Jeziory (obwód grodzieński)
Jeziory (biał. Азёры) – agromiasteczko (dawniej miasteczko) na Białorusi, w obwodzie grodzieńskin, w rejonie grodzieńskim, nad Jeziorem Białym.
Kościół Chrystusa Króla i cerkiew Świętego Ducha | |
Państwo | |
---|---|
Obwód | |
Rejon | |
Sielsowiet | |
Populacja (2009) • liczba ludności |
|
Kod pocztowy |
231753 |
Tablice rejestracyjne |
4 |
Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego | |
Położenie na mapie Białorusi | |
53°43′N 24°11′E/53,716667 24,183333 |
Działają tu dwie parafie – prawosławna (pw. Świętego Ducha)[1] i rzymskokatolicka (pw. Chrystusa Króla).
Miasto królewskie położone było w końcu XVIII wieku w ekonomii grodzieńskiej w powiecie grodzieńskim województwa trockiego[2].
Historia
edytujW 1679 wzniesiony został w Jeziorach kościół Matki Bożej Różańcowej[5]. W przeszłości część królewskich dóbr stołowych, a od schyłku XVIII wieku własność Walickich[5]. Wskutek III rozbioru Polski od 1795 do I wojny światowej w zaborze rosyjskim. Michał Walicki założył tu fabrykę sukna i papiernię. Po powstaniu styczniowym miasteczko zostało skonfiskowane przez władze carskie.
Za II Rzeczypospolitej w województwie białostockim, w powiecie grodzieńskim. Siedziba wiejskiej gminy Jeziory. W 1921 roku wieś liczyła 1755 mieszkańców[6]. W 1929 funkcjonowała tu cerkiew oraz dwie synagogi[7].
Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwało tu 1755 osób, 210 było wyznania rzymskokatolickiego, 678 prawosławnego a 867 mojżeszowego. Jednocześnie 781 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, 413 białoruską, 552 żydowską (zob. cmentarz żydowski w Jeziorach) a 9 inną. Było tu 258 budynków mieszkalnych[8].
Miejscowość podlegała pod Sąd Grodzki w Skidlu i Okręgowy w Grodnie; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Jeziorach[9]. Umiejscowiony był tu posterunek policji podlegający Komendzie Powiatowej Policji Państwowej w Grodnie[10].
W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR. 4 grudnia 1939 włączona do nowo utworzonego obwodu białostockiego. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. 22 lipca 1941 r. włączona w skład okręgu białostockiego III Rzeszy.
Podczas okupacji hitlerowskiej, we wrześniu 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 1500 osób. 2 listopada 1942 roku Niemcy ostatecznie zlikwidowali getto. Żydów wywieziono do obozu w Kiełbasinie[11].
W 1944 miejscowość została ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do obwodu grodzieńskiego Białoruskiej SRR.
Od 1991 r. w składzie niepodległej Białorusi.
-
Kościół Chrystusa Króla
-
Stara cerkiew
Parafia Kościoła rzymskokatolickiego
edytujParafia Chrystusa Króla w Jeziorach leży w dekanacie Grodno-Wschód diecezji grodzieńskiej. Od 1990 roku jest prowadzona przez misjonarzy klaretynów[12]. Kościołem parafialnym jest kościół Chrystusa Króla.
Parafia prawosławna
edytujParafia pw. Świętego Ducha w Jeziorach wchodzi w skład dekanatu skidelskiego eparchii grodzieńskiej i wołkowyskiej Egzarchatu Białoruskiego Patriarchatu Moskiewskiego. Cerkiew parafialna została zbudowana w latach 1865–1867[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Храм в честь Святого Духа д.Озеры. orthos.org. [dostęp 2021-01-11]. (ros.).
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 87.
- ↑ Kamczatka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 46 .
- ↑ Kamczatka na mapie WIG
- ↑ a b Jeziory, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 580 .
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom V - Województwo Białostockie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924
- ↑ Księga Adresowa Polski (wraz z w. m. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa; Annuaire da la Pologne (y Compris la V.L. de Dantzig), Warszawa 1930, s. 126 .
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 36 .
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 622 .
- ↑ posterunki pp | Policja Państwowa Województwa Białostockiego 1919-1939 [online], mwb.com.pl [dostęp 2020-03-30] [zarchiwizowane z adresu 2016-05-09] .
- ↑ Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part A, s. 903 .
- ↑ Białoruś [online], www.klaretyni.pl [dostęp 2017-11-24] (pol.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Jeziory, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 580 .