, 1840
Ilustracja
Przedstawiciel rodziny – kakadu biała (Cacatua alba)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

papugowe

Rodzina

kakaduowate

Typ nomenklatoryczny

Cacatua Vieillot, 1817

Podrodziny

zobacz opis w tekście

Zasięg występowania
Mapa występowania

Charakterystyka

edytuj

Ptaki te charakteryzują się następującymi cechami:

  • czubek na głowie
  • krępa sylwetka
  • dziób krótki i bardzo silny
  • ubarwienie od białego, przez różowe i szare po czarne
  • na grzbiecie pióra pudrowe
  • podstawę pożywienia stanowią orzechy
  • gniazda w dziuplach
  • jaja wysiadują oboje rodzice
  • ptaki długowieczne, dożywają ponad 40 lat

Systematyka

edytuj

Do rodziny należą następujące podrodziny[2]:

Filogeneza

edytuj
Kladogram kakaduowatych według White i współpracowników (2011)
Cacatuidae 

 Nymphicus







 Cacatua



 Lophochroa





 Eolophus



 Callocephalon





 Probosciger




 Calyptorhynchus




Według badań przeprowadzonych przez Nicole White i współpracowników w 2011 roku, wykorzystujących sekwencje mitochondrialnego DNA, linia ewolucyjna prowadząca do Cacatuidae oddzieliła się od jej grupy siostrzanej, Psittacidae, w eocenie, około 40,9 mln lat temu, natomiast ostatni wspólny przodek współczesnych kakadu żył w oligocenie, około 27,9 mln lat temu. Różnicowanie kakadu w oligocenie i miocenie mogło być częściowo spowodowane adaptacjami i specjalizacjami dzioba, które umożliwiły im zajęcie wolnych wcześniej nisz ekologicznych[4].

Przypisy

edytuj
  1. Cacatuidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Cacatuidae Gray,GR, 1840 (1825) – kakaduowate – Cockatoos (wersja: 2022-09-14). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-10-07].
  3. D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Cockatoos (Cacatuidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.cacatu2.01. [dostęp 2020-10-16]. (ang.).  
  4. Nicole E. White, Matthew J. Phillips, M. Thomas P. Gilbert, Alonzo Alfaro-Núňez, Eske Willerslev, Peter R. Mawson, Peter B. S. Spencer, Michael Bunce. The evolutionary history of cockatoos (Aves: Psittaciformes: Cacatuidae). „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 59 (3), s. 615–622, 2011. DOI: 10.1016/j.ympev.2011.03.011. (ang.).