Jodłówka pospolita

Jodłówka pospolita
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	mchy
Klasa	prątniki
Rząd	rokietowce
Rodzina	tujowcowate
Rodzaj	jodłówka
Gatunek	jodłówka pospolita
	Nazwa systematyczna
	Abietinella abietina (Hedw.) M. Fleisch.; Musci Buitenzorg 4: 1497 1923
Synonimy
	Thuidium abietinum (Hedw.) Schimp. in B.S.G.; Hypnum abietinum Hedw.;
	Thuidium abietinum (Hedw.) Schimp. in B.S.G.; Hypnum abietinum Hedw.;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jodłówka pospolita (Abietinella abietina (Hedw.) M. Fleisch.) – gatunek mchu należący do rodziny tujowcowatych (Thuidiaceae)^[2]. Jest to mały mech z wyprostowanymi łodygami i rozłożystymi gałązkami, przez co wyglądem przypomina maleńki iglak. W Polsce roślina pospolita^[5].

Morfologia

Tworzy luźne darnie, początkowo żółtozielone, z czasem brunatniejące. Łodygi wzniesione, pojedynczo pierzaste^[5], o wysokości 2–10 cm^[5]^[6] (rzadko 12 cm)^[7]. Na łodydze głównej liście są sercowate, o lekko zaostrzonym szczycie i kilku podłużnych fałdach, długości zwykle 1,8 mm i szerokości 1,2 mm^[5], z zakresem długości od 1–2 mm^[6]. Liście gałązkowe jajowato-lancetowate, długości 1 mm i szerokości 0,5 mm. Komórki blaszki liściowej brodawkowane, grubościenne. Pojedyncze żebro nie dochodzi do szczytu liścia. Seta dorasta do 3 cm długości, żółtoczerwona. Puszka zarodni cylindryczna, lekko wygięta o wymiarach 1,8 na 0,5 mm i stożkowatym wieczku. Zarodniki zielone, brodawkowane^[5].

Liść łodygowy
Liść gałązkowy

Biologia i ekologia

Jodłówka pospolita jest rośliną wieloletnią, okres wegetacji trwa cały rok^[7]. Siedliskiem są suche i nasłonecznione miejsca, takie jak suche łąki, trawiaste zbocza^[5], a także przybrzeżne wydmy^[7], zapadliska wydmowe, półki skalne^[6]. Preferuje płytkie gleby na podłożu skalistym wapiennym^[6] lub lessie^[5]. Często na skrajach suchych i świeżych drzewostanów sosnowych, na poboczach dróg przy borach sosnowych^{[potrzebny przypis]}.

Zmienność

Wyróżniane są dwie odmiany, które tworzą także formy mieszańcowe^[8]:

Abietinella abietina var. abietina – odmiana typowa o liściach łodygowych o długości 1–1,4 mm^[6],
Abietinella abietina var. histricosa – odmiana o dłuższych liściach łodygowych dorastających do 1,5–2 mm, gęstszych i prostszych gałązkach^[6]

Ochrona

Gatunek jest objęty w Polsce ochroną częściową nieprzerwanie od 2004 roku^[9]^[10].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ ^a ^b B.B. Goffinet B.B., W.R.W.R. Buck W.R.W.R., Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2021-09-26] (ang.).
↑ ''Abietinella abietina'' (Hedw.) M. Fleisch., [w:] The Plant List [online] [dostęp 2014-12-07] (ang.).
↑ ''Abietinella abietina'', Abietinella Moss, [w:] Encyclopedia of Life [online] [dostęp 2014-12-07] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Hanna Wójciak: Porosty, mszaki, paprotniki. Wyd. II. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2007, s. 276–277, seria: Flora Polski. ISBN 978-83-7073-552-4.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f MarkM. Lawley MarkM., Abietinella abietina var. abietina/histricosa [online], The British Bryological Society [dostęp 2021-09-26] (ang.).
↑ ^a ^b ^c DavidD. Holyoak DavidD., Abietinella abietina fir tamarisk-moss, [w:] Northern Ireland’s Priority Species [online] [dostęp 2021-09-26] (ang.).
↑ Abietinella abietina, [w:] Atlas of British & Irish Bryophytes (2) [online] (ang.).
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną (Dz.U. z 2004 r. nr 168, poz. 1764).
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. z 2014 r. poz. 1409).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).

[goffinet-2] B.B. Goffinet B.B., W.R.W.R. Buck W.R.W.R., Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2021-09-26] (ang.).

[tpl-3] ''Abietinella abietina'' (Hedw.) M. Fleisch., [w:] The Plant List [online] [dostęp 2014-12-07] (ang.).

[eol-4] ''Abietinella abietina'', Abietinella Moss, [w:] Encyclopedia of Life [online] [dostęp 2014-12-07] (ang.).

[wojciak-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Hanna Wójciak: Porosty, mszaki, paprotniki. Wyd. II. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2007, s. 276–277, seria: Flora Polski. ISBN 978-83-7073-552-4.

[lawley-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f MarkM. Lawley MarkM., Abietinella abietina var. abietina/histricosa [online], The British Bryological Society [dostęp 2021-09-26] (ang.).

[habitas-7] DavidD. Holyoak DavidD., Abietinella abietina fir tamarisk-moss, [w:] Northern Ireland’s Priority Species [online] [dostęp 2021-09-26] (ang.).

[atlas-8] Abietinella abietina, [w:] Atlas of British & Irish Bryophytes (2) [online] (ang.).

[rozp2004-9] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną (Dz.U. z 2004 r. nr 168, poz. 1764).

[rozp2014-10] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. z 2014 r. poz. 1409).

[2]

[5]

[1]

[3]

[4]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]