Wikipedia

Jan Wawszczak

Jan Wawszczak[1] (ur. 22 stycznia 1889 w Jaśle, zm. 3 lutego 1935 w Jaworowie) – duchowny rzymskokatolicki, katecheta, kapelan Wojska Polskiego.

Jan Wawszczak
Kapelan
Data i miejsce urodzenia

22 stycznia 1889
Jasło

Data i miejsce śmierci

3 lutego 1935
Jaworów

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

29 czerwca 1911

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941) Krzyż Zasługi Cywilnej (w czasie wojny) Krzyż Zasługi dla Duchownych Wojskowych

Życiorys

edytuj

Urodził się 22 stycznia 1889 w Jaśle[2][3][4]. W 1907 ukończył C. K. Gimnazjum w Jaśle[5][2].

Kształcił się w Seminarium Duchownym w Przemyślu, gdzie w 1911 ukończył studia teologiczne[2]. 29 czerwca 1911 otrzymał Sakrament święceń kapłańskich z rąk biskupa przemyskiego Józefa Sebastiana Pelczara (wyświęceni wtedy zostali także Józef Panaś, Władysław Wójcik)[6][7][8]. Od tego czasu posługiwał jako ksiądz w Rudkach[9][10][2]. Na początku 1912 przystąpił do towarzystwa Charitas[11].

Podczas I wojny światowej z Rudek został powołany do wojskowej służby duszpasterskiej w c. i k. armii[2]. Mianowany kapelanem polowym[12][13] posługiwał w Krakowie, gdzie sprawował opiekę nad żołnierzami rannymi i chorymi[2]. W 1917 i 1918 pozostawał z przydziałem do okręgu uzupełniającego w Tarnowie[14][15]. Na początku 1918 został przeniesiony na obszar Bośni i tam doczekał końca wojny[2].

Po powrocie do niepodległej Polski został zastępcą katechety w szkole wydziałowej żeńskiej w Sanoku, skąd na początku 1919 został powołany do służby duszpasterskiej Wojska Polskiego[16] (według ks. Jana Wacławskiego otrzymał dekret powołujący go na katechetę do Gimnazjum w Sanoku, jednak w tym czasie otrzymał telegram od ks. dziekana Józefa Panasia z prośbą o wstąpienie do szeregów armii polskiej[2]). Został mianowany kapelanem w grupie pułkownika Beliny od 15 stycznia 1919[17]. Wyruszył na front wołyński, gdzie posługiwał przy grupie kpt. Meraka[2]. Pod Hrubieszowem zachorował na tyfus plamisty, który osłabił jego zdrowie i wymusił potem przeprowadzenie operacji[2]. Do marca 1922 był kapelanem garnizonu w Stryju[2]. Tam zakończył służbę w Wojsku Polskim 25 marca 1922[2]. Został zweryfikowany w stopniu kapelana rezerwy ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[18][19][3][20].

Tuż po odejściu z armii w 1922 został wikarym w Żołyni[21], a od 4 września 1922 skierowany do pracy w Państwowym Seminarium Nauczycielskim Żeńskim w Jaworowie[22][23][2][4]. Tam został mianowany nauczycielem w 1922[24], a z dniem 1 lutego 1926 katechetą[25]. Był instruktorem dekanalnym Akcji Katolickiej[26]. Jesienią 1934 został przydzielony do szkoły powszechnej w Jaworowie[27]. Wspierał budowę kościoła w Lipinie[2].

Zmarł 3 lutego 1935 w Jaworowie[28][2]. Został pochowany na cmentarzu katolickim w Jaworowie 6 lutego 1935[2][4].

Odznaczenia

edytuj

polskie

austro-węgierskie

Przypisy

edytuj
  1. ↑ W ewidencji diecezji przemyskiej był określany w języku łacińskim jako „Joannes Wawszczak”. W ewidencji wojskowej c. k. armii był określany w języku niemieckim jako „Johann Wawszak”.
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Jan Wacławski. Wspomnienia pośmiertne. Ś. p. ks. Jan Wawszczak. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej O.Ł.”. Z. 11/12, s. 177-181, 1935. 
  3. ↑ a b Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 401.
  4. ↑ a b c Tu podana data urodzenia 21 stycznia 1889, a data śmierci 3 marca 1935. Urszula Olbromska: O pamięci w kamieniu wyrytej... Upamiętnienia Obrońców Ojczyzny i Pomordowanych w rejonie przygranicznym (obecna Ukraina). W: Wojciech Walczak, Karol Łopatecki (red.): Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej. T. 5. Białystok: Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy, 2013, s. 457, 475, seria: Zachowanie Polskiego Dziedzictwa Narodowego. ISBN 978-83-934920-8-4.
  5. ↑ Wykaz uczniów klas ósmych od roku szkolnego 1875/6. W: Księga pamiątkowa 70-lecia Państwowego Gimnazjum imienia króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle 1868–1938. Jasło: 1938, s. 119.
  6. ↑ Kronika. „Echo Przemyskie”. Nr 53, s. 2, 2 lipca 1911. 
  7. ↑ Wiadomości i ogłoszenia urzędowe. Święcenia kapłanów. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 6, s. 307, 1911. 
  8. ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri saecularis et regularis Dioecesis Premisliensis rit. lat. pro Anno Domini 1934. Przemyśl: 1934, s. 210.
  9. ↑ Kronika. „Echo Przemyskie”. Nr 58, s. 2, 20 lipca 1911. 
  10. ↑ Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 7/8, s. 469, 1911. 
  11. ↑ Z Towarzystwa Charitas. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 2, s. 87, 1912. 
  12. ↑ Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 3, s. 34, 34. 
  13. ↑ a b Militärgeistliche in der Reserve des K. u. K. Heeres auf Kriegsdauer. Wiedeń: 1916, s. 12.
  14. ↑ Ranglisten des Kaiserlichen und Königlichen Heeres 1917. Wiedeń: 1917, s. 1326.
  15. ↑ Ranglisten des Kaiserlichen und Königlichen Heeres 1918. Wiedeń: 1918, s. 1654.
  16. ↑ Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 1–2, s. 50, styczeń–luty 1919. 
  17. ↑ Rozkazy Ministra Spraw Wojskowych. 1550. „Dziennik Rozkazów Wojskowych”. Nr 48, s. 1143, 3 maja 1919. 
  18. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1430.
  19. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1301.
  20. ↑ Wykaz kapelanów, służących czynnie lub w rezerwie w WP w okresie pokojowym w latach 1923-1939. Ordynariat Polowy Wojska Polskiego, 2011-03-01. [dostęp 2020-03-28].
  21. ↑ Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 3/4, s. 76, 1922. 
  22. ↑ Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 7/8, s. 136, 122. 
  23. ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri saecularis et regularis Dioecesis Premisliensis rit. lat. pro Anno Domini 1934. Przemyśl: 1934, s. 78, 168.
  24. ↑ Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy dla Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. Nr 12, s. 392, 2 października 1922. 
  25. ↑ Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy dla Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. Nr 1, s. 44, 25 stycznia 1926. 
  26. ↑ Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 10/11, s. 306, 1932. 
  27. ↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy dla Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. Nr 10, s. 567, 25 października 1934. 
  28. ↑ Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1935. Przemyśl: 1935, s. 146.
  29. ↑ Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 1/2, s. 63, 1923. 
  30. ↑ M.P. z 1938 r. nr 177, poz. 323. Zamiast uprzednio nadanego Medalu Niepodległości 2 maja 1933. M.P. z 1933 r. nr 102, poz. 123.

Bibliografia

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Jan_Wawszczak&oldid=74262172”