Joseph Ambrosius Geritz

Sukcesja apostolska
Data konsekracji	23 sierpnia 1840
Miejscowość	Królewiec
Konsekrator	Andrzej Stanisław von Hatten
Konsekrowani biskupi
Franz Großmann	1 października 1844
Antoni Frenzel	6 marca 1853

Joseph Ambrosius Geritz
	Biskup
Data i miejsce urodzenia	3 kwietnia 1783 ; Jeziorany
Data śmierci	16 sierpnia 1867
Miejsce pochówku	Kaplica Zbawiciela, św. Teodora z Amasei i Wszystkich Świętych bazyliki archikatedralnej we Fromborku
	Biskup warmiński
Okres sprawowania	1842–1867
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	5 kwietnia 1806
Nominacja biskupia	27 kwietnia 1840
Sakra biskupia	23 sierpnia 1840
	Multimedia w Wikimedia Commons

Joseph Ambrosius Geritz (ur. 3 kwietnia 1783 w Jezioranach, zm. 16 sierpnia 1867) – biskup warmiński (w latach 1842–1867).

Życiorys

Był synem kupca Józefa i Barbary z d. Krämer. Wychował się w rodzinie głęboko religijnej. Dwaj jego bracia, starszy Roch i młodszy Franciszek, zostali również kapłanami i wikariuszami katedralnymi. W roku 1797 rozpoczął naukę w gimnazjum jezuickim w Reszlu, później w Braniewie i u księży pijarów w Warszawie. W dniu 5 kwietnia 1806 w katedrze fromborskiej otrzymał święcenia kapłańskie, był wikariuszem katedralnym. W roku 1823 został kanonikiem warmińskim i kustoszem. W roku 1835 został wybrany na dziekana kapituły warmińskiej. W dniu 27.04.1840 papież Grzegorz XVI mianował go biskupem tytularnym Abdery i biskupem pomocniczym warmińskim. Sakrę biskupią przyjął w Królewcu w obecności króla pruskiego Fryderyka Wilhelma IV. Po śmierci biskupa Andrzeja Stanisława von Hattena w dniu 21 czerwca 1841 został wybrany przez kapitułę na biskupa warmińskiego. W roku 1843 uzyskał doktorat z teologii na uniwersytecie w Münster. Biskup Geritz otoczył opieką duszpasterską katolików w diasporze mazurskiej i kłajpedzkiej, gdzie budował kościoły i erygował parafie. Założył Stowarzyszenie św. Wojciecha (Albertusverein), które wspierało budownictwo kościelne. Opiekował się ludźmi potrzebującymi pomocy, popierał rozwój stowarzyszeń charytatywnych. Ufundował dla sierot i ociemniałych zakład opiekuńczy św. Józefa w Lidzbarku Warmińskim. Nowocześnie wyposażył szpitale w Braniewie, Fromborku i Lidzbarku Warmińskim. W Jezioranach, w swoim mieście rodzinnym, zainicjował budowę szkoły dla dziewcząt i domu dla biednych. Wykazywał zrozumienie dla ludności polskiej. Listy pasterskie drukował w języku niemieckim i w języku polskim. Wydawał polskie śpiewniki, m.in. w opracowaniu dziekana sztumskiego ks. Franciszka Kręckiego. Zmarł w dniu 16 sierpnia 1867 r. Został pochowany w katedrze fromborskiej, w kaplicy Zbawiciela.

Uhonorowanie

Biskup Geritz otrzymał m.in. następujące odznaczenia i wyróżnienia państwowe i kościelne^[1]:

18 stycznia 1838 król Fryderyk Wilhelm III odznaczył ks. Geritza Orderem Czerwonego Orła Pruskiego III Klasy
22 sierpnia 1842 jako biskup warmiński otrzymał od króla pruskiego Fryderyka Wilhelma IV Order Czerwonego Orła Pruskiego II Klasy
w 1861 r. otrzymał Krzyż Wielki tegoż orderu, tym razem już I Klasy
5 kwietnia 1856 z okazji pięćdziesięciolecia kapłaństwa dwa miasta warmińskie przyznały mu honorowe obywatelstwo – Braniewo oraz Frombork
20 lutego 1863 od papieża Piusa IX otrzymał nominację na papieskiego prałata domowego, szambelana i grafa rzymskiego

Przypisy

↑ Paweł Romański Biskup warmiński Józef Ambroży Geritz (1783-1867), Olsztyn 2015.

Linki zewnętrzne

Biografia (niem.)
Biografia (ang.)
Paweł Romański, Biskup warmiński Józef Ambroży Geritz (1783 – 1867), Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, Olsztyn 2015, s. 365, w: Debata – miesięcznik regionalny, numer 2 (113) 2017, s. 26–28, ks. Adam Stefan Ornatek http://www.debata.olsztyn.pl/images/Debata_luty2017.pdf

[1] Paweł Romański Biskup warmiński Józef Ambroży Geritz (1783-1867), Olsztyn 2015.

[1]