Jowinian

Jowinian (ur. 340, zm. 410) – rzymski mnich, pod wpływem stoicyzmu wystąpił przeciw formalnemu porządkowi praktyk ascetycznych Kościoła. Według niego post ma taką samą wartość, co spożywanie pokarmów z błogosławieństwem Boga. Opowiadał się szczególnie za tym, że dziewictwo, jak również wdowieństwo, w Kościele nie powinny być uznawane za bardziej duchowy stan niż małżeństwo. Pod wpływem Jowiniana chrześcijanki w Italii, które ślubowały życie konsekrowane w dziewictwie lub wdowieństwie, porzucały swój stan i wychodziły za mąż. Papież Syrycjusz ostro potępił poglądy Jowiniana i ekskomunikował go, tłumacząc w liście Adversus Jovinianum, że nie oznacza to poniżenia godności samego małżeństwa. Z ostrym sprzeciwem wystąpił również Ambroży, biskup Mediolanu, dokąd udał się Jowinian po otrzymaniu ekskomuniki od papieża. Polemikę podjęli następnie Augustyn z Hippony oraz Hieronim. Pisma Jowiniana nie zachowały się.

Podobne, również odrzucone przez Kościół poglądy głosili także Helwidiusz i Bonosus.

Bibliografia

• Jowinian, w: Słownik wczesnochrześcijańskiego piśmiennictwa, oprac. Jan Maria Szymusiak, Marek Starowieyski, Poznań 1971, s. 231.
• Przemysław Nehring, Dlaczego dziewictwo jest lepsze niż małżeństwo? Spór o ideał w chrześcijaństwie zachodnim końca IV wieku w relacji Ambrożego, Hieronima i Augustyna, rozdział: Spór z Jowinianem, Toruń 2005, s. 110-191.
• David G. Hunter, Marriage, Celibacy, and Heresy in Ancient Christianity, The Jovinian Heresy, Oxford 2007, s. 307.