Josephine Kablick
Josephine Ettel Kablick, czasem Kablikova lub Kablik (ur. 9 marca 1787 we Vrchlabí, zm. 21 lipca 1863 tamże) – czeska aptekarka[1], botanik i paleontolog pochodzenia niemieckiego.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
9 marca 1787 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
21 lipca 1863 |
| Zawód, zajęcie |
aptekarka, botanik, paleontolog |
Życiorys
edytujUrodziła się 9 marca 1787 roku w czeskim mieście Vrchlabí (wówczas: Hohenelbe). Jej ojcem był właściciel papierni David Ettel, matką Johanna z domu Raab. W wieku 12 lat wysłana została do klasztoru Urszulanek w Pradze[2]. W 1906 wróciła do swojego rodzinnego miasta i tam poślubiła aptekarza Adalberta Georga Kablika. Kablikowie nie mając swoich dzieci wzięli na wychowanie sierotę Heinricha Gottwalda (znanego później muzyka i kompozytora)[2]. W latach 1817–1823 małżeństwo Josephine i Adalberta Kablików mieszkało w Pradze, po czym wróciło do Vrchlabí[2]. Josephine Kablick zmarła 21 lipca 1863 i została pochowana razem ze swoim mężem (zm. 1 września 1853) na cmentarzu w Vrchlabí[3].
Josephine Kablick od najmłodszych lat interesowała się przyrodą[2], samodzielnie poznawała nauki przyrodnicze, korespondując z najwybitniejszymi uczonymi tamtej epoki[1]. W czasie pobytu w Pradze (1817-1823) poznała lekarza Wenzeslausa Manna, dzięki któremu znacznie pogłębiła swoją wiedzę w zakresie botaniki[2]. Po powrocie do Vrchlabí zaczęła gromadzić okazy roślin występujących w Karkonoszach. Dla Wenzeslausa Manna zebrała kolekcję porostów, która stała się podstawą jego pracy doktorskiej. Z czasem zaczęła gromadzić również permskie skamieniałości z okolic Vrchlabí[2].
Zaliczała się do najbardziej aktywnych i wytrwałych zbieraczy skamieniałości roślin i zwierząt kopalnych, przede wszystkim w Sudetach[1]. Od 1825 zebrane przez nią okazy, trafiały do wszystkich najważniejszych ośrodków naukowych w Europie. O jej odkryciach pisali wybitni botanicy: August Carl Joseph Corda, Eduard Fenzl, Heinrich Grabowski, Julius Milde i wielu innych[2]. W 1841 została korespondentem Towarzystwa Botanicznego w Ratyzbonie, w 1851 – Towarzystwa Przyrodniczego „Lotos” w Pradze, w 1853 – Zoologiczno-Botanicznego Towarzystwa w Wiedniu. W 1859 została członkiem honorowym Towarzystwa Geologicznego w Dreźnie[2].
Jako pierwsza odkryła pierwiosnek maleńki (Primula minima)[1]. Do dzisiaj wiele muzeów europejskich posiada w swoich zbiorach zebrane przez nią okazy.
Upamiętnienie
edytujNa cześć Josephine Kablick nadano nazwy niektórym przekazanym przez nią skamieniałościom: rybie Palaeoniscus kablikae, trylobitom (m.in. Kablikia diadica) oraz roślinie Rhizolithes kablikae[3].
Przypisy
edytujBibliografia
edytuj- Pejzaż karkonoski. „BoxNet Kulturalnie”. 15 (20), s. 4, 2012. ISSN 2299-2456.
- Kablik (Ettel) Josephine, [w:] Mirosław Syniawa, Biograficzny słownik przyrodników śląskich Tom 2, t. 2, Katowice 2019, ISBN 978-83-942550-8-4, OCLC 1164621110 [dostęp 2022-12-13].