Jerzy Szabelewski
Jerzy Szabelewski, także Yurek Shabelevsky (ur. 30 października 1910 w Warszawie, zm. 20 grudnia 1993 w Kurytybie) – polski tancerz baletowy, choreograf i baletmistrz, jeden z najwybitniejszych tancerzy charakterystycznych pierwszej połowy XX wieku.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | |
| Dziedzina sztuki |
Życiorys
edytujUczęszczał do szkoły baletowej przy Teatrze Wielkim w Warszawie, gdzie był uczniem m.in. Jana Walczaka. Do Paryża został zabrany w wieku 16 lat przez Bronisławę Niżyńską. W 1926 rozpoczął pracę w Baletach Rosyjskich Siergieja Diagilewa. Do głównych ról był angażowany już po śmierci Diagilewa, gdy kierownictwo objął Wasilij de Basil. W 1934 otrzymał tytuł pierwszego tancerza w Baletach Rosyjskich Monte Carlo (Ballets Russes de Monte-Carlo). Tańczył też w innych zespołach, m.in. w American Ballet Theatre w Nowym Jorku (1940–1941) i Teatro Colón w Buenos Aires. Występował gościnnie w La Scali w Mediolanie, w Australii, Nowej Zelandii. Od lat 40. prowadził też własne objazdowe zespoły baletowe[1].
Największe jego osiągnięcia choreograficzne to: V Symfonia Piotra Czajkowskiego, Symfonia fantastyczna Berlioza, Śpiąca Królewna Czajkowskiego, Sen nocy letniej Mendelssohna, Król David Honeggera, Mała suita Lutosławskiego, Noc Walpurgii z Fausta Gounoda i wiele innych[2]. Ważniejsze role: Pietruszka w balecie Strawinskiego pod tym samym tytułem, Wódz Połowców w Tańcach połowieckich Borodina oraz w wielu baletach Leonida Miasina[3].
Pozował do pomnika Chopina dłuta Augusta Zamoyskiego w Rio de Janeiro[4].
Był spokrewniony z polskim architektem Konradem Szabelewskim[5].
Przypisy
edytuj- ↑ Yurek Shabelevsky. oxfordreference.com (ang.)
- ↑ mh: Szabelewski – wychowanek Diagilewa, „Przekrój”, nr 1736 (29/1978), s. 12, 16 lipca 1978
- ↑ Szabelewski Jerzy, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2019-09-08].
- ↑ Andrzej K. Olszewski: Pomnik Chopina, do którego pozowała Murzynka – rzeźba Augusta Zamoyskiego w Rio de Janeiro. polskifr.fr, 2019-01-18. [dostęp 2019-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-15)]. (pol.).
- ↑ Konrad Szabelewski „Lew”. 1944.pl [dostęp 2019-09-21]
Linki zewnętrzne
edytuj- Polovtsian Dances – Museum of Performing Arts. mopa.ptt.wa.gov.au (ang.)
- Jurek Shabelewski w bazie IMDb (ang.)