Julian Golak

polski polityk

Julian Kazimierz Golak (ur. 14 maja 1957 w Nowej Rudzie) – polski drukarz, wydawca, nauczyciel i samorządowiec, działacz opozycji w okresie PRL.

Julian Golak
Ilustracja
Julian Golak (2023)
Data i miejsce urodzenia

14 maja 1957
Nowa Ruda

Zawód, zajęcie

drukarz, nauczyciel

Stanowisko

przewodniczący rady miasta Nowa Ruda (1990–1994), przewodniczący rady powiatu kłodzkiego (1998–2002), wiceprzewodniczący sejmiku dolnośląskiego (2016–2018)

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Wolności i Solidarności Złoty Krzyż Zasługi Odznaka Honorowa „Bene Merito” Kawaler Orderu Grobu Świętego
Julian Golak i Věra Kopecká (2023)

Życiorys

edytuj

Działalność zawodowa i społeczna w okresie PRL

edytuj

Kształcił się w zawodowej szkole poligraficznej w rodzinnej miejscowości, w 1990 został absolwentem Archidiecezjalnego Studium Teologicznego we Wrocławiu. Od 1975 do 1982 pracował jako drukarz we wrocławskich Zakładach Graficznych Poczty i Telekomunikacji, później do 1990 m.in. jako nauczyciel w Technikum Poligraficznym w Nowej Rudzie[1].

W okresie sierpnia 1980 był jednym z organizatorów strajku w swoim zakładzie pracy, następnie wszedł w skład Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego we Wrocławiu. Uczestniczył w tworzeniu struktur „Solidarności” branży poligraficznej i zasiadał w jej władzach krajowych. Po wprowadzeniu stanu wojennego organizował trzy akcje protestacyjne w Zakładach Graficznych Poczty i Telekomunikacji. Ostatecznie został aresztowany i zwolniony z pracy. Zajmował się dystrybucją wydawnictw drugiego obiegu, wydawaniem nielegalnych czasopism (m.in. periodyku „Żółw”). jednocześnie działał w duszpasterstwach ludzi pracy i akademickim. W 1989 organizował lokalny Komitet Obywatelski[1].

Działalność zawodowa i społeczna w III RP

edytuj

Na początku lat 90. założył i został prezesem Wydawnictwa Ziemia Kłodzka[1], wydając m.in. polsko-czesko-niemiecki periodykZiemia Kłodzka”. Czasopismo to otrzymało m.in. przyznaną przez Jerzego Giedroyca specjalną Nagrodę „Kultury” (1996)[2]. W 1990 zajął się także organizacją Polsko-Czeskich Dni Kultury Chrześcijańskiej[1]. Jeszcze w okresie PRL związany z ruchem Solidarność Polsko-Czesko-Słowacka, od 1995 do 2005 stał na czele stowarzyszenia SPCzS. Został też członkiem zarządu fundacji o takiej samej nazwie[3]. Przyjęty również do Zakonu Rycerskiego Bożego Grobu w Jerozolimie[4].

Od 1990 związany z samorządem terytorialnym, początkowo jako przewodniczący rady miejskiej w Nowej Rudzie (1990–1994) i delegat do sejmiku samorządowego województwa wałbrzyskiego (1992–1994). Należał do organizatorów Euroregionu Glacensis, od 1995 do 1998 był sekretarzem stowarzyszenia[5]. W latach 1998–2002 z rekomendacji AWS zajmował stanowisko przewodniczącego rady powiatu kłodzkiego, następnie do 2006 pełnił funkcję radnego. W wyborach w 2006 z listy Prawa i Sprawiedliwości został wybrany do sejmiku dolnośląskiego III kadencji[6]. W trakcie kadencji przeszedł do klubu radnych Platformy Obywatelskiej. W wyborach samorządowych w 2010, kandydując z ramienia PO, uzyskał mandat radnego województwa IV kadencji[7]. Utrzymał go w 2014 w związku z rezygnacją Romana Szełemeja wybranego na prezydenta Wałbrzycha[8]. W 2015 bez powodzenia kandydował do Sejmu[9]. W listopadzie tego samego roku został wybrany na wiceprzewodniczącego sejmiku. W marcu 2016 opuścił klub PO, współtworząc klub radnych Bezpartyjni Samorządowcy (od lipca tego samego roku do czerwca 2018 pod nazwą Dolnośląski Ruch Samorządowy). W wyborach samorządowych w 2018 nie uzyskał reelekcji, kandydując z listy Bezpartyjnych Samorządowców[10]. W 2019 i w 2023 startował z ramienia tego ugrupowania do Sejmu[11][12], a w 2024 ponownie został jego kandydatem do sejmiku[13].

Z okazji czterdziestolecia SPCzS zainicjował upamiętnienie ruchu, jego działalności i ludzi z nim związanych poprzez nazwanie miejsca we Wrocławiu skwerem Solidarności Polsko-Czesko-Słowackiej w sierpniu 2020[14][15].

Odznaczenia i wyróżnienia

edytuj

Życie prywatne

edytuj

Julian Golak jest żonaty, ma czworo dzieci[5].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Nota biograficzna w Encyklopedii Solidarności. [dostęp 2015-09-03].
  2. Nagrody „Kultury”. culture.pl. [dostęp 2015-09-03].
  3. Fundacja Solidarności Polsko-Czesko-Słowackiej. spczs.engo.pl. [dostęp 2015-09-03].
  4. Marek Perzyński: Spotkanie dolnośląskich bożogrobców. „Niedziela” nr 17/2011. [dostęp 2015-09-03].
  5. a b Julian Golak. umwd.dolnyslask.pl. [dostęp 2015-09-03].
  6. Serwis PKW – Wybory 2006. [dostęp 2015-09-03].
  7. Serwis PKW – Wybory 2010. [dostęp 2015-09-03].
  8. Pełne wyniki wyborów do sejmiku. gazetawroclawska.pl, 21 listopada 2014. [dostęp 2015-09-03].
  9. Serwis PKW – Wybory 2015. [dostęp 2015-11-17].
  10. Serwis PKW – Wybory 2018. [dostęp 2018-10-29].
  11. Serwis PKW – Wybory 2019. [dostęp 2019-09-10].
  12. Serwis PKW – Wybory 2023. [dostęp 2023-09-10].
  13. Serwis PKW – Wybory 2024. [dostęp 2024-03-10].
  14. Janusz Krzeszowski: W mieście spotkań powstał skwer Solidarności Polsko-Czesko-Słowackiej. wroclaw.pl, 27 sierpnia 2020. [dostęp 2020-09-25].
  15. Náměsti polsko-československé solidarity. České televize, 27 sierpnia 2020. [dostęp 2020-09-25]. (cz.).
  16. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 kwietnia 2008 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2008 r. nr 87, poz. 763).
  17. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 stycznia 2020 r. o nadaniu odznaczeń (M.P. z 2020 r. poz. 283).
  18. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 26 kwietnia 2001 r. o nadaniu odznaczeń (M.P. z 2001 r. nr 21, poz. 337).
  19. Decyzja nr 84 Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 11 września 2019 r. w sprawie nadania Odznaki Honorowej „Bene Merito”.
  20. Historia Solidarności Polsko-Czesko-Słowackiej. spczs.engo.pl. [dostęp 2015-09-03].
  21. Julian Golak. Rozliczenie z obietnic. klodzko24.eu, 19 listopada 2010. [dostęp 2015-09-03].
  22. Lista laureatów od 1990. polcul.pl, 18 października 2013. [dostęp 2016-06-30].
  23. Polcul. Fundacja Jerzego Bonieckiego. Toruń: Zakład Poligraficzny Argonex, 2005, s. 80. ISBN 83-921630-0-1. [dostęp 2016-06-30].
  24. Nagroda im. G. Palki. ligakrajowa.pl, 12 września 1999. [dostęp 2015-09-03].
  25. Teresa Bazała. Nagroda Gratias Agit dla Juliana Golaka. „Ziemia Kłodzka”, s. 4, kwiecień 2021. Stowarzyszenie KO Ziemi Kłodzkiej.