Johanna Niederhellmann

Johanna Niederhellmann, inaczej Hanna (ur. 6 lutego 1891 w Mönchengladbach, zm. 18 kwietnia 1956 w Duisburgu) – niemiecka sufrażystka, SPD – kandydatka do parlamentu i bojowniczka ruchu oporu przeciwko narodowemu socjalizmowi.

Johanna Niederhellmann
Data i miejsce urodzenia

6 lutego 1891
Mönchengladbach

Data i miejsce śmierci

18 kwietnia 1956
Duisburg

Życiorys

edytuj

Niederhellmann[1][2] była nauczycielką w szkole prywatnej, w Duisburgu, w dzielnicy – Beeck. W 1933, we wrześniu została wydalona ze szkoły przez władze hitlerowskie.

Doświadczenia w czasie I wojny światowej sprawiły, że po 1918 wstąpiła do Niemieckiego Towarzystwa Pokoju. Została również członkiem Międzynarodowej Ligi Kobiet na rzecz Pokoju i Wolności oraz Niemieckiej Ligi Praw Człowieka. Wstąpiła do Związku zawodowego i w 1926 została członkiem niemieckiej partii politycznej – SPD. Prowadziła kampanię w lokalnym stowarzyszeniu, w Duisburgu wygłaszając wykłady, zwłaszcza na temat praw kobiet, dzięki czemu stała się znana poza granicami miasta[1][2].

Zaraz po przejęciu władzy przez niemiecką partię nazistowską, w marcu 1933 przeprowadzono rewizje w domu Niederhellmann przy Schifferheimstraße 4 i skonfiskowano „niebezpieczne” publikacje, takie jak: Die Freiheit, Die Genossin i Die Weltbühne. Innym razem przeszukano ją i aresztowano na ulicy. We wrześniu, po zakazie wykonywania zawodu nauczycielki Niederhellmann przeprowadziła się do swoich rodziców na stare miasto, do dzielnicy, Ruhrort i mieszkała tam przy Carpstraße 18. To mieszkanie stało się nielegalnym miejscem spotkań dla podobnie myślących ludzi z ruchu oporu SPD. Do grupy należeli między innymi – Sebastian Dani[3] i niemiecki polityk, Hermann Runge, którzy organizowali razem z innymi członkami dystrybucję nielegalnych materiałów edukacyjnych. Latem, 1934 w mieszkaniu rodziców Niederhellmann uregulowano „rozpowszechnianie nielegalnych materiałów”[1][2]. Wybrane osoby rozdawały potajemnie zakazaną wiedzę.

Powstał też plan przekształcenia fabryki chleba – „Germania”, w dzielnicy Duisburga – Hamborn, w nielegalne socjaldemokratyczne centrum organizacyjne. Pomysł ten wyszedł od Johanny Niederhellmann, na którą mówiono – „Die Hanna“. Kiedy w 1935, w czerwcu centrum ruchu oporu odkryli gestapo Niederhellmann została aresztowana i poddana surowym torturom. W tak zwanym procesie fabrycznym chleba, w Duisburgu została skazana na trzy lata więzienia[1][2].

Po II wojnie światowej Niederhellmann pomogła odbudować Socjaldemokratyczną Partię Niemiec, SPD. Niederhellmann od lipca 1945 została powołana do Tymczasowej Rady Obywatelskiej. Tego samego roku, we wrześniu odeszła z placówki i pracowała jako starosta na Ruhrorcie[2].

W 1948, z powodów zdrowotnych wycofała się i zrezygnowała ze wszystkich urzędów i funkcji politycznych[2].

Upamiętnienie

edytuj
 
Park Johanny Niederhellmann w Duisburgu.

W 2004 park w dzielnicy Ruhrort został nazwany imieniem Johanny Niederhellmann[2] i znajduje się pomiędzy Ruhrorter Str., a Vinckeufer. Naprzeciwko domu z tysiącem okien.

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Johanna Niederhellmann. hamborn.net. [dostęp 2020-12-04]. (niem.).
  2. a b c d e f g Johanna Niederhellmann aus Mönchengladbach. spd-duisburg.de. [dostęp 2021-12-04]. (niem.).
  3. SPD gedenkt des 110. Geburtstag von Sebastian Dani. [dostęp 2009-10-13]. (niem.).