Jermak (1898)
Jermak (ros. Ермак) – rosyjski lodołamacz. Pierwszy na świecie specjalistyczny statek tego typu[1].
 Jermak pod parą | |
| Bandera | |
|---|---|
| Dane podstawowe | |
| Typ |
lodołamacz |
| Historia | |
| Data budowy |
1897 |
| Data oddania do eksploatacji |
1899 |
| Data wycofania ze służby |
1963 |
| Dane techniczne | |
| Wyporność |
8730 t |
| Liczebność załogi |
90-100 |
| Długość całkowita (L) |
97,5 m |
| Szerokość (B) |
21,6 m |
| Zanurzenie (D) |
7,3 m |
| Napęd mechaniczny | |
| Moc silnika |
9390 |
| Liczba śrub napędowych |
5 |
| Prędkość maks. |
15 w. |
Budowa
edytujInicjatorem budowy oraz autorem założeń konstrukcyjnych jednostki był admirał Stiepan Makarow[2], który marzył o dotarciu lodołamaczem do bieguna północnego. Zamówienie na budowę złożono w 1897 r. w stoczni Armstrong Whitworth w Newcastle. Statek został przekazany do służby w 1899 r. Nazwa upamiętniała atamana kozackiego - Jermaka Timofiejewicza, który pozyskał dla Rosji Syberię.
Służba
edytujLatem 1899 statek odbył pod dowództwem Makarowa pierwszy rejs w głąb Arktyki i dotarł do 81°28' szerokości geograficznej północnej[1]. Z jego pokładu badania oceanograficzne prowadził wówczas m.in. znany wówczas rosyjski geolog i podróżnik Eduard Toll. W drodze powrotnej statek zawinął jeszcze do Newcastle, by usunąć zauważone w trakcie rejsu drobne usterki[2].
Przed I wojną światową "Jermak" kruszył lody w Zatoce Fińskiej, przeprowadzając przez jej wody ponad tysiąc statków. W 1918 uczestniczył w operacji przeprowadzenia floty rewolucyjnej, zagrożonej przez Niemców i Finów, z Tallina i Helsinek do Kronsztadu. W latach 30. XX wieku rozpoczął pracę na północnej drodze morskiej. Od 1934 operował na Morzu Karskim i Morzu Łaptiewów. W 1938 uczestniczył w akcji ratunkowej i ewakuacji załogi stacji dryfującej "Biegun Północny" na Morzu Grenlandzkim. Od 1941 do 1945 pełnił służbę na Bałtyku. Po zakończeniu II wojny światowej bazował w Murmańsku. Wyłączono go z eksploatacji w 1963. Pod koniec służby nazywany był dziadkiem rosyjskich lodołamaczy. Wychowała się na nim duża liczba kapitanów rosyjskiej floty[1].
Został złomowany w 1965 roku w Murmańsku[3].
Parametry
edytujWyporność - 8730 ton, długość - 97,5 metra, szerokość - 21,6 metra[1]. Zanurzenie 7,3 m. Maszyny parowe o mocy 9390 KM zasilane były z 6 kotłów. Napęd zapewniały cztery śruby rufowe i jedna dziobowa. Prędkość maksymalna 15 węzłów, prędkość ekonomiczna 10 węzłów. Zasięg przy prędkości ekonomicznej 3000 mil morskich. Statek wyposażony był w pas lodowy o szerokości 6 m i grubości 24–38 mm. Załoga liczyła 90-100 osób[2].
Zobacz też
edytuj- Pilot (lodołamacz) - pierwszy statek przystosowany do łamania lodów morskich
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Ryszard Badowski, Statki pośród lodów, w: Poznaj Świat, nr 10/1978, s.13-14, ISSN 0032-6143
- ↑ a b c Krzysztof Kubiak, Roman Czarny: Historyczny wymiar rosyjskiej obecności w Arktyce. Przykład "Ziemi Sannikowa", [w:] "Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego" 2015, vol. 9, nr 2, s. 106
- ↑ Wojciech Holicki: Lenin - atomowy pionier. „Morza i Okręty” nr specjalny 1/2015, s. 25