Jaworzna
Jaworzna – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim, w gminie Laskowa.
| wieś | |
 Widok na centrum wsi | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) |
548[2] |
| Strefa numeracyjna |
18 |
| Kod pocztowy |
34-602[3] |
| Tablice rejestracyjne |
KLI |
| SIMC |
0437317 |
Położenie na mapie gminy Laskowa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu limanowskiego  | |
 49°45′05″N 20°29′40″E/49,751389 20,494444[1]
| |
Wieś duchowna, położona w malowniczym terenie gór Beskidu Wyspowego na północnej stronie odnóg Pasma Łososińskiego. Własność klasztoru klarysek w Starym Sączu, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sądeckim województwa krakowskiego[4]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
Położenie
edytujMiejscowość położona jest w Beskidzie Wyspowym, w dolinie Jaworzniańskiego Potoku, na północnych, opadających do rzeki Łososina zboczach Pasma Łososińskiego, ograniczona po bokach grzbietem Korabia i Cuprówki. Dolna część wsi rozłożona jest nad doliną Łososiny po orograficznie prawej stronie, zaś wysoko położone górskie osiedla podchodzą niemal pod szczyt Sałasza Małego. Położona jest na wysokości ok. 440–909 m n.p.m. Przez miejscowość, wzdłuż doliny Łososiny biegnie droga z Łososiny Dolnej do Młynnego. Odległość od Limanowej wynosi 11 km. Od drogi tej, przez most na rzece prowadzi lokalna droga do górnej części wsi.
Części wsi
edytuj| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0437323 | Jaworze | część wsi |
| 0437330 | Łęg | część wsi |
| 0437352 | Podołki | część wsi |
| 0437375 | Stoły | część wsi |
Turystyka
edytujJaworzna dysponuje całorocznym schroniskiem młodzieżowym mieszczącym się przy szkole podstawowej. Schronisko stanowi bazę wypadową w Pasmo Łososińskie.
Historia
edytujNiewykluczone, że nazwa tej miejscowości pochodzi od licznie występujących drzew klonów jaworów[7]. Jaworzna jest jedną z ostatnich miejscowości w gminie osadzonych przez zakon klarysek ze Starego Sącza. Niegdyś były to dwie wioski – część górna wsi Jaworzna i dolna Wola Szymańcowa (nazwa prawdopodobnie od sołtysa Szymona) później połączone.
W 1932 roku Jaworzna została wydzielona z macierzystej parafii w Ujanowicach. Erygowano tu parafię pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego. Już 6 sierpnia 1932 roku poświęcony został kościół parafialny[8].
Podczas I wojny światowej przebiegał tędy boczny front bitwy limanowskiej. Na wzniesieniu Korab znajduje się Cmentarz wojenny nr 359 – Jaworzna, na którym pochowani są walczący[9].
Zabytki
edytujObiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[10].
Wieś obecnie
edytujObecnie w wiosce działa Parafialna Orkiestra Dęta. Dyrygentem i kapelmistrzem jest Józef Bukowiec. Działa w niej ok. 40 członków, z których większość to młodzież szkolna. Orkiestra swoimi występami uświetnia imprezy regionalne i uroczystości kościelne.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 45635
- ↑ Wieś Jaworzna w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-16], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 380 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 103.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Gmina Laskowa: Jaworzna. [dostęp 2010-01-17].
- ↑ Piotr Skoczek: Parafie Ziemi Limanowskiej. Proszówki: Prowincjonalna Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 93. ISBN 978-83-88383-43-4.
- ↑ Gmina Laskowa: Cmentarze. [dostęp 2010-01-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-30)].
- ↑ Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-12-03].
Linki zewnętrzne
edytuj- Strona zawierająca informacje o miejscowości
- Jaworzna, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 531.
