Julian Kobyłecki

wojskowy i urzędnik

Julian Kobyłecki (ur. 1 października 1883 w Siekierzycach, zm. 18 maja 1939 w Toruniu) – oficer Armii Imperium Rosyjskiego, I Korpusu Polskiego w Rosji, Armii Czynnej Ukraińskiej Republiki Ludowej i Armii Czerwonej, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Julian Kobyłecki
Ilustracja
podpułkownik
Data i miejsce urodzenia

1 października 1883
Siekierzyce

Data i miejsce śmierci

18 maja 1939
Toruń

Przebieg służby
Lata służby

1901–1920

Formacja

I Korpus Polski w Rosji

Jednostki

3 Dywizja Strzelców Polskich

Stanowiska

szef sztabu

Główne wojny i bitwy

wojna rosyjsko-japońska
I wojna światowa
wojna domowa w Rosji
wojna polsko-bolszewicka

Faksymile
Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Medal Niepodległości Order Świętej Anny IV klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Włodzimierza IV klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny II klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława II klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny III klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława II klasy (Imperium Rosyjskie) Medal pamiątkowy 300-lecia Domu Romanowych
Nekrolog Juliana Kobyłeckiego w „Gazecie Pomorskiej”

Życiorys

edytuj

Urodził się 1 października 1883 w Siekierzycach, w ówczesnym powiecie łuckim guberni wołyńskiej, w rodzinie Józefa[1][2], pułkownika armii rosyjskiej[3] i Elżbiety z Grigorów[4]. Był bratem Borysa (ur. 1879) i Włodzimierza (1883–1941)[5]. Wyznania prawosławnego[6]. Od jesieni 1895 wychowywał się u ciotki w majątku Obręb koło stacji kolejowej Tłuszcz, a od 1890 przebywał z matką w Piotrkowie[7]. W 1894 został oddany do 2. Korpus Kadetów w Petersburgu[8]. W 1901 wstąpił do Pawłowskiej Szkoły Wojskowej[8]. 10 sierpnia 1903 został mianowany podporucznikiem ze starszeństwem z 10 sierpnia 1902 i wcielony do 52 wileńskiego pułku piechoty w Teodozji[9][7]. 24 lipca 1904 przybył do 35 wschodniosyberyjskiego pułku strzelców w Mandżurii[9]. W jego szeregach walczył na wojnie rosyjsko-japońskiej[7]. Został ranny w bitwie pod Laojanem[10]. 31 stycznia 1905 został odkomenderowany do kompanii karabinów maszynowych 9 Syberyjskiej Dywizji Piechoty, a 9 marca przeniesiony do tego pododdziału[11]. 15 marca 1906 wrócił do 52 pp[11]. 20 października tego roku został awansowany na porucznika ze starszeństwem z 10 sierpnia 1906[11]. 6 stycznia 1909 został odkomenderowany na sześć miesięcy do 133 symferopolskiego pułku piechoty w Jekaterynosławiu[12]. 2 października 1910 został przyjęty do Imperatorskiej Nikołajewskiej Akademii Wojskowej[13]. 20 października tego roku został awansowany na sztabskapitana ze starszeństwem z 10 sierpnia 1910[13]. 8 maja 1913 ukończył studia i został przydzielony do Sztabu Przyamurskiego Okręgu Wojskowego w Chabarowsku[7][13]. 4 kwietnia 1914 został przeniesiony do 2 syberyjskiego pułku strzelców na stanowisko dowódcy 3. kompanii, a 11 sierpnia tego roku przydzielony do Sztabu 1 Syberyjskiego Korpusu Armijnego na stanowisko starszego oficera do zleceń[14]. Na tym stanowisku rozpoczął swój udział w I wojnie światowej. 14 czerwca 1915 został przydzielony do Turkiestańskiej Brygady Kozaków na stanowisko starszego adiutanta sztabu[5]. Później pełnił służbę w sztabie 2 Armii oraz pełnił obowiązki szefa sztabu 2 Kaukaskiej Dywizji Grenadierów[7]. 27 listopada 1916 został wyznaczony na stanowisko pełniącego obowiązki pomocnika szefa wydziału Zarządu Generała Kwatermistrza Sztabu Głównodowodzącego Armiami Frontu Zachodniego[5]. 6 grudnia tego roku awansował na podpułkownika ze starszeństwem z 15 sierpnia 1916[5].

Od 11 września 1917 był szefem sztabu 3 Dywizji Strzelców Polskich[15][5]. Opracował plan marszu dywizji z Jelni do rejonu Bobrujska[16]. 21 października 1921 generał porucznik Wacław Iwaszkiewicz we wniosku o odznaczenie podpułkownika Juliana Kobyłeckiego Orderem Virtuti Militari napisał: „szef sztabu 3. D. Strz. od pierwszego dnia jej istnienia aż do likwidacji Korpusu. Niezmordowany jej organizator. Przed wymarszem z Jelni, pomimo to, że I Korpus i wszyscy jego członkowie zostają wyjęci z pod prawa, będąc Rosjaninem decyduje się dzielić z dywizją jej niepewne losy, nie zaś, jak liczni nawet oficerowie polscy, którzy przed wymarszem woleli powyjeżdżać pod rozmaitymi pozorami do miejsc bezpiecznych. Pułkownika Kobyłeckiego czekał los cięższy niż każdego z Polaków, gdyby został ujęty jako szef sztabu polskiej dywizji, co mogło się stać łatwo i niejednokrotnie, gdy sztab zostawał bez żadnej osłony. Jako wytrawny fachowiec układa plan marszu i służy przez cały czas dowódcy dywizji projektami niezrównanie zręcznych manewrów. (...) Przez cały czas trzytygodniowego marszu niezmordowanie czynny, w potrzebie mężny, pełen inicjatywy i spokoju. Ppłk Kobyłecki pozyskał ogromną popularność i zaufanie w całej dywizji. Jego wiedza fachowa i inicjatywa zaważyła decydująco na zadaniu bolszewikom tak niezwykłej klęski, jaką ponieśli pod Pobołowem”.

Od 31 maja 1918 służył w Armii Czynnej Ukraińskiej Republiki Ludowej[5]. 2 listopada 1918, w randze starszyny, był szefem sztabu Brygady Straży Granicznej w m. Buturlinowka[5]. Po upadku rządu hetmana Pawło Skoropadskiego wstąpił do Armii Czerwonej[5]. Został umieszczony na dodatkowej liście Sztabu Generalnego Armii Czerwonej z 1 września 1919, opracowanej przez wojskowego komisarza ludowego Ukrainy[5][a].

W styczniu 1920[7], w czasie wojny polsko-bolszewickiej przeszedł na stronę polską[5]. W Tarnopolu miał się spotkać z generałem Wacławem Iwaszkiewiczem, byłym dowódcą 3 Dywizji Strzelców Polskich i złożyć do Ministerstwa Spraw Wojskowych podanie o przyjęcie do Wojska Polskiego[7]. Nie otrzymawszy odpowiedzi, w sierpniu 1920 wstąpił do ochotniczej 3 Armii Rosyjskiej w Polsce i walczył przeciwko bolszewikom w rejonie Płoskirowa[7].

Po likwidacji rosyjskich oddziałów ochotniczych „zarabiał na utrzymanie doraźną pracą”[7]. W kwietniu 1925 został zatrudniony w Polskich Kolejach Państwowych[7]. W maju 1933 pracował w Oddziale Drogowym PKP w Toruniu na stanowisku kierownika biura personalnego[10]. Mieszkał wówczas w Chełmży przy ul. Ładownia 4[4]. Działał społecznie w Kolejowym Przysposobieniu Wojskowym i Pomorskiej Rodzinie Kolejowej, w charakterze członka komitetu[18]. W 1939 pracował w Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Toruniu, w charakterze urzędnika Biura Finansowego[19]. Zmarł 18 maja 1939 „po długich i ciężkich cierpieniach” w Szpitalu Miejskim w Toruniu, a dwa dni później został pochowany na Cmentarzu Garnizonowym w Toruniu[19].

Był żonaty z Marią z domu Ilina, rozwiedzioną z kapitanem Józefem Rymszą, kolegą z 52 pp. Sprawował opiekę nad pasierbem Anatolem (ur. 24 marca 1900) i pasierbicą Marią (ur. 23 listopada 1902)[20]. 11 kwietnia 1933 urodził mu się syn Julian[10].

Ordery i odznaczenia

edytuj
  1. Julian Kobyłecki w wypełnionym osobiście 30 maja 1933 kwestionariuszu kawalera Orderu Virtuti Militari pominął fakty związane z jego służbą w Armii Czynnej Ukraińskiej Republiki Ludowej i Armii Czerwonej, o których mowa w źródłach rosyjskich[17][5].

Przypisy

edytuj
  1. a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-11-07]..
  2. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-11-07]..
  3. Послужной список 1914 ↓, s. 2, tu podano, że urodził się 30 września 1914.
  4. a b Kolekcja ↓, s. 1.
  5. a b c d e f g h i j k Кобылецкий Юлиан Иосифович. Офицеры русской императорской армии. [dostęp 2023-04-12].
  6. a b c d e f g Послужной список 1914 ↓, s. 2.
  7. a b c d e f g h i j Kolekcja ↓, s. 4.
  8. a b Kolekcja ↓, s. 2, 4.
  9. a b Послужной список 1914 ↓, s. 3.
  10. a b c Kolekcja ↓, s. 2.
  11. a b c Послужной список 1914 ↓, s. 7.
  12. Послужной список 1914 ↓, s. 9.
  13. a b c Послужной список 1914 ↓, s. 11.
  14. Послужной список 1914 ↓, s. 13.
  15. Jarno 2020 ↓, s. 229.
  16. Jarno 2020 ↓, s. 235.
  17. Ганин 2009 ↓, s. 245.
  18. Kolekcja ↓, s. 3.
  19. a b Nekrolog. „Gazeta Pomorska”. 117, s. 6, 1939-05-22. Toruń. .
  20. Послужной список 1914 ↓, s. 15.
  21. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 22 czerwca 1922, s. 457, jako „Kobylecki”.
  22. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929, s. 232, sprostowano nazwisko z „Kobylecki” na „Kobyłecki”.
  23. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94.

Bibliografia

edytuj