Jerzy Kosko
Jerzy Teodor Kosko (ur. 9 listopada 1925 w Piątnicy koło Łomży[1], zm. 18 lutego 1997 w Kaniach Helenowskich[2]) – polski muzyk, kompozytor, pedagog, wieloletni organista Parafii Św. Szczepana w Warszawie i nauczyciel w Instytucie Szkolenia Organistów w Warszawie[3].
| Data i miejsce urodzenia |
9 listopada 1925 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
18 lutego 1997 |
| Instrumenty | |
| Zawód | |
| Odznaczenia | |
| |
Wywodził się z rodziny czynnie zaangażowanej w życie kulturalne rodzinnego miasteczka. Ojciec – Teodor był organistą w piątnickiej parafii i reżyserem w „Domu Katolickim” w Porytem. Wraz z matką – Janiną działali odpowiednio w Katolickim Stowarzyszeniu Mężczyzn i Katolickim Stowarzyszeniu Kobiet. Miało to ogromy wpływ na wychowanie syna. Jerzy uczył się w Gimnazjum i Liceum im. Tadeusza Kościuszki w Łomży[4].
Wraz z wybuchem II wojny światowej przerwał edukację w szkole, ale zdobywał umiejętności jako muzyk – organista, pomagając ojcu. Po wojnie ukończył naukę w liceum. W tym czasie kontynuował również pobieranie lekcji z muzyki. Uczył się chorału gregoriańskiego i harmonii pod kierunkiem prof. Franciszka Bulaka, organisty katedralnego w Łomży[4].
W 1948 roku Jerzy Kosko przeniósł się do Warszawy. Tutaj uczył się w Państwowej Szkole Muzycznej w klasie organów pod kierunkiem prof. Feliksa Rączkowskiego, a znajomość kontrapunktu i fugi zgłębiał pod kierunkiem profesorów Piotra Rytla i Aleksandra Jarzębskiego. Ponieważ w szkołach państwowych nie wykładało się przedmiotów związanych z chorałem gregoriańskim, uzupełniał tę wiedzę poza szkołą, u ks. Wojciecha Lewkowicza, najlepszego w tym czasie w Warszawie znawcy zagadnień związanych z chorałem[4].
W 1967 roku ks. Lewkowicz zaproponował mu pracę w Instytucie Szkolenia Organistów w Warszawie. Uczył tam historii muzyki kościelnej, instrumentoznawstwa, harmonii funkcyjnej, gry na fortepianie i na organach. Szczególne uznanie zyskał w dziedzinie harmonizacji chorału gregoriańskiego i pieśni pokrewnych chorałowi[3].
W latach 1964–1985, przez pięć kolejnych kadencji, pracował w Komisji Muzyki Sakralnej przy Kurii Metropolitalnej Warszawskiej jako sekretarz. To właśnie Jerzy Kosko był pomysłodawcą jedenastozgłoskowego refrenu do psalmów responsoryjnych zapisanych w zreformowanym po Soborze Watykańskim II lekcjonarzu. Dziś ten sposób jest powszechny również w krajach, które później wydawały swoje tłumaczenia lekcjonarza[3].
Jerzy Kosko jest autorem melodii do wielu popularnych pieśni kościelnych np.: „O Panie, Tyś moim Pasterzem”, „Ciebie całą duszą pragnę” („Boże, jesteś moim Bogiem”), jak również mszy liturgicznych[5].
Za swoje oddanie sprawom Kościoła i osiągnięcia w pracy został uhonorowany wieloma odznaczeniami, m.in.: odznaczeniem papieskim Pro Ecclesia et Pontifice (1975) i orderem prymasowskim Ecclesiae populoque servitium preaestanti (1992)[3].
Jerzy Kosko zmarł podczas dorocznych rekolekcji dla organistów śpiewając psalm „Panie, ufam Miłosierdziu Twemu”, do którego sam uprzednio skomponował muzykę[2].
Przypisy
edytuj- ↑ Księga Chrztów Parafii w Piątnicy, nr 169, rok 1925
- ↑ a b Andrzej Filaber, Wychowawca organistów, w: Niedziela nr 10 (71)/1997.
- ↑ a b c d Artur Wołoszynek, Życie i twórczość Jerzego Kosko, maszynopis pracy magisterskiej, 2001.
- ↑ a b c Życiorys Jerzego Kosko, w archiwum Instytutu Szkolenia Organistów w Warszawie
- ↑ Feliks Rączkowski, Śpiewnik parafialny „Śpiewajmy Bogu”, s. 768, 1988.