Jesiotrokształtne[1] (Acipenseriformes) – rząd ryb promieniopłetwych (Actinopterygii) obejmujący około 30 współcześnie żyjących gatunków o wielu archaicznych cechach budowy, w tym typowych dla rekinów. Są znane w zapisie kopalnym od wczesnej jury. Mają duże znaczenie gospodarcze ze względu na smaczne i delikatne mięso oraz czarny kawior wyrabiany z ich ikry. Niektóre dożywają 100 lat.

Jesiotrokształtne
Acipenseriformes
Berg, 1940
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

promieniopłetwe

Podgromada

kostnochrzęstne

Rząd

jesiotrokształtne

Rodziny

4 rodziny (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście

Występowanie

edytuj

Zamieszkują morskie, słodkie i słonawe wody półkuli północnejEuropy, Ameryki Północnej i północnej Azji.

Cechy charakterystyczne

edytuj

Jesiotrokształtne charakteryzują się wydłużonym, walcowatym ciałem, niemalże okrągłym w poprzecznym przekroju. Głowa wyciągnięta w ryj – rostrum z wysuwanym otworem gębowym w spodniej części. Otwór gębowy otacza kilka wąsów. Szczęki u okazów dorosłych są pozbawione zębów. Płetwa grzbietowa pojedyncza, przesunięta znacznie ku tyłowi. Struna grzbietowa pozostaje przez całe życie. Kręgosłup chrzęstny, niekompletny – z niewykształconymi trzonami kręgowymi, sięga do górnego płata heterocerkalnej płetwy ogonowej. Wzdłuż całego ciała, od głowy do ogona, przebiega pięć rzędów płytek kostnych – jeden na grzbiecie, po jednym na każdym z boków i dwa na spodniej części ciała. Taki układ płytek kostnych nie jest spotykany u innych promieniopłetwych.

Jesiotrokształtne osiągają długość kilku metrów i do 1500 kg masy ciała.

Systematyka

edytuj
 
Peipiaosteidae -Yanosteus longidorsalis
 
Wymarły Crossopholis magnicaudatus

Do ryb jesiotrokształtnych zaliczane są rodziny[2]:

oraz wymarłe[2]

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970, s. 87.
  2. a b Joseph S. Nelson: Fishes of the World. John Wiley & Sons, 2006. ISBN 0-471-25031-7.

Bibliografia

edytuj
  • Bemis, W.E., E. K. Findeis & L. Grande. 1997. An overview of Acipenseriformes. Environmental Biology of Fishes, 48: 25-71.
  • Ryby : encyklopedia zwierząt. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN : Dorota Szatańska, 2007. ISBN 978-83-01-15140-9.
  • Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.