Jednoplamek żyworodny

Jednoplamek żyworodny[2], jednoplamka[3][4], jednoplamek[5][6], wieloplamka[3][7], żyworódka jednoplamka[8], żyworodek jednoplamisty[9] (Phalloceros caudimaculatus) – ryba z rodziny piękniczkowatych (Poeciliidae). Bywa hodowana w akwarium domowym.

Jednoplamek żyworodny
Phalloceros caudimaculatus[1]
(Hensel, 1868)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

promieniopłetwe

Rząd

karpieńcokształtne

Rodzina

piękniczkowate

Podrodzina

Poeciliinae

Rodzaj

Phalloceros

Gatunek

jednoplamek żyworodny

Synonimy
  • Girardinus caudimaculatus Hensel, 1868
  • Phalloceros caudomaculatus (Hensel, 1868)
  • Phalloceros caudimaculatus caudimaculatus (Hensel, 1868)
  • Phalloceros caudimaculatus reticulata Stoye, 1935
  • Phalloceros caudimaculatus reticulatus Stoye, 1935

Wprowadzenie

edytuj

Jest jedną z najdawniej hodowanych ryb akwariowych – pierwsze osobniki pojawiły się w akwariach w 1898 roku. W literaturze akwarystycznej opisywana jest często pod nazwą wieloplamki (Phalloceros caudimaculatus reticulata)[10][6] uznawanej za podgatunek, odmianę lub formę barwną jednoplamki, co nie znajduje potwierdzenia w taksonomii – nazwa Phalloceros caudimaculatus reticulata uznawana jest jako nomen nudum[11], czyli nazwy niespełniającej wymogów nomenklatorycznych. Do 2008 roku uznawana była za jedyny gatunek rodzaju Phalloceros.

Występowanie

edytuj

Żyje w wodach południowo-wschodniej Ameryki Południowej. Spotykana w stawach, potokach.w brazylii, Paragwaju i Urugwaju i Argentynę w dorzeczu (dorzecze La Platy.

Tułów zazwyczaj szaro-oliwkowozielony, z czarnymi nieregularnymi plamami, brzuch jaśniejszy, srebrzysto-niebieskawy, grzbiet ciemniejszy. Spotykane są odmiany o ubarwieniu złotożółtym. Odmiana ta jest często mylnie nazywana złotą gambuzją.

Samce osiągają długość 3,5 – 4 cm, samice 6–7 cm. U samca widoczne jest gonopodium, płetwa grzbietowa ciemno obrzeżona..

Warunki w akwarium

edytuj
Zalecane warunki w akwarium
Zbiornik średni (ok. 50 l), gęsty w roślinność
Temperatura wody 18-24°C
Twardość wody średnia
Skala pH ok. 7.0
pokarm wszystkożerna

Żywa ryba pływająca w strefie środkowej i przypowierzchniowej, towarzysko usposobiona do współmieszkańców w akwarium. Lubi przebywać w miejscach zarośniętych roślinami. Możliwa jest hodowla tego gatunku w niższej temperaturze, nawet od 18 °C. Odmiany nakrapiane jednakże preferują wyższe temperatury.

Rozród

edytuj

Jednoplamka jest rybą jajożyworodną. Czas trwania ciąży wynosi ok. 5 tygodni. W jednym miocie dorosła samica może urodzić do 80 młodych. Narybek wielkości 5–7 mm. Dobrze jest młode oddzielać od dorosłych z powodu kanibalizmu.

Przypisy

edytuj
  1. Phalloceros caudimaculatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Forma czarno upstrzona jednoplamka żyworodnego AKWARIUM Nr 1/66
  3. a b Nazewnictwo ryb egzotycznych, AKWARIUM, Nr 1-2/70 (występuje pod synonimiczną nazwą)
  4. Hans Frey, Akwarium Słodkowodne, Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa, 1990, ISBN 83-217-2777-8, str. 240
  5. Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.
  6. a b Jerzy Gronau: Słownik nazw ryb. Kraków: Księgarnia Akademicka, 1994. ISBN 83-901154-9-2.
  7. H. Skrzyński, Wieloplamka - Phalloceros caudimaculatus reticulatus, AKWARIUM, Nr 3/75
  8. Ulrich Schliewen, Wodny świat akwarium, Warszawa: Muza, 1998, s. 99, ISBN 83-7079-701-6, OCLC 830134374.
  9. Wojciech Zięba: Wieloplamka - łagodna piękność Phalloceros caudimaculatus reticulata (Hensel 1868). [dostęp 2011-10-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (25 stycznia 2010)]. (pol.).
  10. Wally Kahl, Burkard Kahl, Dieter Vogt, Atlas ryb akwariowych, Henryk Garbarczyk (tłum.), Eligiusz Nowakowski (tłum.), Warszawa: Delta W-Z, 2000, ISBN 83-7175-260-1.
  11. Ron Fricke, William Neil Eschmeyer, Richard van der Laan (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer’s Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 30 września 2011 [dostęp 2011-10-22] (ang.).

Bibliografia

edytuj