Kaja Danczowska
Kaja Danczowska (ur. 25 marca 1949 w Krakowie)[1] – polska skrzypaczka i pedagog.
| Data i miejsce urodzenia |
25 maja 1949 |
|---|---|
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Aktywność |
od 1959 |
| Odznaczenia | |
   
| |
Życiorys
edytujUrodziła się jako jedyne dziecko Juliana[1] Tennera[2], lekarza, i Beatrycze[1] Danczowskiej[2], historyczki sztuki. Jest wnuczką Dezyderiusza Danczowskiego[1][2], który był szwagrem Tadeusza Majerskiego[3]. Matka wychowywała ją sama[2].
Jako siedmiolatka rozpoczęła naukę gry na skrzypcach u Jana Stasicy, a od następnego roku życia uczęszczała na lekcje do Eugenii Umińskiej, u której później studiowała w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie[4][5]. Krakowską uczelnię ukończyła z wyróżnieniem w 1972. W tymże roku ukończyła również dwuletni kurs mistrzowski w konserwatorium w Moskwie u Dawida Ojstracha[1]. Dwa lata później uczestniczyła w zorganizowanym przez rząd Kanady dwuletnim kursie mistrzowskim prowadzonym przez Ruggiero Ricciego.
Jest laureatką krajowych i międzynarodowych konkursów skrzypcowych. W 1959 zajęła 1. miejsce na Ogólnopolskim Konkursie Skrzypcowym we Wrocławiu. W 1967 zdobyła 3. nagrodę na V Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu. W 1969 zdobyła 2. nagrodę na Konkursie Skrzypcowym im. A. Curci w Neapolu. W 1970 zdobyła 2. nagrodę na Konkursie Wykonań Muzycznych w Genewie. W 1975 zdobyła 3. nagrodę na Międzynarodowym Konkursie Radiowym w Monachium. Rok później zdobyła srebrny medal na Międzynarodowym Konkursie Muzycznym im. Królowej Elżbiety Belgijskiej w Brukseli[4].
W czasie kariery muzycznej Kaja Danczowska współpracowała między innymi z Krystianem Zimermanem, Janem Krenzem, Jerzym Maksymiukiem, Krzysztofem Pendereckim, Stanisławem Skrowaczewskim, Antonim Witem[6], Jerzym Katlewiczem, Heinzem Holligerem, Gidonem Kremerem, Mischą Maiskym.
Jest wszechstronną artystką. Gra niemal wszystkie utwory jakie kiedykolwiek zostały napisane na skrzypce. Krytycy muzyczni[kto?] podkreślają precyzję techniczną, czystość dźwięku, jak i emocjonalne zaangażowanie.
W dorobku artystycznym posiada nagrania płytowe wydawane przez renomowane wytwórnie. Nagrała m.in. Koncert Skrzypcowy A-dur Mieczysława Karłowicza z Orkiestrą Polskiego Radia i Telewizji w Krakowie pod batutą Antoniego Wita (Le Chant du Monde, 1992), Koncert Podwójny na Skrzypce i Wiolonczelę „LILA” Konstantego Regameya z Andrzejem Bauerem i Sinfonią Varsovią pod dyrekcją Wojciecha Michniewskiego (Swiss Broadcasting Corporation, 1994), I i II Koncert Skrzypcowy Karola Szymanowskiego z Orkiestrą Filharmonii Narodowej pod dyrekcją Kazimierza Korda (PolyGram, 1997). Posiada również w dorobku ponad 300 archiwalnych nagrań radiowych, przede wszystkim dla Polskiego Radia i rozgłośni RIAS.
Od 1972 Kaja Danczowska prowadzi działalność pedagogiczną w Akademii Muzycznej w Krakowie. W 1997 otrzymała tytuł profesora zwyczajnego[1]. W 1986 była jurorem Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu. Była też jurorem konkursów skrzypcowych poza granicami Polski, w Tokio (1986), Monachium (1992, 1998), Nowym Jorku (1999), Odense (2000).
3 marca 2012 wraz z córką Justyną, podróżowała pociągiem, który uczestniczył w katastrofie kolejowej pod Szczekocinami. Obie nie doznały obrażeń[7].
Nagrody i odznaczenia
edytuj- 1967 – III. Miejsce, Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy im. Henryka Wieniawskiego
- 1976 – Srebrny medal, Międzynarodowym Konkursie Muzycznym im. Królowej Elżbiety Belgijskiej
- 1976 – Nagroda Państwowa II stopnia
- 1977 – Nagroda Miasta Krakowa
- 1979 – Nagroda Ministra Kultury i Sztuki;
- 1982 – Nagroda Ministra Spraw Zagranicznych
- 1984 – Nagroda Komitetu do spraw Radia i Telewizji
- 1986 – Złoty Krzyż Zasługi
- 1991 – Nagroda Ministra Kultury i Sztuki (po raz drugi)
- 1992 – Nagroda Wojewody Krakowskiego
- 1998 – Nagroda Fundacji Kultury Polskiej
- 1998 – Nagroda Ministra Kultury i Sztuki (po raz trzeci)
- 1999 – Excellent in Teaching Fundacji Robinsonów
- 2001 – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[8][9]
- 2006 – Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- 2009 – Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski[10][11]
- 2016 – Tytuł doctora honoris causa Akademii Muzycznej w Krakowie[12]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f Danczowska Kaja, [w:] Władysław Tyrański, Kto jest kim w Krakowie : lokalne władze, urzędy, instytucje, środowiska : edukacja, zatrudnienie, pozycja zawodowa, działalność polityczna i społeczna, sympatie polityczne, rodzina, rozrywki i upodobania (dane z 1999 roku), Kraków: Krakowska Agencja Informacyjna, 2000, s. 61, ISBN 83-909309-2-7, OCLC 47866363 [dostęp 2023-01-26].
- ↑ a b c d Kaja. Biografia Kai Danczowskiej - Katarzyna Marczak - ebook + książka [online], www.legimi.pl [dostęp 2023-01-27].
- ↑ kompozytorzy [online], polmic.pl [dostęp 2023-01-26].
- ↑ a b Kaja Danczowska | Życie i twórczość | Artysta [online], Culture.pl [dostęp 2023-01-26] (pol.).
- ↑ prof. dr h.c. Kaja Danczowska [online], Akademia Muzyczna im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie [dostęp 2023-01-26] (pol.).
- ↑ indeks osób [online], polmic.pl [dostęp 2023-01-26].
- ↑ Renata Radłowska, Ostatni wagon: o ocalonych z katastrofy pod Szczekocinami [online], Wyborcza.pl, 9 marca 2012 [dostęp 2020-11-02] (pol.).
- ↑ M.P. z 2002 r. nr 3, poz. 55.
- ↑ Odznaczenia w Pałacu Prezydenckim. prezydent.pl, 11 listopada 2001. [dostęp 2013-02-23].
- ↑ M.P. z 2010 r. nr 28, poz. 329.
- ↑ Odznaczenia za zasługi dla Rzeczypospolitej. prezydent.pl, 21 grudnia 2009. [dostęp 2013-02-23].
- ↑ prof. Kaja Danczowska [online], Akademia Muzyczna w Krakowie [dostęp 2020-02-06] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Katarzyna Marczak: Kaja. Biografia Kai Danczowskiej. Kraków: Universitas, 2020. ISBN 978-83-242-3580-3.
- Małgorzata Kosińska: Kaja Danczowska. culture.pl, październik 2009. [dostęp 2013-02-23].
- Marek Kozubel, Majerski, Tadeusz, [w:] Zostali na Wschodzie. Słownik inteligencji polskiej w ZSRS 1945–1991 (red. nauk. Adam Hlebowicz), Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2021, s. 377