Wikipedia

Juliusz Ippoldt

Juliusz Antoni Ippoldt (ur. 22 stycznia 1867 w Krakowie, zm. 5 marca 1960 tamże) – polski germanista, leksykograf, nauczyciel, pedagog.

Juliusz Ippoldt
Data i miejsce urodzenia

22 stycznia 1867
Kraków

Data i miejsce śmierci

5 marca 1960
Kraków

Miejsce spoczynku

cmentarz Rakowicki w Krakowie

Zawód, zajęcie

nauczyciel, wykładowca

Narodowość

polska

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych Krzyż Jubileuszowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych

Życiorys

edytuj

Urodził się 22 stycznia 1867 w Krakowie[1][2][3][4], w rodzinie Franciszka, pracownika kolei, i Marii z Gregorów. Edukację rozpoczął w Szkole Ludowej św. Barbary w Krakowie i kontynuował ją w Gimnazjum św. Anny oraz w Gimnazjum im. Króla Jana III Sobieskiego, gdzie w 1886 zdał maturę. Ukończył studia humanistyczne w zakresie filologii germańskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim i na Uniwersytecie Wiedeńskim[2]. Podjął pracę nauczyciela języka niemieckiego od 7 września 1892[1]. Egzamin zawodowy złożył 27 listopada 1895[1]. Został mianowany nauczycielem rzeczywistym od 1 września 1896[1]. Od 1896 do 1898 uczył w C. K. I Gimnazjum w Przemyślu, od 1898 do 1910 w C. K. Gimnazjum św. Anny (Bartłomieja Nowodworskiego) w Krakowie (łącznie 12 lat), w 1928 założył Prywatne Żeńskie Gimnazjum im. Królowej Jadwigi w Krakowie, którym kierował do czasu zamknięcia szkoły przez Niemców w 1939, równolegle od 1901 do 1927 był lektorem j. niemieckiego w Akademii Handlowej w Krakowie, a także na przemianowanej Wyższej Szkole Ekonomicznej w Krakowie[1][2][3][4][5]. W latach 1910–1929 oraz po II wojnie światowej 1945–1952 pracował na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie był wykładowcą dydaktyki w Studium Pedagogicznym[2][4][6]. Wykładał także na wakacyjnych kursach szkół średnich. Był czynny jako nauczyciel i pedagog przez 60 lat[3]. Tworzył podręczniki do nauki języka niemieckiego[4]. W latach trzydziestych XX wieku obok Słownika podręcznego Pawła Kaliny ukazał się obszerny dwutomowy słownik autorstwa Juliusza Ippoldta (pierwsze wydanie w r. 1938). Zawiera blisko 100 000 haseł[7]. Ponieważ w pierwszych latach powojennych na rynku wydawniczym praktycznie nie pojawiały się nowe słowniki w relacji polsko-niemieckiej, w roku 1952 opublikowano dodruk do słownika Kaliny, a w roku 1959 do pierwszego wydania słownika Ippoldta[8].

 
Grób prof. Juliusza Ippoldta na cmentarzu Rakowickim

Był współautorem monumentalnego Wielkiego słownika niemiecko-polskiego[3]. W okresie powojennym nad nowym słownikiem pracował najpierw Juliusz Ippoldt, a od roku 1959 jego prace kontynuował germanista wrocławski Jan Piprek. Powstał największy wówczas 4-tomowy słownik – pierwsze wydanie części niemiecko-polskiej miało miejsce w roku 1969, a części polsko-niemieckiej w roku 1971[9]. Dopiero po roku 2007 ukazały się dwa inne wielkie słowniki relacji polsko-niemieckiej wydawnictwa Pons i PWN[10].

W 1947 otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego[2][3].

Zmarł 5 marca 1960 w Krakowie w wieku 93 lat[2][11]. Został pochowany 9 marca 1960 na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[3] (kwatera HD-płd-przedostatni)[11].

Publikacje

edytuj
  • Nauka Herbarta o t. z. „Stopniach formalnych” i jej rozwój (niem. Herbarts Lehre von den sogen. Formalstufen, 1898).
  • Deutsches Lesebuch für die oberen Klassen der galizischen Mittelschulen: Achte Klasse, Tom 4 (1909).
  • Niemiecka korespondencja handlowa dla Polaków: ze wstępem gramatyczno-stylistycznym, uwzględniającym najpowszechniejsze usterki językowe i ze słownikiem frazeologicznym handlowym. Cz. 1 i 2 (1927).
  • Jak młodzież naszą zachęcić do czytania (1932).
  • Juliusz Ippoldt: Handwörterbuch der polnischen und deutschen Sprache. Słownik niemiecko-polski i polsko-niemiecki. Warszawa: Wydawnictwo Trzaski, Ewerta, Michalskiego, 1938.
  • Trzaski, Everta i Michalskiego słownik niemiecko-polski i polsko-niemiecki: Niemiecko-polska. Polsko-niemiecka, Części 1–2 (1939).
  • Fünftausend deutsche Synonyme für deutschlernende Polen: Synonimika niemiecka obejmująca pięć tysięcy niemieckich wyrażeń synonimicznych dla Polaków uczących się języka niemieckiego (1943).
  • Handwörterbuch der deutschen und polnischen Sprache: Słownik niemiecko-polski i polsko-niemiecki. Deutsch-polnisch, Tom 1 (1959).
  • Wielki słownik niemiecko-polski (tom I i II; współautor: Jan Piprek; wyd. 1969, 1970, 1972, 1982, 1984)[4].

Ordery i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d e Henryk Kopia: Spis nauczycieli szkół średnich w Galicyi oraz polskiego gimnazyum w Cieszynie. Lwów: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, 1909, s. 48, 147, 149.
  2. ↑ a b c d e f Prof. Juliusz Ippoldt – nie żyje. „Dziennik Polski”, s. 2, Nr 57 z 8 marca 1960. 
  3. ↑ a b c d e f Dziś pogrzeb prof. J. Ippoldta. „Dziennik Polski”, s. 6, Nr 58 z 9 marca 1960. 
  4. ↑ a b c d e Ippoldt Juliusz, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2017-06-30].
  5. ↑ a b c Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 1029.
  6. ↑ Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 1013.
  7. ↑ Agnieszka Frączek/Ryszard Lipczuk: Słowniki polsko-niemieckie i niemiecko-polskie. Historia i teraźniejszość, 2004, s. 113–122.
  8. ↑ Agnieszka Frączek/Ryszard Lipczuk: Słowniki polsko-niemieckie i niemiecko-polskie. Historia i teraźniejszość..., s. 113.
  9. ↑ Ryszard Lipczuk: Wörterbuch und „faux amis” (am Beispiel des Großwörterbuchs von J. Piprek /J. Ippoldt ..., 1995.
  10. ↑ Ryszard Lipczuk: Bemerkungen zur deutsch-polnischen Lexikografie, [w:] (red.) Dennis Scheller-Boltz/Helmut Weinberger, Lexikografische Innovation. Innovative Lexikografie..., 2017, s. 142 nn.
  11. ↑ a b Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Juliusz Ippoldt. rakowice.eu. [dostęp 2017-06-30].
  12. ↑ M.P. z 1947 r. nr 83, poz. 565 „za długoletnią owocną pracę pedagogiczną”.

Bibliografia

edytuj
  • Juliusz Ippoldt – publikacje. google.com. [dostęp 2017-06-30].
  • Juliusz Ippoldt – publikacje. worldcat.org. [dostęp 2017-06-30].
  • Ryszard Lipczuk: Wörterbuch und „faux amis” (am Beispiel des Großwörterbuchs von J. Piprek /J. Ippoldt, [w:] Jan Wawrzyńczyk, Bilingual Lexicography in Poland, Theory and Practice. Warszawa 1995, s. 72–78.
  • Agnieszka Frączek/Ryszard Lipczuk: Słowniki polsko-niemieckie i niemiecko-polskie. Historia i teraźniejszość. Wołczkowo: Oficyna In Plus 2004. ISBN 83-89402-06-8.
  • Ryszard Lipczuk: Bemerkungen zur deutsch-polnischen Lexikografie, [w:] (red.) Dennis Scheller-Boltz/Helmut Weinberger, Lexikografische Innovation. Innovative Lexikografie. Bi- und multilinguale Wörterbücher in Gegenwart und Zukunft: Projekte, Konzeptionen, Visionen. Hildesheim etc. 2017: Georg Olms Verlag. ISBN 978-3-487-15541-8, s. 135–158.
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Juliusz_Ippoldt&oldid=71785483”