Wikipedia

Jan Wiktor (1878–1944)

polski właściciel ziemski

Jan Duklan Wiktor h. Brochwicz (ur. 5 listopada 1878, zm. 13 lutego 1944 w Zarszynie) – polski właściciel ziemski, działacz gospodarczy i społeczny.

Jan Wiktor
Data urodzenia

5 listopada 1878

Data i miejsce śmierci

13 lutego 1944
Zarszyn

Narodowość

polska

Rodzice

Kazimierz, Lucyna

Małżeństwo

Helena (I), Zofia (II)

Dzieci

Helena, Wanda, Lucyna

Krewni i powinowaci

Jan (dziadek), August Pius Dzieduszycki (teść)

Odznaczenia
Krzyż Wojenny za Zasługi Cywilne
Grobowiec rodzinny Jana Wiktora

Życiorys

edytuj

Urodził się w 5 listopada 1878 jako syn Kazimierza (1844/1845–1903) i Lucyny z domu Górskiej h. Szeliga (1858–1898) oraz wnuk Jana Wiktora h. Brochwicz (1812–1877) i Adeli z domu Czermińskiej h. Cholewa (1822–1904). Miał braci Stanisława (ur. 1880)[1], Władysława (ur. 1882)[2][3].

W roku szkolnym 1891/1892 w charakterze prywatysty był uczniem trzeciej klasy w C. K. Gimnazjum w Sanoku[4].

Po rodzicach odziedziczył rodzinne majątki; w 1905 posiadał Wróblik Szlachecki, Ladzin (173,5 ha) oraz Zarszyn Miasteczko i Przedmieście (na początku XX wieku posiadał tam 847,3 ha wraz z dwoma współwłaścicielami[5], w 1911 posiadał 243 ha[6]), Długie (w 1911 posiadał tam 144 ha[7]), Posada Zarszyńska (w 1911 posiadał tam 512 ha[8]). Według stanu z początku 1906 rodzina Wiktorów posiadała 6 obszarów dworskich na obszarze powiatu sanockiego[9]. W swoich majątkach prowadził hodowlę koni i bydła czystej rasy siementalskiej (Zarszyn) oraz prowadził gorzelnię (Długie)[10]. W marcu 1913 stanął na czele powołanej wówczas spółki dla zakupienia i sprzedaży nierogacizny, bydła i cieląt[11].

Był detaksatorem wydziału okręgowego w Sanoku Galicyjskiego Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego z siedzibą we Lwowie[12]. Od 1912 członek i działacz Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego, przewodniczącym oddziału sanockiego (1912–1917)[13][14][15], członek jego Komitetu (28 czerwca 1913 – 20 czerwca 1914)[16]. Należał do oddziału sanockiego Galicyjskiego Towarzystwa Łowieckiego[17]. W 1912 został członkiem Rady c. k. powiatu sanockiego, wybrany z grupy większych posiadłości, pełnił funkcję zastępcy członka wydziału[18][19].

Należał do Sodalicji Mariańskiej[20].

W 1917 został odznaczony austro-węgierskim Krzyżem Wojennym za Zasługi Cywilne II Klasy[14].

Jego pierwszą żoną była Helena ks. Puzyna herbu Oginiec (1880–1920), a ich dziećmi byli Helena Łucja[21] (1911–1960, po mężu Głażewska, do końca życia zamieszkiwała w Afryce Południowej), Wanda Maria (1915–1992, właścicielka majątku w Bystrem, 15 stycznia 1940 osadzona przez Niemców w więzieniu Sanoku, skąd 4 marca 1940 została wywieziona do Krakowa[22][23], żona dalekiego krewnego, Adama Wiktora[24]). Drugą żoną została Zofia hr. Dzieduszycka herbu Sas (1890–1959, córka Augusta Piusa Dzieduszyckiego), z którą miał córkę Lucynę (1922–1990, po mężu Bojanowska).

Został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu w Zarszynie.

Przypisy

edytuj
  1. ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1891/1892 (zespół 7, sygn. 13). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 35.
  2. ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1894/1895 (zespół 7, sygn. 18). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 89.
  3. ↑ Rocznik szlachty (II) 1883 ↓, s. 729.
  4. ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1891/1892 (zespół 7, sygn. 13). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 170.
  5. ↑ Alojzy Zielecki, Życie gospodarcze, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995. s. 406.
  6. ↑ Skorowidz powiatu sanockiego wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 24.
  7. ↑ Skorowidz powiatu sanockiego wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 5.
  8. ↑ Skorowidz powiatu sanockiego wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 16.
  9. ↑ Z prowincji. Z Sanoka. „Kurjer Lwowski”. Nr 26, s. 4, 26 stycznia 1906. 
  10. ↑ Alojzy Zielecki, Życie gospodarcze, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995. s. 407.
  11. ↑ Kronika. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 12, s. 3, 16 marca 1913. 
  12. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1907. Lwów: 1907, s. 817.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1908. Lwów: 1908, s. 817.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1909. Lwów: 1909, s. 870.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1910. Lwów: 1910, s. 870.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: 1911, s. 950.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1912. Lwów: 1912, s. 936.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów: 1913, s. 960.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 974.
  13. ↑ Sprawozdanie Komitetu C. K. Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego za rok 1911. Lwów: 1912, s. 210, 262.
    •Skorowidz przemysłowo-handlowy Królestwa Galicyi. Lwów: 1912, s. 187.
  14. ↑ a b Część urządowa. „Gazeta Lwowska”. Nr 241, s. 2, 23 października 1917. 
  15. ↑ Sprawozdanie Komitetu C. K. Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego za rok 1913. Lwów: 1914, s. 346, 387.
    •Sprawozdanie Komitetu C. K. Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego za rok 1912. Lwów: 1913, s. 199, 252.
  16. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów: 1913, s. 1004.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 1020.
  17. ↑ Spis członków i delegatów Galicyjskiego Towarzystwa Łowieckiego. Lwów: 1913, s. 54.
  18. ↑ W przededniu ukonstytuowania Rady powiatowej. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 42, s. 1-2, 20 października 1912. 
  19. ↑ Ukonstytuowania Rady powiatowej. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 44, s. 1-2, 3 listopada 1912. 
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów: 1913, s. 461.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 468-469.
    •>Alojzy Zielecki, Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 356.
  20. ↑ Informacja na tabliczce nagrobnej Jana Wiktora
  21. ↑ Państwowe Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku. Katalog główny, rok 1921/22 (zespół 7, sygn. 82). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 46.
  22. ↑ Gefängnis in Sanok. Księga więźniów śledczych 1939-1940 (zespół 134, sygn. 97). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 22 (poz. 189).
  23. ↑ Czesław Cyran: Stanisław Zabierowski (red.): Studia nad okupacją hitlerowską południowo-wschodniej części Polski. T. I: Ludzie i dokumenty o więźniach politycznych więzienia w Sanoku w latach 1939–1944. Rzeszów: Towarzystwo Naukowe w Rzeszowie i Okręgowa Komisja Badania Zbrodni Hitlerowskich w Rzeszowie, 1976, s. 73.
  24. ↑ Adam Wiktor z Wiatrowic h. Brochwicz. sejm-wielki.pl. [dostęp 2020-08-05].

Bibliografia

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Jan_Wiktor_(1878–1944)&oldid=72457158”