Julian Buchcik
Julian Władysław Buchcik (ur. 2 stycznia 1896 w Zastawnej na Bukowinie zm. wiosną 1940 w Katyniu) – kapitan administracji (piechoty) Wojska Polskiego, piłkarz[1] i działacz sportowy[2], ofiara zbrodni katyńskiej.
 kapitan administracji
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
kierownik referatu |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
| |
.png){kind=small}
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie Franciszka i Karoliny z Zająców[2]. Wcielony do armii austriackiej, walczył na frontach I Wojny Światowej. Od 1918 w Wojsku Polskim, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej 1920 r.[1] (w 1920 w niewoli sowieckiej)[2].
W okresie międzywojennym pozostał w wojsku. W latach 1923–1938 służył w 42 pułku piechoty. Dowódca plutonu a następnie kompanii. W 1923 był stopniu porucznika (starszeństwo z dniem 1 czerwca 1919 i 341 lokatą w korpusie oficerów piechoty)[3]. W 1928 w stopniu kapitana (1928 - starszeństwo z dniem z dniem 15 sierpnia 1924 i 65 lokatą w korpusie oficerów piechoty[4], 1933 - 43 lokata w korpusie oficerów, 1935 - 38 lokata)[5][6]. Od 1938 kierownik II referatu w Komendzie Rejonu Uzupełnień Wierzbnik[1].
Piłkarz Wojskowego Klubu Sportowego 42 pułku piechoty, współzałożyciel Białostockiego Klubu Sportowego Jagiellonia oraz trener i kierownik drużyny piłkarskiej Jagiellonia Białystok. W 1930 – pod jego wodzą – WKS 42 pp zdobył mistrzostwo okręgu[1]. Od 1938 członek Zarządu Podokręgu Kieleckiego Krakowskiego Okręgowego Związku Piłki Nożnej[7]. Działacz OPL[8].
W czasie kampanii wrześniowej 1939, po agresji ZSRR na Polskę, w nieznanych okolicznościach wzięty do niewoli radzieckiej. Osadzony w obozie w Juchnowie (19 października 1939), a następnie w listopadzie 1939 przeniesiony do obozu jenieckiego w Kozielsku[2]. 22 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD[9]. Figuruje na liście wywózkowej LW 040/3 z 20 kwietnia 1940[9] poz. 98, nr akt 4066[10]. Został zamordowany 23 lub 24 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim[9] i tam pogrzebany w bezimiennej mogile zbiorowej, gdzie od 28 lipca 2000 mieści się oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu[11][12]. W miejscu tym prowadzone były ekshumacje i prace archeologiczne[13]. Zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943 pod numerem 755[14][2][15], zapis w dzienniku ekshumacji pod datą 30 kwietnia 1943. Znaleziono przy nim: leg. ofic., wizytówki, dowód osob.[16] oraz karę rejestracyjną z obozu juchnowskiego z datą 19 października 1939[9]. Figuruje na liście AM[17] pod nr 185-755[9][8] i na liście Komisji Technicznej PCK pod nr 0755[18].
Nazwisko Buchcika znajduje się we wspomnieniach z obozu kozielskiego Janusza Wedowa, zamieszczonych w Gońcu Obozowym z 1943[19].
Upamiętnienie
edytuj
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień majora[20][21][22]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[23][24][25].
29 maja 2022 – przy stadionie miejskim w Białymstoku na ulicy Słonecznej[26] – został odsłonięty pomnik z brązu przedstawiający Juliana Buchcika i Antoniego Komendo-Borowskiego, upamiętniający powstanie klubu sportowego Jagiellonia Białystok[27]. Monument ten powstał z inicjatywy kibiców, którzy zebrali pieniądze na jego wykonanie[28]. Obok pomnika na tablicy jest napis: „Pomnik to symbol. Połączenie przeszłości z teraźniejszością i przyszłością. Element tworzący świadomość i własną tożsamość poprzez pamięć o korzeniach, o których nie należy zapominać”[27].
Tablica pamiątkowa w kościele parafialnym pw. Świętej Trójcy przy ulicy Kościelnej w Starachowicach z 22 kwietnia 1990[29] .
Tablica pamiątkowa na kamieniu na skwerze Ofiar Zbrodni Katyńskiej w Starachowicach[30].
Dąb Pamięci posadzony przez Parafię pw. św. Trójcy w Starachowicach na ul. Kościelnej 12 w Starachowicach. Certyfikat nr 002357/000927/WE/2010[31].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Srebrny Krzyż Zasługi[2]
- Medale pamiątkowe[2]
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d Tomasz Mikulicz, Antoni Komendo-Borowski i Julian Buchcik będą mieli pomnik przy stadionie. Białystok uhonoruje dwóch przedwojennych żołnierzy i piłkarzy [online], Kurier Poranny, 29 września 2020 [dostęp 2024-12-25] (pol.).
- ↑ a b c d e f g Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 58.
- ↑ Rocznik Oficerski MSWojsk, 1923, s. 248,425.
- ↑ Rocznik Oficerski MSWojsk., 1928, s. 206.
- ↑ Przegląd Piechoty, Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty, 1933, s. 47.
- ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty, „Przegląd Piechoty”, 1935, s. 46.
- ↑ Ireneusz Ciosek, Związki sportowe oraz komitety wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego a rozwój sportu klubowego w Kielcach w latach 1918–1939, „PRACE NAUKOWE Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie”, 2010, s. 51.
- ↑ a b BETA Księgi Cmentarne [online], ksiegicmentarne.muzeumkatynskie.pl [dostęp 2017-08-02].
- ↑ a b c d e УБИТЫ В КАТЫНИ, s. 174, 2015, s. 196.
- ↑ Jędrzej Tucholski, Mord w Katyniu, 1991, s. 702.
- ↑ 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2024-06-27] (pol.).
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. LIII.
- ↑ Historia Zbrodni Katynskiej [online] [dostęp 2024-12-10] (pol.).
- ↑ Auswärtiges Amt, „Amtliches Material zum Massenmord von Katyn“, 1943, s. 185 [dostęp 2024-12-25] (niem.).
- ↑ Katyń według źródeł niemieckich – 1943 r.. stankiewicze.com. [dostęp 2024-12-25].
- ↑ Lista imienna zaginionych w ZSRR polskich jeńców wojennych z obozów Kozielsk - Ostaszków - Starobielsk, „Orzeł Biały. Polska walcząca o wolność.” (43 (329)), pbc.uw.edu.pl, 23 października 1948, s. 3 [dostęp 2024-12-25] (pol.).
- ↑ Amtliches Material zum Massenmord von Katyn
- ↑ Mariusz Olczak (red.), Katyń. Listy ekshumacyjne i dokumenty Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża 1943–1944., koszalin.ap.gov.pl, s. 193, ISBN 83-89986-91-4 [dostęp 2025-01-15] (pol.).
- ↑ Janusz Wedow, Goniec Obozowy, „Goniec Obozowy, Pismo żołnierzy internowanych”, 14 (70), 1943, s. 11.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 28 [dostęp 2024-12-25] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ Pamięci Jagiellonii i 42. Pułku [online], Wrota Podlasia [dostęp 2024-12-25].
- ↑ a b a, Wiadomości - Julian Buchcik i Antoni Komendo-Borowski już na stadionie przy Słonecznej [online], Radio Akadera, 25 maja 2022 [dostęp 2024-12-25] (pol.).
- ↑ Telewizja Polska S.A, Odsłonięto pomnik upamiętniający początki Jagiellonii Białystok [online], bialystok.tvp.pl [dostęp 2024-12-25].
- ↑ Tablice pamiątkowe, „Starachowice” [dostęp 2017-08-01] (pol.).
- ↑ STARACHOWICE I ŚWIĘTOKRZYSKIE [online], STARACHOWICE I ŚWIĘTOKRZYSKIE [dostęp 2017-08-02] (pol.).
- ↑ Tomasz Lewandowski, Adam Nielski, Katyń - strona główna [online], www.katyn-pamietam.pl [dostęp 2017-08-02] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-02] (ang.).
Bibliografia
edytuj- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
- УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5