Janusz Kidawa
Janusz Roman Kidawa (ur. 9 marca 1931 w Strumieniu, zm. 4 września 2010 w Katowicach) – polski reżyser filmowy.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód | |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujWkrótce po jego narodzinach rodzice przenieśli się do Świętochłowic. Był członkiem ZMP w latach 1950–1956. Od 1951 roku należał do PZPR[1]. W 1956 roku ukończył studia na Wydziale Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej w Łodzi (dyplom w roku 1963)[2]. Bezpośrednio po studiach zatrudnił się w nowo powstającym ośrodku telewizyjnym w Katowicach, gdzie realizował programy artystyczne i publicystyczne. W 1961 roku przeszedł do pracy w Wytwórni Filmów Dokumentalnych i Fabularnych w Warszawie, realizując krótkometrażowy film dokumentalny Śladami Józefa Wieczorka. W wytwórni tej w latach 1961–1977 zrealizował kilkadziesiąt filmów; wśród nich znalazły się: Pierwsza zmiana, Wizja lokalna, Sam wśród ptaków, Człowiek z cyfrą. W 1978 roku Kidawa zadebiutował w filmie fabularnym Pejzażem horyzontalnym – satyryczną paradokumentalną opowieścią o budowie Huty Katowice. Film po kłopotach z cenzurą znalazł się w kinach pozbawiony kilku najciekawszych scen[3]. Pozostawiono w nim ballady z tekstami Wiesława Dymnego. W 1980 zrealizował film o śląskich artystach ulicznych oraz ogólnie o historii Śląska między pierwszą a drugą wojną światową, pt. Grzeszny żywot Franciszka Buły, który cieszył się rekordowym powodzeniem w kinach śląskich, stając się autentycznym filmem kultowym[4].
Od 1991 roku Janusz Kidawa nie kręcił już filmów. W 2003 roku opublikował na prawach rękopisu swoją autobiografię pt. Janusza Kidawy – Dokumentacja, dostępną w Bibliotece Śląskiej w Katowicach oraz w bibliotece szkoły filmowej w Łodzi.
Został pochowany na cmentarzu przy ul. Francuskiej w Katowicach.
Filmografia
edytujWybrana filmografia jako reżyser[2]:
- Guziki (1954, czarno-biały, czas: 9'), etiuda fabularna
- Hejnał i bzy (1955, czarno-biały, czas: 15'), etiuda fabularna
- "Szczęść Boże" Dziadku Gumiela (1955, czarno-biały, czas: 12'), etiuda fabularna
- Z dobrego serca (premiera: 26.04.1958), spektakl telewizyjny
- Pierwsza zmiana (1962, czarno-biały, czas: 11'), film dokumentalny: w napisach określenie funkcji: realizacja
- Inny "Śląsk" (1963, czarno-biały, czas: 13'), film dokumentalny: w napisach określenie funkcji: realizacja
- Chwila wspomnień (1964, czarno-biały, czas: 30'), cykl dokumentalny: film pt. 1949 (5)
- W milczeniu (1965, barwny, dł.: 241 m), film dokumentalny: w napisach określenie funkcji: realizacja
- Sprawiedliwi (1968), film dokumentalny: w napisach określenie funkcji: realizacja
- Sprawa inżyniera Pojdy (1977), film telewizyjny
- Pejzaż horyzontalny (1978), film fabularny
- Grzeszny żywot Franciszka Buły (1980), film fabularny
- Białe tango (1981), serial telewizyjny
- „Anna” i wampir (1981), film fabularny
- Jest mi lekko (1982), film telewizyjny
- Bardzo spokojna wieś (1983), film telewizyjny
- Magiczne ognie (1983), film fabularny
- Żeniac (1983), film telewizyjny
- Sprawa się rypła (1984) wg sztuki R. Latko
- Ultimatum (1984), film fabularny
- Budniokowie i inni (1986), serial telewizyjny
- Komedianci z wczorajszej ulicy (1986), film fabularny
- Pan Samochodzik i niesamowity dwór (1986) wg powieści Z. Nienackiego
- Sławna jak Sarajewo (1987) wg powieści L. Bielasa
- Latające machiny kontra Pan Samochodzik (1991) wg powieści Z. Nienackiego
Nagrody
edytujW 1974 r. został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi[5]. Został również nagrodzony za następujące filmy:
- Pierwsza zmiana – Grand Prix na Festiwalu Filmów Krótkometrażowych - Kraków 1963
- Wizja lokalna – Srebrny Medal - Moskwa 1966
- Sam wśród ptaków – nagroda za film turystyczny - Bruksela 1971
- Człowiek z cyfrą – nagroda ekumeniczna - Mannheim 1977
- Grzeszny żywot Franciszka Buły – Srebrne Lwy w Gdańsku (1980), Bałtycka Perła (1980), Grand Prix w San Remo (1981).
Przypisy
edytuj- ↑ Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 388. ISBN 83-223-2073-6.
- ↑ a b Janusz Kidawa [online], FilmPolski [dostęp 2023-12-31] (pol.).
- ↑ Henryka Wach-Malicka, Rozmowa z Januszem Kidawą, reżyserem filmów fabularnych i dokumentalnych [online], NaszeMiasto.pl, 25 września 2007 [dostęp 2020-06-22] [zarchiwizowane z adresu 2014-01-10].
- ↑ Grzeszny żywot Franciszka Buły [online], Ale Kino+ [zarchiwizowane z adresu 2012-07-20].
- ↑ Dziennik Polski, rok XXX, nr 175 (9456), s. 2.
Linki zewnętrzne
edytuj- Janusz Kidawa w bazie Filmweb
- Janusz Kidawa w bazie filmpolski.pl
- Janusz Kidawa w Filmweb.pl
- Janusz Kidawa na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”