Jerzy Płoszajski
Jerzy Antoni Płoszajski (ur. 23 października 1910 w Moskwie, zm. 7 grudnia 2007 w Londynie)[1] – polski inżynier i konstruktor lotniczy.
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
inżynier |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytujSyn Michała i Zofii z Andrzejewskich[2]. Po rewolucji w 1917 roku wyjechał z rodzicami do Chin, gdzie w Harbinie w latach 1919-1922 uczęszczał do polskiego gimnazjum. W 1922 roku jego rodzina przedostała się do Japonii i powróciła do Polski. W 1926 roku został członkiem Koła Lotniczego Start, gdzie w 1927 roku zaprojektował szybowiec KLS-III, na którym w Poroninie wykonał kilka lotów ślizgowych. W październiku 1927 roku został wybrany na członka Zarządu Koła[3]. W 1930 roku w V Gimnazjum Miejskim w Warszawie zdał egzamin maturalny[2].
W 1930 roku rozpoczął studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej, gdzie w 1934 zdał pierwszy egzamin dyplomowy i kontynuował studia na Sekcji Lotniczej. W 1937 roku ukończył wraz z L. Moczarskim i J. Idźkowskim lekki samolot doświadczalny MIP Smyk (MIP - Moczarski, Idźkowski, Płoszajski)[4], który był jedną z programowych prac zespołowych wykonanych za zgodą profesora Mechaniki Lotu i Budowy Płatowców - Gustawa A. Mokrzyckiego. W tym czasie pracował w Fabryce Śmigieł Szomańskiego[5], co spowodowało, że dyplom obronił 26 czerwca 1939 roku[2]. Należał do Obozu Narodowo-Radykalnego[6].
We wrześniu 1939 roku został ewakuowany do Francji gdzie w listopadzie rozpoczął pracę w biurze konstrukcyjnym wytwórni samolotów S.N.C.A.-Sud-Est. Pracował nad modyfikacją kadłuba francuskiego myśliwca SNCASE SE-100[7].
Po upadku Francji, przez Hiszpanię, Maroko i Gibraltar[8], w listopadzie 1940 dotarł do Wlk. Brytanii. Wszedł w skład Polskiej Grupy Technicznej gdzie brał udział w projektowaniu szybowców desantowych, oraz gąsienicowych podwozi dla samolotów[9]. W styczniu 1941 roku został przeniesiony do pracy w angielskim przemyśle lotniczym gdzie pracował jako konstruktor osprzętu lotniczego i uzbrojeniowego oraz zajmował się nadzorem produkcji. Pracował w fabryce śmigieł Rotol w Gloucester oraz wytwórni samolotów Folland Aircraft. Od lipca 1944 roku pracował w Dziale Lotniczym Ministerstwa Przemysłu Handlu i Żeglugi Rządu RP, gdzie zajmował się opracowaniem planów odbudowy przemysłu lotniczego w Polsce[5].
Po wojnie pozostał w Anglii, w maju 1945 roku został kierownikiem warsztatów polskiej firmy Aeromechano Ltd. oraz z inż. R. Michałkiewiczem założył firmę Stewart Plastics Ltd. zajmującą się produkcją przedmiotów z tworzyw sztucznych[2]. W 1947 roku rozpoczął pracę w firmie Sir George Godfrey and Partners Ltd, gdzie objął stanowisko głównego konstruktora. Po przejęciu w 1976 roku firmy przez koncern Howden Group pracował dalej jako konsultant. W 1987 roku zakończył pracę zawodową i przeszedł na emeryturę[5].
Jerzy Płoszajski był aktywnym członkiem: Stowarzyszenia Techników Polskich w Wielkiej Brytanii (od założenia w 1940 roku), członkiem wieczystym Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego, członkiem Zjednoczenia Polskiego, POSK-u oraz Towarzystwa Popierania Nauki Polskiej. Był członkiem (do końca istnienia Stowarzyszenia Lotników Polskich - obecnie Fundacja). W okresie pracy zawodowej był członkiem Royal Aeronautical Society (Królewskiego Towarzystwa Aeronautycznego) i Society for Nautical Research (Towarzystwo Badań Nautycznych). Współpracował z Muzeum Techniki, dostarczał informacje do Słownika Biograficznego Techników Polskich i Instytutu Historii i Nauk PAN. Był autorem dwutomowej publikacji pt. Technicy lotnictwa polskiego na Zachodzie 1939-46.
Życie prywatne
edytujBył żonaty z Frances Nancy z domu Treasure i miał pięcioro dzieci: Zofię, Marię, Margaret, Antoniego i Teresę[2].
Odznaczenia i wyróżnienia
edytuj- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1990)[10],
- Złoty Krzyż Zasługi (1972)[11],
- Złota Odznaka Honorowa NOT,
- Złota Odznaka Honorowa STP,
- dyplom uznania od Muzeum Lotnictwa w Krakowie za przekazanie modelu samolotu SMYK,
- odznaka zasłużonego dla Politechniki Warszawskiej.
Przypisy
edytuj- ↑ Płoszajski Jerzy Antoni. listakrzystka.pl. [dostęp 2019-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-11)].
- ↑ a b c d e Płoszajski Jerzy. samolotypolskie.pl. [dostęp 2019-07-11]. (pol.).
- ↑ Młody Lotnik 1927 ↓, s. 277.
- ↑ Andrzej Glass: Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1976, s. 116-118. OCLC 830596725.
- ↑ a b c Płoszajski 2007 ↓, s. 370.
- ↑ W.J. Muszyński, Duch młodych. Organizacja Polska i Obóz Narodowo-Radykalny w latach 1934-1944. Od studenckiej rewolty do konspiracji niepodległościowej, Warszawa 2011, s. 129.
- ↑ Płoszajski 2007 ↓, s. 27.
- ↑ Płoszajski 2007 ↓, s. 40.
- ↑ Płoszajski 2007 ↓, s. 77-79.
- ↑ Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski z dnia 11 listopada 1990 roku. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 56, Nr 4 z 20 grudnia 1990.
- ↑ Komunikat o nadaniu Krzyża Zasługi. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 6, Nr 8 z 31 grudnia 1972.
Bibliografia
edytuj- Jerzy Płoszajski: Technicy lotnictwa polskiego na Zachodzie 1939-1946. Cz. 1. Warszawa: Z.P. Poligrafia, 2007, s. 121-122. ISBN 0-9522473-0-5. OCLC 749530918.
- Z Koła „Start”. „Młody Lotnik”. Nr 12/1927 (38), 1927. Wydawnictwo Komitetu Stołecznego Ligi Obrony Powietrznej Państwa. OCLC 749292984.