Janusz Stanisław Grzegorzak (ur. 24 marca 1932 w Wylewie, zm. 20 czerwca 2021 w Katowicach[1]) – polski architekt.

Janusz Grzegorzak
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

24 marca 1932
Wylewa

Data i miejsce śmierci

20 czerwca 2021
Katowice

Narodowość

polska

Alma mater

Politechnika Śląska

Praca
Biuro

Inwestprojekt Katowice

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Brązowy Krzyż Zasługi

Życiorys

edytuj

Absolwent II Państwowego Gimnazjum i Liceum Męskiego w Zabrzu. W latach 1950–1954 studiował na Wydziale Inżynieryjno-Budowlanym Politechniki Śląskiej w Gliwicach[2] zdobywając tytuł inżyniera. Kolejne lata 1954–1956 studiował na Politechnice Wrocławskiej na Wydziale Architektury uzyskując tytuł magistra. Dwadzieścia lat później ukończył studia podyplomowe na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Etapów poszerzania wiedzy i zdobywania uprawnień czy tytułów miał kilka: uprawnienia budowlane w 1963 roku, rzeczoznawca w 1976 roku, prawa architekta twórcy w 1981 roku, rzeczoznawca budowlany w 2001 roku. Pracę zawodową rozpoczął jako asystent projektanta w biurze Miastoprojekt w Katowicach, gdzie pracował w latach 1956–1958. Jako projektant i starszy projektant pracował w Wojewódzkim Biurze Projektów w Zabrzu w latach 1958–67. Był wieloletnim pracownikiem w Centralnym Ośrodku Studiów, Projektów i Realizacji Inwestprojekt w Katowicach, w latach 1967–1990 jako starszy projektant, kierownik zespołu, kierownik pracowni. Dalej po przekształceniu w Spółdzielni Pracy Inwestprojekt w Katowicach, w latach 1990–1993 jako starszy projektant, zastępca prezesa do spraw technicznych[3], przewodniczący Rady Nadzorczej[4]. Spoczywa na cmentarzu parafii pw. św. Anny w Zabrzu[1].

Praca społeczna

edytuj

Członek Związku Harcerstwa Polskiego w latach 1946–1950, doszedł do stopnia ćwika. Rozpoczął w II Drużynie Harcerzy im. Zawiszy Czarnego w Zabrzu, a od 1948 roku do rozwiązania drużyny był w III Drużynie Harcerzy im. Tadeusza Kościuszki w Zabrzu[5]. Od 1956 roku działacz Stowarzyszenia Architektów Polskich (SARP, przewodniczący Koła, członek Zarządu Oddziału w Katowicach, sędzia w konkursach architektonicznych, przewodniczący Oddziału Sądu Koleżeńskiego, przewodniczący Oddziału Komisji Rewizyjnej). Od 2002 roku zaangażowany w pracę na rzecz środowiska zawodowego członek Śląskiej Okręgowej Izby Architektów RP (sekretarz Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego SLOIA RP 2002–2010)[6], Członek Stowarzyszenia Wychowanków Politechniki Śląskiej, Oddział Budownictwa. Od 1982 roku członek Wojewódzkiej Komisji Urbanistyki i Architektury w Katowicach. Członek Stowarzyszenia Miłośników Dawnej Broni i Barwy[7].

Ważniejsze projekty i realizacje

edytuj

Na podstawie opracowania Stefana Mercika; w nawiasach współautorzy projektów[8]:

  1. Konkurs zamknięty SARP nr 408 – śródmieście Zabrza 1968 (mgr inż. arch. B. Jabłoński, mgr inż. arch. L. Wójcikowski, mgr inż. A. Kubiczek) – wyróżnienie
  2. Zespół pawilonów handlowych w Zabrzu 1960 (mgr inż. R. Mokrosz) – zrealizowano
  3. Przebudowa dawnego kasyna huty Donnersmarck na „Teatr Nowy” w Zabrzu 1964 (mgr inż. arch. B. Jabłoński) – zrealizowano
  4. Technikum Gastronomiczne w Zabrzu 1968 (mgr inż. arch. L. Wójcikowski) – zrealizowano
  5. Osiedle „Różanka” w Chorzowie (2000 mieszkańców) 1969 – zrealizowano
  6. Konkurs SARP nr 444 – centrum dzielnicy „Bałuty” w Łodzi 1970 (mgr inż. arch. A. Horodecki) – wyróżnienie
  7. Konkurs zamknięty SARP – osiedle „Pułaskiego” w Rzeszowie (3000 mieszkańców) 1968 (mgr inż. J. Greń) – nagroda, zrealizowano
  8. Konkurs zamknięty SARP – osiedle „XXX-lecia” w Wodzisławiu Śląskim (8000 mieszkańców) 1969 (mgr inż. arch. A. Horodecki, mgr inż. arch. R. Skotnicki) – nagroda, zrealizowano
  9. Konkurs dwuetapowy SARP nr 454 – przebudowa centrum Katowic 1971 (mgr inż. arch. A. Horodecki, mgr inż. arch. R. Skotnicki, mgr inż. B. Grzegorzak) – pierwsza nagroda równorzędna
  10. Konkurs zamknięty SARP nr 520 – przebudowa centrum Rzeszowa (mgr inż. arch. A. Horodecki, mgr inż. arch. R. Skotnicki) – III nagroda
  11. Konkurs SARP nr 540 – osiedle przyszłości w Bełchatowie 1974 (mgr inż. arch. J. Rak) – wyróżnienie specjalne
  12. Konkurs SARP nr 561 – śródmieście Leska 1975 (mgr inż. arch. A. Heine-Mniszek, mgr inż. arch. A. Trybuś) – I nagroda
  13. Konkurs SARP nr 575 – plan szczegółowy Bolesłałowa na tle Śnieżnika 1975 – wyróżnienie
  14. Konkurs zamknięty SARP – osiedle „Witosa” w Katowicach (13000 mieszkańców) 1974 (mgr inż. arch. M. Olas, mgr inż. arch. J. Rak, mgr inż. arch. A. Trybuś) – nagroda, zrealizowano oprócz centrum handlowo-usługowego
  15. Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego i Świętego Herberta w Katowicach, osiedle Witosa 1986 (mgr inż. arch. J. Rak, mgr inż. T. Szczęsny) – zrealizowano
  16. Konkurs zamknięty SARP – dzielnica „Opole – Wschód” (później „ZWM”) (30000 mieszkańców) 1972 (mgr inż. arch. M. Olas, mgr inż. arch. J. Rak) – nagroda, zrealizowano oprócz centrum handlowo-usługowego w miejsce którego usytuowano hipermarket REAL
  17. Konkurs zamknięty SARP – osiedle „Łęknica” w Dąbrowie Górniczej (16000 mieszkańców) 1976 (mgr inż. arch. A. Heine-Mniszek, mgr inż. arch. A. Trybuś) – nagroda, częściowo zrealizowano
  18. Szkoła Podstawowa nr 5 (dla 2160 dzieci) – osiedle ZWM w Opolu, 1980 (mgr inż. arch. J. Rak, mgr inż. P. Wyspiański) – nagrody: Mister Architektury Województwa Opolskiego, Nagroda Roku 1985 SARP, Nagroda II stopnia MBGPiK – zrealizowano
  19. Garaż wielopoziomowy 300 stanowisk, osiedle ZWM w Opolu (mgr inż. P. Wyspiański) – zrealizowano
  20. Szkoła Podstawowa nr 29 (dla 1200 dzieci) – osiedle ZWM w Opolu 1991 (mgr inż. P. Wyspiański) – wyróżnienie Urzędu Kultury i Turystyki – zrealizowano
  21. Konkurs SARP nr 654 – osiedle „Lubostron” w Krakowie 1983 (mgr inż. arch. R. Nawałka, mgr inż. arch. J. Pudło, mgr inż. arch. J. Siemaszko) – wyróżnienie
  22. Konkurs zamknięty C.Z.S.B.M. – przebudowa śródmieścia Sanoka 1978 (mgr inż. arch. J. Rak, mgr inż. arch. J. Skrzypek) – nagroda
  23. Konkurs studialny SARP nr 667 – modernizacja układu komunikacyjnego śródmieścia Katowic 1981 (mgr inż. B. Grzegorzak) – wyróżnienie
  24. Konkurs SARP nr 669 – osiedle „Witeradów” w Olkuszu 1982 (mgr inż. arch. S. Smolarski) – III nagroda
  25. Konkurs zamknięty SARP – osiedle „Wolności – Zachód” w Zabrzu 1975 – nagroda, częściowo zrealizowano
  26. Szkoła Muzyczna w Rudzie Śląskiej 1987 – brak kontynuacji przez inwestora
  27. Konkurs zamknięty SARP – KBM nr 14 w Żorach (mgr inż. arch. A. Heine, mgr inż. arch. A. Trybuś) – nagroda, brak kontynuacji przez inwestora
  28. Zakład przyrodo-leczniczy w Piatigorsku, ZSRR 1988 – prace nad dokumentacją trwały dwa lata. Zatwierdzenie czegokolwiek na tym terenie – uciążliwe. Wreszcie rozpoczęto budowę, ale niespodziewanie M. Gorbaczow ogłosił „pierestrojkę”, obciął fundusze na inwestycje i do dziś rośnie tu trawa.
  29. Przebudowa zamku w Toszku 1997 – brak kontynuacji przez inwestora
  30. Dom opieki „Złota Jesień” w Katowicach 2002 (mgr inż. arch. W. Kozioł) – brak kontynuacji przez inwestora

Odznaczenia i nagrody

edytuj
  • 1972 – srebrna odznaka „Zasłużony w rozwoju województwa katowickiego”
  • 1974 – Brązowy Krzyż Zasługi
  • 1976 – medal „za osiągnięcia w dziedzinie architektury”
  • 1977 – odznaka „Zasłużony Opolszczyźnie”
  • 1979 – Złoty Krzyż Zasługi
  • 1979 – złota honorowa odznaka C.Z.S.B.M.
  • 1981 – prawa twórcy nadane przez Ministra Kultury i Sztuki
  • 1981 – odznaka „Zasłużony działacz ruchu spółdzielczego”
  • 1984 – złota odznaka „Zasłużony w rozwoju województwa katowickiego”
  • 1985 – złota odznaka honorowa „Zasłużony dla Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych”
  • 1985 – nagroda roku 1985 SARP „za zespół oświatowy w Opolu”
  • 1985 – mister architektury województwa opolskiego
  • 1986 – nagroda II stopnia Ministra Budownictwa, Gospodarki Przestrzennej i Komunikacji „za projekt i realizację zespołu oświatowego w Opolu”
  • 2010 – honorowa odznaka Izby Architektów RP – I stopnia

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Janusz Grzegorzak, Katowice, 25.06.2021 - nekrolog [online], nekrologi.wyborcza.pl [dostęp 2021-06-27].
  2. Wojciech Sitko, Stefan Mercik, Lucyna Gwiżdż, Księga absolwentów, Wydział Budownictwa Politechniki Śląskiej w Gliwicach 1945–2005, 2005.
  3. Beata. Cynkier, Kto jest kim w Polsce, wyd. Ed. 4, Warszawa: PAI, 2001, ISBN 83-223-2691-2, OCLC 49675152 [dostęp 2019-06-23].
  4. Nekrologi/Kondolencje, Gazeta Wyborcza Katowice-Bielsko-Biała, 24 czerwca 2021.
  5. Leonard Denkowski, Tropem naszej Drużyny, z kroniki i wspomnień harcerzy Białej 3. zabrzańskiej drużyny, 2010.
  6. Janusz Grzegorzak – Śląska Okręgowa Izba Architektów [online] [dostęp 2021-06-27] (pol.).
  7. In memoriam - Pamięci Architektów Polskich - Janusz Stanisław Grzegorzak [online], archimemory.pl [dostęp 2021-06-27].
  8. Stefan Mercik, Nasze ślady na Ziemi: osiągnięcia zawodowe absolwentów Wydziału Budownictwa Politechniki Śląskiej w Gliwicach. T. 1, Gliwice: Stowarzyszenie Wychowanków Politechniki Śląskiej. Oddział Budownictwa, 2014, ISBN 978-83-924980-4-9, OCLC 883516523 [dostęp 2019-06-23].