Jezioro Sromowskie[1][2], Sromowieckie Jezioro[3], Sromowce[4]zbiornik zaporowy na Dunajcu pomiędzy zamkiem w Niedzicy a wsią Sromowce Wyżne. Powstał w wyniku wybudowania zapory wodnej w Sromowcach. Jest zbiornikiem wyrównawczym dla głównego zbiornika, którym jest Jezioro Czorsztyńskie[3].

Jezioro Sromowskie
Ilustracja
Państwo

 Polska

Rzeka

Dunajec

Data budowy

1970–1994

Data uruchomienia

1994

Typ zapory

ziemna

Pojemność całkowita

7,5 mln m³

Wysokość lustra wody

487 m n.p.m.

Powierzchnia

0,88 km²

Wysokość zapory

11 m

Funkcja

retencja, krajobrazowa, energetyczna

Położenie na mapie Pienin
Mapa konturowa Pienin, blisko centrum na lewo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Sromowskie”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Sromowskie”
Ziemia49°24′42″N 20°19′39″E/49,411667 20,327500

Sromowce mają długość 1,2 km, szerokość 0,75 km i powierzchnię 88 ha, co stanowi 8,3% powierzchni zbiornika głównego. Pojemność całkowita wynosi 7,5 mln m³. Lustro wody znajduje się na wysokości 487 m n.p.m., a przy rezerwie powodziowej 488,5 m. Ziemna zapora ma wysokość 11 m i długość 460 m, uszczelniona i wzmocniona jest ścianą stalową i cementową kurtyną na głębokość 15 m. Gdy w czerwcu 1994 zbiornik został napełniony, jego wody zalały tzw. Rówień Sromowską na granicy pomiędzy Pieninami Czorsztyńskimi a Pieninami Spiskimi. Obecnie od północnej strony wody zbiornika opierają się o masyw Upszaru, od południowej o wzgórze z Polaną Sosny ze stacjami wyciągów narciarskich. Po południowej stronie tuż nad zbiornikiem jest widoczna skała Popieska, w głębi masyw Flaków[3].

Na brzegu w Sromowcach istnieje nieduża elektrownia przepływowa wyposażona w 4 turbiny śmigłowe o łącznej mocy 2,04 MW, rocznie produkująca 10 mln kWh. Jest to jedna z dwu elektrowni zespołu Elektrownia Czorsztyn-Niedzica-Sromowce Wyżne. Zapora pracuje ze stałą przepustowością, co zapewnia Pienińskiemu Przełomowi równomierny przepływ wody[3].

Wody Zbiornika Sromowskiego podlegają całkowitej ochronie i nie może on być wykorzystywany do celów rekreacyjnych. Również obszar po południowej stronie zbiornika należy do Pienińskiego Parku Narodowego i jest niedostępny turystycznie. Przez tamę zbiornika i wzdłuż jego południowego brzegu biegnie droga nr 543, odcinek z Krośnicy do Niedzicy[5].

Jezioro Sromowskie, Niedzica i Pieniny Spiskie

Przypisy

edytuj
  1. Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2024-11-13].
  2. Jezioro Sromowskie. Identyfikator obiektu [online] [dostęp 2024-11-13].
  3. a b c d Józef Nyka, Pieniny, wyd. IX, Latchorzew: Wyd. Trawers, 2006, s. 113, 121–122, 277, ISBN 83-915859-4-8.
  4. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 322, ISBN 83-239-9607-5.
  5. Jezioro Sromowskie [online] [dostęp 2009-05-04] [zarchiwizowane z adresu 2007-05-01].