Jezioro Górczyckie
Jezioro Górczyckie – jezioro w woj. podlaskim, w powiecie augustowskim, w gminie Płaska.
 Widok ze wschodniego brzegu jeziora | |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowości nadbrzeżne | |
| Region | |
| Wysokość lustra |
122,0-124,8 m n.p.m. |
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
22,1-35,0 ha |
| Wymiary • max długość • max szerokość |
|
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
| Objętość |
228,2 tys. m³ |
| Hydrologia | |
| Klasa czystości wody |
II[1] (w roku 1988) |
| Rodzaj jeziora | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu augustowskiego  | |
Położenie na mapie gminy Płaska  | |
 53°54′18″N 23°14′33″E/53,905000 23,242500
| |
Jezioro Górczyckie położone jest na Równinie Augustowskiej, w centrum Puszczy Augustowskiej. Linia brzegowa jeziora jest postrzępiona, zaś brzegi niskie, w wielu miejscach zabagnione, od północy porośnięte lasem. Jezioro stopniowo rozszerza się od południowego zachodu i największą szerokość uzyskuje w części północno-wschodniej.
Przez jezioro prowadzi szlak Kanału Augustowskiego. Na wschodzie jezioro łączy się poprzez śluzę Gorczyca i sztuczny przekop z jeziorem Orle. W płn.-wsch. części akwenu znajduje się też kanał ulgi z jazem, służący do odprowadzania nadmiaru wody. Z zachodniej części jeziora wychodzi najdłuższy sztuczny odcinek Kanału Augustowskiego, który prowadzi do śluzy Swoboda i Jeziora Studzienicznego. Odcinek ten jest szczytowym, czyli najwyżej położonym fragmentem Kanału Augustowskiego.
Na północ od jeziora położona jest wieś Gorczyca, zaś na południe – Płaska. Na południowo-wschodnim brzegu usytuowana jest stanica wodna PTTK Płaska[2].
Dane morfometryczne
edytujPowierzchnia zwierciadła wody według różnych źródeł wynosi od 22,1 ha[3] do 35,0 ha[1]
Zwierciadło wody położone jest na wysokości 124,8 m n.p.m.[1] lub 122,0 m n.p.m.[3] Średnia głębokość jeziora wynosi 1,0 m[3], natomiast głębokość maksymalna 3,5 m[3].
Na podstawie badań przeprowadzonych w 1988 roku wody jeziora zaliczono do II klasy czystości[1].
Hydronimia
edytujNazwy Gorczyca i Jezioro Górczyckie pochodzą od nazwiska rudnika przybyłego w XVII w. z Mazowsza, który założył w okolicy fryszerkę (piec hutniczy do oczyszczania rudy), zamkniętą w 1826.
Według urzędowego spisu opracowanego przez Komisję Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych (KNMiOF) nazwa tego jeziora to Jezioro Górczyckie[4]. W różnych publikacjach jezioro to występuje pod nazwą Gorczyckie[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 368. ISBN 83-232-1732-7.
- ↑ Płaska. Baza turystyczna PTTK. [dostęp 2012-01-28].
- ↑ a b c d Według IRŚ za Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 368. ISBN 83-232-1732-7.
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 98, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ Rudolf Auch Szlakiem wakacyjnych wędrówek, cz. 1, Wydawnictwo Harcerskie Warszawa 1968.
Bibliografia
edytuj- Mapa topograficzna dostępna w serwisie geoportal.gov.pl. [dostęp 2012-02-20].
- Gorczyca – Jezioro Gorczyckie. Polska Niezwykła. [dostęp 2012-01-28].
- Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 98, ISBN 83-239-9607-5.
- Krajobraz kulturowy Kanału Augustowskiego. Warszawa: Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu, 1999. ISBN 83-85548-73-4.
- Plan urządzenia gospodarstwa leśnego nadleśnictwa Płaska na okres 01.01.2005 – 31.12.2014. Tom 1. Program ochrony przyrody. Białystok: Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Białymstoku. Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział w Białymstoku, 2004.
- Irena Batura, Wojciech Batura: Po Ziemi Augustowskiej. Przewodnik dla turysty i wczasowicza. Suwałki: Wydawnictwo „Hańcza”, 1993, s. 72–74. ISBN 83-900828-3-7.