Jan Niemiec (duchowny)
Jan Niemiec (ur. 14 marca 1958 w Rzeszowie, zm. 27 października 2020 w Łańcucie) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor historii, rektor Wyższego Seminarium Duchownego w Gródku Podolskim w latach 2001–2007, biskup pomocniczy kamieniecki w latach 2006–2020.
Biskup tytularny Decoriany | |||
| |||
Kraj działania | |||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia | |||
Data i miejsce śmierci | |||
Biskup pomocniczy kamieniecki | |||
Okres sprawowania |
2006–2020 | ||
Wyznanie | |||
Kościół | |||
Diakonat |
20 grudnia 1986 | ||
Prezbiterat |
24 czerwca 1987 | ||
Nominacja biskupia |
21 października 2006 | ||
Sakra biskupia |
8 grudnia 2006 | ||
Odznaczenia | |||
Data konsekracji |
8 grudnia 2006 | ||||
---|---|---|---|---|---|
Miejscowość |
Kamieniec Podolski | ||||
Miejsce | |||||
Konsekrator | |||||
Współkonsekratorzy | |||||
|
Życiorys
edytujUrodził się 14 marca 1958 w Rzeszowie. Dorastał w Kozłówku koło Strzyżowa[1]. W latach 1977–1981[1] studiował pedagogikę (nauczanie początkowe)[2] w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Rzeszowie, uzyskując magisterium[3]. W 1980 był jednym z założycieli Niezależnego Zrzeszenia Studentów na tej uczelni[1]. W maju 1981, po zamachu na papieża Jana Pawła II, organizował w Rzeszowie biały marsz przeciwko przemocy. W latach 1981–1982 pracował jako nauczyciel w szkole podstawowej w Kozłówku. W miejscu pracy założył komisję zakładową NSZZ „Solidarność” i jej przewodniczył[4]. Po wprowadzeniu stanu wojennego napisał dwa listy protestacyjne[2]. Jego mieszkanie było dwukrotnie przeszukiwane w celu znalezienia egzemplarzy tych listów. W 1982 za rozwieszanie plakatów solidarnościowych został zatrzymany na 48 godzin[4]. W latach 1982–1983 był rozpracowywany przez organy bezpieczeństwa państwa (KE krypt. Klon). Od 1987 kolportował prasę i wydawnictwa podziemne[2].
W 1982[3] rozpoczął studia od drugiego roku w Wyższym Seminarium Duchownym w Przemyślu[2]. Święcenia diakonatu otrzymał 20 grudnia 1986. Na prezbitera został wyświęcony 24 czerwca 1987 przez biskupa diecezjalnego przemyskiego Ignacego Tokarczuka[5]. W 1991 ukończył studia w zakresie historii Kościoła na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim[6]. W 1998 w Instytucie Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk na podstawie dysertacji Zakład Naukowo-Wychowawczy Ojców Jezuitów w Chyrowie 1886–1939 uzyskał doktorat z historii[7].
W latach 1987–1989 pracował jako wikariusz w parafii Matki Bożej Królowej Polski w Stalowej Woli, której proboszczem był Edward Frankowski[4]. Prowadził duszpasterstwa nauczycieli, ludzi pracy i neokatechumenatu, a także był opiekunem Studium Społecznego (później filii KUL)[2]. W sierpniu 1988, podczas strajku w Hucie Stalowa Wola, odprawiał msze święte dla protestujących robotników[4]. W latach 1991–1992 pełnił funkcję administratora parafii Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Morawsku[2].
W 1992 wyjechał na Ukrainę, do diecezji kamienieckiej. Do 2003 pracował jako duszpasterz w parafii w Żyszczyńcach, którą zorganizował. Ponadto był prefektem i wykładowcą, a w latach 2001–2007 rektorem Wyższego Seminarium Duchownego w Gródku Podolskim. Zorganizował i był dyrektorem biblioteki seminaryjnej. W latach 1999–2001 prowadził wykłady w Wyższym Seminarium Duchownym Archidiecezji Lwowskiej. Utworzył rocznik naukowy „Studia Catholica Podoliae”, którego redaktorem naczelnym był w latach 2001–2006[2].
21 października 2006 papież Benedykt XVI mianował go biskupem pomocniczym diecezji kamienieckiej ze stolicą tytularną Decoriana[3]. Święcenia biskupie otrzymał 8 grudnia 2006 w katedrze Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Kamieńcu Podolskim[5]. Konsekrował go kardynał Marian Jaworski, arcybiskup metropolita lwowski[5], któremu asystowali arcybiskup Ivan Jurkovič, nuncjusz apostolski na Ukrainie, i Leon Dubrawski, biskup diecezjalny kamieniecki[8]. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa „Ecce Agnus Dei” (Oto Baranek Boży)[6].
W 2008 został przewodniczącym Komisji ds. Rodziny Konferencji Episkopatu Rzymskokatolickiego Ukrainy[2]. W 2013 asystował w sakrze biskupa pomocniczego kamienieckiego Radosława Zmitrowicza[5].
W 2011 przekazał swój rodzinny dom w Kozłówku Fundacji Troska na Rzecz Wszechstronnego Rozwoju Dzieci i Młodzieży[9].
Zmarł 27 października 2020 w szpitalu w Łańcucie, gdzie był hospitalizowany w związku z zakażeniem koronawirusem SARS-CoV-2 i ciężkim przebiegiem choroby[10]. 9 listopada 2020 został pochowany w katedrze w Kamieńcu Podolskim[11].
Odznaczenia i wyróżnienia
edytujPostanowieniem prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 9 stycznia 2009 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[12]. Natomiast prezydent RP Andrzej Duda 17 września 2018 odznaczył go Krzyżem Wolności i Solidarności[13], w 2019 Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości[14], a 2 listopada 2020 pośmiertnie Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[15].
W 2006 nadano mu tytuł honorowego obywatela gminy i miasta Strzyżowa[16].
Otrzymał ponadto medal Zasłużony dla „Solidarności” (2008)[2] i nagrodę „Świadek Historii”, przyznaną przez oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Rzeszowie (2015)[17].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Zmarł śp. bp Jan Niemiec. ekai.pl, 2020-10-28. [dostęp 2020-11-03].
- ↑ a b c d e f g h i M. Stręk: Jan Niemiec w Encyklopedii Solidarności. encysol.pl. [dostęp 2022-01-02].
- ↑ a b c Nomina dell’Ausiliare di Kamyanets-Podilskyi dei Latini (Ucraina). vatican.va, 2006-10-21. [dostęp 2020-08-28]. (wł.).
- ↑ a b c d Wizyta delegacji Instytutu Pamięci Narodowej w Chmielnickim i Kamieńcu Podolskim (Ukraina) – 22–23 listopada 2018. ipn.gov.pl. [dostęp 2020-11-03].
- ↑ a b c d Jan Niemiec. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2020-11-03]. (ang.).
- ↑ a b Polak biskupem pomocniczym na Ukrainie. ekai.pl, 2006-10-22. [dostęp 2020-11-03].
- ↑ Jan Niemiec, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2020-11-03] .
- ↑ J. Gławacka: Ukraina: święcenia biskupie Polaka. radiovaticana.org (arch.), 2006-12-08. [dostęp 2016-04-19].
- ↑ O Fundacji. fundacjatroska.pl (arch.). [dostęp 2021-08-29].
- ↑ Zmarł biskup Jan Niemiec. credo.pro, 2020-10-27. [dostęp 2020-11-04].
- ↑ Pogrzeb śp. bpa Jana Niemca. „Uczył radykalnej przynależności do Baranka Ofiarnego”. credo.pro, 2020-11-09. [dostęp 2021-06-14].
- ↑ M.P. z 2009 r. nr 30, poz. 427 – pkt 49. [dostęp 2019-11-17].
- ↑ M.P. z 2018 r. poz. 1132 – pkt 12. [dostęp 2019-11-17].
- ↑ Odznaczenia z okazji Narodowego Dnia Pamięci Duchownych Niezłomnych. prezydent.pl, 2019-10-29. [dostęp 2019-11-17].
- ↑ M.P. z 2021 r. poz. 66. [dostęp 2021-01-21].
- ↑ Uchwała Nr III/19/06 Rady Miejskiej w Strzyżowie. bip.strzyzow.pl, 2006-12-28. [dostęp 2020-11-03].
- ↑ A. Plęs: Historycy nagrodzeni przez rzeszowski Instytut Pamięci Narodowej. nowiny24.pl, 2015-11-25. [dostęp 2015-11-25].
Linki zewnętrzne
edytuj- Jan Niemiec [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2013-06-07] (ang.).