Joanna Szczęsna

polska dziennikarka, reporterka i pisarka, działaczka opozycji demokratycznej w okresie PRL

Joanna Szczęsna (ur. 2 grudnia 1949 w Łodzi) – polska dziennikarka, reporterka i pisarka, działaczka opozycji demokratycznej w okresie PRL.

Joanna Szczęsna
Data i miejsce urodzenia

2 grudnia 1949
Łódź

Zawód, zajęcie

dziennikarka, reporterka, pisarka

Alma Mater

Katolicki Uniwersytet Lubelski

Pracodawca

Gazeta Wyborcza

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”
Wizerunek Joanny Szczęsnej na muralu „Kobiety Wolności” w Gdańsku

Życiorys

edytuj

Studiowała na Uniwersytecie Łódzkim. Od 1968 związana z opozycją demokratyczną. W trakcie wydarzeń marcowych w tymże roku uczestniczyła w strajku okupacyjnym na UŁ. Później działała w niejawnej organizacji Ruch, redagowała podziemny biuletyn „Informator”. Po rozbiciu tej grupy w lipcu 1970 została aresztowana (na okres do kwietnia 1971), skazano ją na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania i usunięto z uczelni.

W 1976 ukończyła polonistykę na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Rok wcześniej podjęła pracę w Rozgłośni Harcerskiej. Związana od 1976 Komitetem Obrony Robotników i następnie Komitetem Samoobrony Społecznej „KOR”. Zajmowała się dystrybucją prasy niezależnej, pisywała w „Biuletynie Informacyjnym KSS „KOR””. W maju 1977 uczestniczyła w pierwszej zorganizowanej przez środowisko KOR-u głodówce w kościele św. Marcina w Warszawie[1]. Od tegoż roku do 1980 objęta zakazem pracy w szkolnictwie. W sierpniu 1980 brała udział w strajku w Stoczni Gdańskiej, współtworzyła Agencję Prasową Solidarności „AS” przy Regionie Mazowsze NSZZ „Solidarność”. Od powstania związana z „Tygodnikiem Mazowsze”, przygotowywała pierwszy numer, który nie wyszedł w związku z wprowadzeniem stanu wojennego. W 1982 współorganizowała podziemny „TM”, w którym publikowała do 1989[2]. Pozostawała wówczas w ukryciu, w lipcu 1982 została zatrzymana i następnie aresztowana, zwolniono ją w październiku tego samego roku. W późniejszych latach zatrzymywana przez funkcjonariuszy państwowych i poddawana rewizjom.

W roku akademickim 1989/1990 była stypendystką Programu Fulbrighta na Uniwersytecie Stanforda[3]. Od 1989 zawodowo związana z „Gazetą Wyborczą”.

Wspólnie z Anną Bikont jest autorką książek: Pamiątkowe rupiecie, przyjaciele i sny Wisławy Szymborskiej (1997), Limeryki, czyli O plugawości i promienistych szczytach nonsensu (1998), Epitafia, czyli Uroki roztaczane przez niektóre zwłoki (1998), a także publikacji Lawina i kamienie. Pisarze wobec komunizmu (2006). Za tę ostatnią obie autorki uhonorowano w 2007 Nagrodą Wielką Fundacji Kultury[4].

Odznaczenia

edytuj

W 1999 otrzymała odznakę Zasłużony Działacz Kultury. W 2006 prezydent Lech Kaczyński odznaczył ją Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[5].

Przypisy

edytuj
  1. Grzegorz Waligóra: Głodówka w kościele św. Marcina w Warszawie. encysol.pl. [dostęp 2024-08-01].
  2. Szczęsna, Joanna. wyborcza.pl, 8 grudnia 2006. [dostęp 2011-05-15].
  3. Joanna Szczesna. fulbrightscholars.org. [dostęp 2024-08-01]. (ang.).
  4. Anna Bikont i Joanna Szczęsna laureatkami Nagrody Wielkiej Fundacji Kultury. wp.pl, 2 stycznia 2007. [dostęp 2011-05-15].
  5. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21 września 2006 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2006 r. nr 84, poz. 848).

Bibliografia

edytuj