Jerzy Maria Nowak

polski dyplomata

Jerzy Maria Nowak, właśc. Jerzy Marian Nowak[1][2] (ur. 19 października 1937 w Bucniowie) – polski dyplomata, prawnik i urzędnik państwowy, ambasador w Hiszpanii, przy ONZ i przy NATO, w latach 2007–2010 prezes Stowarzyszenia Euro-Atlantyckiego.

Jerzy Maria Nowak
Pełne imię i nazwisko

Jerzy Marian Nowak

Data i miejsce urodzenia

19 października 1937
Bucniów

Ambasador RP przy Biurze ONZ w Wiedniu
Okres

od 1992
do 1997

Następca

Adam Kobieracki

Ambasador RP w Hiszpanii
Okres

od 2000
do 2002

Poprzednik

Władysław Klaczyński

Następca

Grażyna Bernatowicz

Ambasador RP przy NATO i UZE
Okres

od 2002
do 2007

Poprzednik

Andrzej Towpik

Następca

Bogusław Winid

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Odznaka Honorowa „Bene Merito” Medal 100-lecia ustanowienia Sztabu Generalnego Wojska Polskiego Order „Za zasługi” I klasy (Ukraina)

Życiorys

edytuj

Do liceum uczęszczał w Opolu[3]. W 1960 ukończył studia na Wydziale Dyplomatyczno-Konsularnym Szkoły Głównej Służby Zagranicznej, gdzie wśród jego wykładowców byli Julian Makowski, Stanisław Nahlik i Armand Vetulani. Następnie w 1967 doktoryzował się z nauk prawnych na Wydziale Prawa Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 2012 habilitował się na tej samej uczelni z nauk humanistycznych (dyscyplina nauki o polityce, specjalność stosunki międzynarodowe)[4][2].

Od 1960 pracownik Ministerstwa Spraw Zagranicznych. W kraju kierował Departamentem Studiów i Programowania (1987–1991) i Departamentem Polityki Bezpieczeństwa (1997–2000). Był członkiem zespołu negocjującego przystąpienie Polski do NATO i negocjatorem adaptowanego traktatu CFE oraz przedstawicielem polskiego urzędującego przewodniczącego OBWE. Powierzono mu również funkcję pełnomocnika ministra spraw zagranicznych ds. przeglądu polityki bezpieczeństwa.

Pracował także na placówkach dyplomatycznych w Dar es Salaam (1962–1965), w Buenos Aires (1967–1971) i w Nowym Jorku w ramach misji przy ONZ (1981–1986). Od 1992 do 1997 był ambasadorem Polski przy Biurze ONZ w Wiedniu. W latach 2000–2002 był ambasadorem RP w Hiszpanii z jednoczesną akredytacją w Księstwie Andory. Od 2002 do 2007 był stałym przedstawicielem RP przy NATO w Brukseli.

Od 2007 do 2010 pełnił funkcję prezesa Stowarzyszenia Euro-Atlantyckiego, później został wiceprzewodniczącym rady wykonawczej tej organizacji. W 2013 objął stanowisko profesora nadzwyczajnego na Akademii Finansów i Biznesu Vistula[4].

Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1998)[5], Odznaką Honorową „Bene Merito” (2012)[6] oraz Medalem 100-lecia ustanowienia Sztabu Generalnego Wojska Polskiego (2018)[7]. W 2006 otrzymał ukraiński Order „Za zasługi” I klasy[8].

W 2014 nakładem wydawnictwa Bellona ukazały się jego wspomnienia Dyplomata: w salonach i politycznej kuchni.

Życie prywatne

edytuj

Żonaty z Izabellą Janowską-Nowak, z którą ma dwoje dzieci. Artur Domosławski w książce Kapuściński non-fiction określił Jerzego Nowaka jako najbliższego przyjaciela Ryszarda Kapuścińskiego. Posługuje się językiem angielskim, hiszpańskim i rosyjskim[9].

Publikacje książkowe

edytuj
  • Jerzy Maria Nowak, Współpraca kulturalna Wschód-Zachód w Europie, Warszawa: Książka i Wiedza, 1982, s. 385, OCLC 830229214.
  • Jerzy Maria Nowak, OSCE 1998: the Polish Chairmanship. Documents and speeches, Warszawa: Administrative and Maintenance Services Ministry of Foreign Affairs, 1999, s. 168, ISBN 83-907665-2-3.
  • Jerzy Maria Nowak, Od hegemonii do agonii: upadek Układu Warszawskiego – polska perspektywa, Warszawa: Bellona, 2011, s. 367, ISBN 978-83-11-12023-5.
  • Jerzy Maria Nowak, Dyplomata: na salonach i w politycznej kuchni, Warszawa: Bellona, 2014, s. 413, ISBN 978-83-11-13186-6.

Przypisy

edytuj
  1. Fundacja Ośrodek Analiz Strategicznych (KRS: 0000559044) [online], Krajowy Rejestr Sądowy [dostęp 2021-02-12].
  2. a b Dr hab. Jerzy Marian Nowak, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2021-02-12].
  3. Komisja Spraw Zagranicznych /nr 80/ [online], sejm.gov.pl, 30 listopada 1999 [dostęp 2021-02-12].
  4. a b Jerzy M. Nowak, vistula.edu.pl, 2014 [zarchiwizowane 2019-02-18].
  5. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 23 października 1997 r. o nadaniu orderów (M.P. z 1998 r. nr 6, poz. 97).
  6. Odznaki Honorowe Bene Merito, msz.gov.pl [zarchiwizowane 2014-10-06].
  7. Międzynarodowe seminarium naukowe „Rola i miejsce Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w systemie obronnym państwa w latach 1918–2018” [online], policja.gov.pl, 7 czerwca 2018 [dostęp 2023-10-12].
  8. Указ Президента України № 698/2006 Про відзначення державними нагородами України громадян іноземних держав з нагоди 15-ї річниці незалежності України [online], president.gov.ua, 19 sierpnia 2006 [dostęp 2024-03-31] (ukr.).
  9. Dr Jerzy M. Nowak, csm.org.pl [zarchiwizowane 2016-07-14].

Bibliografia

edytuj
  • Jerzy Maria Nowak, Dyplomata. W salonach i politycznej kuchni, Warszawa: Bellona, 2014, ISBN 978-83-11-13186-6.
  • Jerzy M. Nowak – wiceprzewodniczący, sea.org.pl [zarchiwizowane 2012-04-06].
  • Dr Jerzy M. Nowak, csm.org.pl [zarchiwizowane 2016-07-14].
  • Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny, Lubomir Mackiewicz, Anna Żołna (red.), wyd. 3, Warszawa 1993, s. 502.
  • Tadeusz Kosobudzki, MSZ od A do Z. Ludzie i sprawy Ministerstwa Spraw zagranicznych w latach 1990–1995, Warszawa: Wydawnictwo'69, 1997, s. 163, ISBN 83-86244-09-7.