Jerzy Dąbrowski (historyk wojskowości)
Jerzy Dąbrowski[a] (ur. 23 grudnia 1888 w Wołokitynie[2][b], zm. 1 czerwca 1933 w Kamieniu Koszyrskim) – major piechoty Wojska Polskiego, historyk wojskowości[4].
 major piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia |
23 grudnia 1888 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
1 czerwca 1933 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
284 Węgrowski Pułk Piechoty |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
      
| |
Życiorys
edytujBył synem Stefana Henryka oraz Łucji z domu Łapieszkiewicz. Od 1901 do 1905 uczył się w szkole realnej w miejscowości Sumy, która położona była w guberni charkowskiej. W 1908 ukończył szkołę realną w Kijowie i otrzymał świadectwo maturalne[5]. W Tambowie uczęszczał do Szkoły Geometrycznej, po której ukończeniu pracował od 13 kwietnia 1910 do 5 grudnia 1912 na etacie pomocnika geometry przy urzędzie ziemskim[6]. Później w Archangielsku był topografem w urzędzie lasów.
19 lutego 1912 wstąpił do armii rosyjskiej. W okresie od 15 października 1914 do 15 lutego 1915 służył w I Szkole Chorążych w Peterhofie, a od 15 lutego do 16 marca w III Brygadzie Rezerwowej. Walczył na froncie od 17 marca w 284 Węgrowskim Pułku Piechoty na stanowisku dowódcy kompanii. W lutym 1917 awansował na porucznika[5]. Był dwa razy ranny[5]. W okresie od 15 marca do 30 maja 1918 pełnił służbę w III Korpusie Wschodnim jako porucznik Legii Oficerskiej. Brał z nią udział podczas bitwy pod Tywrowem i Hniwaniem[7].
Od 19 lutego 1919 w Wojsku Polskim, gdzie otrzymał przydział jako oficer ds. zleceń w Wojskowym Biurze Werbunkowym w Wołkowysku. Następnie złożył prośbę o skierowanie do 81 pułk strzelców Grodzieńskich, a po jego otrzymaniu został 18 marca 1919 skierowany na front. W pułku pełnił obowiązki adiutanta, a następnie od 29 kwietnia objął obowiązki dowódcy kompanii i od 19 września p.o. dowódcy I batalionu. 5 listopada 1919 uczestniczył w bitwie pod Leplem[7]. Od 11 sierpnia 1920 dowodził w pułku kompanią, z którą walczył podczas trwającej bitwy warszawskiej. Od 20 września biorąc udział w bitwie nad Niemnem pełnił obowiązki dowódcy batalionu w Nowogródzkim pułku strzelców, aż do zakończenia działań wojennych[7].
Po zakończonych działaniach wojennych pozostał na zajmowanym stanowisku. W 1921 na trzy miesiące został oddelegowany do Kobrynia na odbywający się tam kurs dla dowódców batalionów. Od 1 maja 1924 dowodził kompanią w 74 pułku piechoty, a od 20 listopada w 45 pułku piechoty[7]. W lutym 1927 został przeniesiony służbowo do Biura Historycznego Sztabu Generalnego w Warszawie na trzy miesiące[8][c]. W czerwcu przedłużono mu przeniesienie służbowe do 10 sierpnia[10]. W sierpniu 1927 został przeniesiony do kadry oficerów piechoty z równoczesnym przydziałem do Wojskowego Biura Historycznego na stanowisko referenta[11][12][13]. 18 lutego 1928 został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 stycznia 1928 i 194. lokatą w korpusie oficerów piechoty[14]. Zmarł 1 czerwca 1933 w Kamieniu Koszyrskim „po długich i ciężkich cierpieniach, związanych z odnowieniem się ran, otrzymanych w czasie wojny”. Dwa dni później został pochowany na tamtejszym cmentarzu[7][15][16][2].
Życie prywatne
edytujJego żoną od 23 kwietnia 1924 była Wanda z domu Gaworowska. Mieli córkę Marię urodzoną 14 lutego 1925, która zmarła w Warszawie 19 kwietnia 1933[17].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Walecznych (czterokrotnie)[18]
- Złoty Krzyż Zasługi[18]
- Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej – 3 marca 1926[19]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[5]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[5]
- Order Świętej Anny 3 stopnia
- Order Świętej Anny 4 stopnia
- Order Świętego Stanisława (Imperium Rosyjskie) 2 stopnia
- Order Świętego Stanisława (Imperium Rosyjskie) 3 stopnia
Twórczość
edytujBył autorem szeregu prac specjalistycznych z dziedziny historyczno-taktycznej wojny 1920 i taktyki piechoty, drukowanych w Bellonie i Przeglądzie Piechoty[5].
- Zarys historji wojennej 45-go Pułku Piechoty Strzelców Kresowych. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1928, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Zarys historji wojennej 81-go Pułku Strzelców Grodzieńskich. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1928, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
Uwagi
edytuj- ↑ W ewidencji Wojska Polskiego figurował jako „Jerzy II Dąbrowski”, w celu odróżnienia od innych oficerów noszących to samo imię i nazwisko[1].
- ↑ Chodzi o wieś Wołokitino (ros. Волокитино) w ówczesnym powiecie głuchowskim (ros. Глуховский уезд) guberni czernihowskiej. W kartotece personalno-odznaczeniowej podano „Wołoskitino pow. Słuchów gub. Czernihów”[3].
- ↑ Według Zdzisława Kowalskiego major Dąbrowski ze względu na stan zdrowia 12 lutego 1927 został oddelegowany na stanowisko kierownika referatu w Wojskowym Biurze Historycznym[7]. Natomiast Arkadiusz Tuliński cytuje opinię mjr. Adama Borkiewicza z 1928 dotyczącą majora Dąbrowskiego, w której poza stwierdzeniem „zalety fizyczne bardzo dobre” nie ma wzmianki o złym stanie zdrowia[9].
Przypisy
edytuj- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 337, 421.
- ↑ a b Ś.p. mjr Jerzy Dąbrowski. „Polska Zbrojna”. 153, s. 4, 1933-06-03. Warszawa..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-04-25]..
- ↑ Encyklopedia Wojskowa 1932 ↓, s. 148, wg ówczesnej nomenklatury „pisarz wojskowy”.
- ↑ a b c d e f Encyklopedia Wojskowa 1932 ↓, s. 148.
- ↑ Kowalski 2001 ↓, s. 190.
- ↑ a b c d e f Kowalski 2001 ↓, s. 191.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 29 stycznia 1927 roku, s. 27.
- ↑ Tuliński 2020 ↓, s. 162.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 11 czerwca 1927 roku, s. 170.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 6 sierpnia 1927 roku, s. 234.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 127, 185.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 34, 831.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 21 lutego 1928 roku, s. 47.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 28 września 1933 roku, s. 212.
- ↑ Nekrolog. „Polska Zbrojna”. 153, s. 3, 1933-06-03. Warszawa..
- ↑ Kowalski 2001 ↓, s. 192.
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 34.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 3 marca 1926 roku, s. 70.
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Encyklopedia Wojskowa. Otton Laskowski (red.). T. II: Cuszima - Garibaldyści. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Oświatowy, 1932.
- Zdzisław Kowalski: Wojna polsko-bolszewicka na łamach polskich fachowych periodyków wojskowych. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2001, s. 190-192. ISBN 83-7174-856-6.
- Arkadiusz Tuliński. Oficerowie Biura Historycznego i Wojskowego Biura Historycznego w latach 1922–1939 (część 2). „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 2 (272), s. 161-199, 2020. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne. ISSN 1640-6281.
Linki zewnętrzne
edytuj- Dzieła Jerzego Dąbrowskiego w bibliotece Polona