Joe Pytka
Joe Pytka (ur. 4 listopada 1938[1] w Braddock[2]) – amerykański reżyser reklam, filmowy oraz twórca teledysków[3]. Pytka zasłynął głównie dzięki realizacji wielu popularnych w Stanach Zjednoczonych spotów reklamowych dla firm takich jak Apple, Nike, IBM, UPS, McDonald’s, Pepsi, Polaroid, Snickers i Johnson & Johnson[4][5]. Reżyser podczas swojej długoletniej kariery współpracował m.in. z zespołem The Beatles, Madonną, Michaelem Jacksonem, Tigerem Woodsem, Tomem Hanksem, Marlonem Brando, Wayne’em Gretzkym, LeBronem Jamesem oraz Barackiem Obamą[6].
| Prawdziwe imię i nazwisko |
Joseph Pytka |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
4 listopada 1938 |
| Zawód |
reżyser |
| Lata aktywności |
od 1981 |
Kariera
edytujPoczątki
edytujPytka – mający pochodzenie polskie[7] – studiował sztuki piękne na Carnegie Museum of Art, Carnegie Tech (obecnie Carnegie Mellon) oraz inżynierię chemiczną na University of Pittsburgh[3]. Kształcąc się jeszcze na uczelni, rozpoczął karierę filmową na WRS Motion Pictures, gdzie szkolił się montażu, kręcenia zdjęć oraz technik nagrywania. Przeniósł się później do Nowego Jorku zajmując kierownicze stanowisko przy postprodukcji w MGM Telestudios. Pytka wrócił jednak do Pittsburgha w celu realizowania dokumentów dla stacji telewizyjnej WQED, będącej ważnym centrum produkcyjnym ówczesnej sieci National Educational Television Network, a obecnie PBS[8]. Jego film A View of the Sky był oficjalną pracą amerykańską na światowych targach Expo 67 w Montrealu[5].
Po odejściu ze stacji WQED, Pytka założył przedsiębiorstwo produkcyjne z Riftem Fournierem (Fournier/Pytka), produkując i reżyserując niezależne filmy krótkometrażowe, dokumenty, ale również okazjonalnie reklamy[6]. Pytka zrealizował krótki film – będący prekursorem teledysków – High Flying Bird, w którym wystąpił Steve McQueen[1].
Dalsza kariera
edytujPytka zaadaptował formę dokumentalną w swoich reklamach telewizyjnych. Reżyser przeniósł się później do Nowego Jorku i Los Angeles. Wyreżyserował on ponad 5000 reklam dla największych światowych korporacji, za wiele z nich otrzymując nagrody, m.in. trzy Directors Guild of America w kategorii „Commercial Direction” (1983, 1987, 1992)[5]. Jest on laureatem Grand Prix i siedmiu Palm d’Or na Cannes Lions International Festival of Creativity, nagrody Emmy za reklamę dokumentu HBO Chimps[5]. W 1997 roku Pytka otrzymał nagrodę Grammy w kategorii Best Music Video, Short Form za wideoklip do utworu „Free as a Bird” zespołu The Beatles[9]. Reżyser jest także laureatem wielu nagród Clio (m.in. Lifetime Achievement Award w 2011 roku)[5][10].
Pytka stworzył także ponad pięćdziesiąt dzieł będących w stałej ekspozycji nowojorskiej placówki Museum of Modern Art[11].
Pytka wyreżyserował ponad 80 reklam na potrzeby finałów rozgrywek Super Bowl, z których dziewięć wygrało w głosowaniu organizowanym przez amerykański dziennik „USA Today”[12]. Wyreżyserowana przez niego reklama dla Pepsi, „Security Camera”, wybrana została najlepszą w historii tego plebiscytu[11]. Jego reklama z 1992 roku dla firmy Nike – „Hare Jordan” – była wzorcem dla kasowego filmu Kosmiczny mecz (1996), którego reżyserem był także Pytka[13]. Wcześniej był on także twórcą filmu Niech się dzieje co chce, w którym główną rolę zagrał Richard Dreyfuss[1].
Teledyski
edytuj- 1987: „The Way You Make Me Feel” (Michael Jackson)[1][5]. Wideoklip otrzymał nominację podczas MTV Video Music Awards w 1988 roku. Wideo (obok innego klipu Jacksona „Bad”) był nominowany w kategorii „Best Choreography” (wygrał film „The Pleasure Principle” siostry muzyka Janet)[14].
- 1989: „Dirty Diana” (Michael Jackson). Klip zdobył tytuł „Number One Video In The World” podczas drugiej ceremonii rozdania nagród World Music Awards (1989)[15].
- 1991: „Heal the World” (Michael Jackson)[5]
- 1997: „Free as a Bird” (The Beatles). Teledysk ze zdjęciami z perspektywy lotu ptaka nawiązuje do twórczości zespołu The Beatles. Klip wygrał nagrodę Grammy w kategorii „Best Short Form Music Video” (1997)[9].
- 2000: „(Just Like) Starting Over” (John Lennon)[16]
Nagrody i wyróżnienia
edytuj- 1997: Emmy za reklamę dokumentu HBO Chimps[3]
- 1997: Grammy za teledysk do utworu „Free as a Bird” zespołu The Beatles[9]
- 2011: Art Directors Club Hall of Fame[1]
- 2012: One Club Hall of Fame[17]
- 2014: Cannes Lion of St. Mark[18]
- 2014: Advertising Hall of Fame[19]
- Directors Guild of America: 3× DGA Award (plus 15 nominacji)[20]
- National Cowboy & Western Heritage Museum: Special Short Feature Award za The Dream[21]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e Joe Pytka. adcglobal.org, 2011. [dostęp 2015-07-30]. (ang.).
- ↑ Art Directors Club: The Art Directors Annual 90. T. 90. The Art Directors Club, 2011, s. 33. ISBN 978-2-940411-88-7. [dostęp 2015-07-30].
- ↑ a b c Pytka, Joe (1938-) / AdAge Encyclopedia of Advertising – Advertising Age. adage.com, 15 września 2003. [dostęp 2015-07-30]. (ang.).
- ↑ Joe Pytka. adage.com, 29 marca 1999. [dostęp 2015-07-30]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g Visual History with Joe Pytka. dga.org. [dostęp 2015-07-30]. (ang.).
- ↑ a b Joe Pytka. brandcenter.vcu.edu. [dostęp 2015-07-30]. (ang.).
- ↑ Michael Patti: Pytka Roast Redux / Ad Critic News – Advertising Age. adage.com, 5 listopada 2003. [dostęp 2015-07-30]. (ang.).
- ↑ Stephen Foster: Commercials director Joe Pytka and Wieden + Kennedy’s John C. Jay join ADC Hall of Fame. moreaboutadvertising.com, 6 kwietnia 2011. [dostęp 2015-07-30]. (ang.).
- ↑ a b c 39th Annual GRAMMY Awards / GRAMMY.com. grammy.com. [dostęp 2015-07-30]. (ang.).
- ↑ Alison Fahey: Not Your Average Joe By Alison Fahey. adweek.com, 31 maja 2011. [dostęp 2015-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-10)]. (ang.).
- ↑ a b 'Do your best and stand your ground’. campaignlive.co.uk, 22 maja 2014. [dostęp 2015-07-30]. (ang.).
- ↑ Rance Crain: The Secret to Joe Pytka’s Super Bowl Success Is Knowing When to Fight. adage.com, 12 sierpnia 2014. [dostęp 2015-07-30]. (ang.).
- ↑ David Haugh: His Airness vs. air: The making of ‘Space Jam’ Jordan conquers another challenge: the movies. articles.chicagotribune.com, 10 września 2009. [dostęp 2015-07-30]. (ang.).
- ↑ Zakładka „Winners”: 1988 MTV Video Music Awards / Highlights, Winners, Performers and Photos from the 1988 MTV VMAs. mtv.com. [dostęp 2015-07-30]. (ang.).
- ↑ Dirty Diana Video. michaeljackson.com. [dostęp 2015-07-30]. (ang.).
- ↑ Music Billboard Picks (DVD). „Billboard”. 115 (64), s. 36, 6 grudnia 2003. Nielsen Business Media, Inc.. ISSN 0006-2510. (ang.).
- ↑ One Club Creative Hall Of Fame To Induct Steve Jobs, Paula Green, Joe Pytka And Inaugural Educator’s Hall Of Fame Member Robert Lawton. oneclub.org, 15 listopada 2011. [dostęp 2015-07-30]. (ang.).
- ↑ Cannes Lions Honours Legendary Commercial Director Joe Pytka with the Lion of St. Mark. canneslions.com, 13 maja 2014. [dostęp 2015-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-19)]. (ang.).
- ↑ AAF Hall of Fame: Members. advertisinghall.org. [dostęp 2015-07-30]. (ang.).
- ↑ Joe Pytka wins 15th DGA nomination. reelchicago.com, 22 stycznia 2007. [dostęp 2015-07-30]. (ang.).
- ↑ 356(no title) – National Cowboy & Western Heritage Museum. nationalcowboymuseum.org. [dostęp 2015-07-30]. (ang.).