Jean-Yves Daniel-Lesur
Jean-Yves Daniel-Lesur, właśc. Daniel Jean Yves Lesur[1][2][3] (ur. 19 listopada 1908 w Paryżu[1][2][3], zm. 2 lipca 2002 tamże[3]) – francuski kompozytor.
| Imię i nazwisko |
Daniel Jean Yves Lesur |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys
edytujW latach 1919–1929 studiował w Konserwatorium Paryskim u Jeana Gallona, Georges’a Caussade’a (harmonia i fuga), Armanda Fertégo (fortepian) i Charles’a Tournemire’a (organy i kompozycja)[2]. Od 1927 do 1937 roku był drugim organistą bazyliki świętej Klotyldy w Paryżu, następnie w latach 1935–1939 i ponownie 1942–1944 był organistą opactwa benedyktynów[2]. W 1936 roku wspólnie z Yvesem Baudrierem, André Jolivetem i Olivierem Messiaenem stworzył Groupe Jeune France[1][2][3]. W latach 1935–1964 był wykładowcą kontrapunktu w Scholi Cantorum de Paris, od 1957 do 1962 roku pełnił też funkcję jej dyrektora[2]. Od 1939 roku był pracownikiem działu muzycznego radia francuskiego, od 1968 roku pracował również jako doradca muzyczny francuskiej telewizji[2]. W latach 1969–1973 piastował funkcję inspektora muzyki francuskiego ministerstwa kultury[1], w 1973 został inspektorem generalnym muzyki.[4]
Otrzymał order komandora Legii Honorowej, komandora Orderu Narodowego Zasługi oraz komandora Orderu Sztuki i Literatury[2]. Od 1982 roku członek Académie des Beaux-Arts[2].
Twórczość
edytujBył jednym z nielicznych kompozytorów współczesnych, których twórczość wykazywała ścisły związek z tradycją[1]. W swoich utworach wykorzystywał chorał gregoriański, muzykę ludową oraz dorobek francuskich klasyków XVII i XVIII wieku[1]. Tworzył niewymagającą przy interpretacji pozamuzycznych odniesień muzykę absolutną, łączącą w sobie elementy przedklasyczne, romantyczne i impresjonistyczne, odznaczającą się typowo francuskim liryzmem i powściągliwością[1]. Sięgał po przedklasyczne formy muzyczne, głównie suitę[1].
Pisywał artykuły do czasopism La Monde Musical (1931–1937), La Revue Musicale (1937–1946), Musica (1957–1959) i Le Courrier Musical de France (od 1965)[1]. Wspólnie z Bernardem Gavotym opublikował Pour ou contre la musique moderne (wyd. Paryż 1957)[2].
Ważniejsze kompozycje
edytuj(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])
Utwory orkiestrowe
- Hommage à J.S. Bach na smyczki (1933)
- Suite française (1935)
- Passacaille na fortepian i orkiestrę (1937)
- Pastorale na orkiestrę kameralną (1938)
- Ricercare (1939)
- L’Étoile de Seville na orkiestrę kameralną (1941)
- Variations na fortepian i smyczki (1943)
- poemat symfoniczny Andrea del Sarto (1949)
- Ouverture pour un festival (1951)
- Concerto da camera na fortepian i orkiestrę kameralną (1953)
- Sérénade na smyczki (1954)
- Intermezzo (1956)
- Le bal du destin (1956)
- Symphonie de danses na fortepian, kotły i smyczki (1958)
- Nocturne na obój i smyczki (1972)
- Symphonie d’ombre et de lumière (1974)
- Mélodrame na tubę i orkiestrę (1991)
- Stèle à la mémoire d’une jeune fille na flet i smyczki (1991)
- Fantaisie concertante na wiolonczelę i orkiestrę (1992)
- Impromptu na flet, harfę i smyczki (1993)
- Lamento na harfę i smyczki (1995)
Utwory kameralne
- Cinq Interludes na 4 rogi (1935)
- Suite na 3 instrumenty dęte (1939)
- Suite médiévale na flet, harfę i trio smyczkowe (1946)
- Seqtuor na flet, obój, skrzypce, altówkę, wiolonczelę i klawesyn (1948)
- Aubade na trąbkę i fortepian (1953)
- Élégie na 2 gitary (1956)
- Nocturne na obój i fortepian (1974)
- Intermezzo na skrzypce i fortepian (1977)
- Novelette na flet i fortepian (1977)
- Marine na harfę (1978)
Utwory fortepianowe
- Soirs (1922–1929)
- Les carillons (1930)
- Bagatelle (1934)
- Suite Française (1935)
- Pavane (1938)
- Deux Noëls (1939–1940)
- Le village imaginaire na 2 fortepiany (1947)
- Pastorale variée (1947)
- Ballade (1948)
- Nocturne (1953)
- suita Le bal (1954)
- Fantaisie na 2 fortepiany (1962)
- Trois études (1962)
- Contre-fugue na 2 fortepiany (1970)
Utwory organowe
- Scène de la passion (1931)
- La vie intérieure (1932)
- In paradisum (1933)
- Hymnes (1935)
- Quatre hymnes (1937–1939)
Utwory na głos i fortepian
- Les harmonies intimes (1931)
- La mort des violes (1931)
- Les yeux fermés (1932)
- La mouette (1932)
- Trois poèmes de Cécile Sauvage (1939)
- L’enfance de l’art (1942)
- Clair comme le jour (1945)
- Berceuses à tenir éveillé (1947)
Utwory wokalno-instrumentalne
- Quatre lieder na głos i orkiestrę (1933–1939)
- Deux chansons de l’Etoile de Seville na głos i orkiestrę (1941)
- Anne et le dragon na chór i orkiestrę kameralną (1945)
- Chansons Cambodgiennes na głos i orkiestrę (1947)
- Dialogues dans la nuit na sopran, baryton i orkiestrę (1950–1987)
- oratorium L’Annonciation na tenora, 2 recytatorów, chór i orkiestrę kameralną (1951)
- kantata Le Cantique des Cantiques na chór (1953)
- Le Cantique des Colonnes na chór żeński i orkiestrę (1953–1957)
- Messe du jubilé na chór, organy i orkiestrę (1960)
- Chanson de mariage na chór żeński (1964)
- kantata Encore un instant de bonheur na głosy i orkiestrę kameralną (1989)
- Le voyage d’automne na głos i orkiestrę (1990)
- Permis de séjour na głos i smyczki (1990)
- A la lisière du temps na głos, flet, harfę i smyczki (1991)
- Dialogues imaginairies na sopran, baryton i orkiestrę (1991)
Opery
- Andrea del Sarto (1968, wyst. Marsylia 1969)
- Ondine (wyst. Paryż 1982)
- La reine morte (1987)
Balety
- L’Infante et le Monstre (1938, wspólnie z André Jolivetem)
- Le bal de destin (1954)
- Metaforen (1965, wyst. Haga 1966)
- Un jour un enfant (wyst. Tours 1969)
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 337–338. ISBN 83-224-0223-6.
- ↑ a b c d e f g h i j k Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 2 Conf–Gysi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 787–788. ISBN 0-02-865527-3.
- ↑ a b c d Musiklexikon. T. 1. A–E. Stuttgart-Weimar: Verlag J.B. Metzler, 2006, s. 626–627. ISBN 978-3-476-02087-1.
- ↑ Daniel-Lesur [online], Polska Biblioteka Muzyczna [dostęp 2024-06-12] (pol.).