Jan Niemiec (duchowny)

polski ksiądz katolicki

Jan Niemiec (ur. 14 marca 1958 w Rzeszowie, zm. 27 października 2020 w Łańcucie) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor historii, rektor Wyższego Seminarium Duchownego w Gródku Podolskim w latach 2001–2007, biskup pomocniczy kamieniecki w latach 2006–2020.

Jan Niemiec
Biskup tytularny Decoriany
Ilustracja
Herb duchownego Ecce Agnus Dei
Oto Baranek Boży
Kraj działania

Ukraina

Data i miejsce urodzenia

14 marca 1958
Rzeszów

Data i miejsce śmierci

27 października 2020
Łańcut

Biskup pomocniczy kamieniecki
Okres sprawowania

2006–2020

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Diakonat

20 grudnia 1986

Prezbiterat

24 czerwca 1987

Nominacja biskupia

21 października 2006

Sakra biskupia

8 grudnia 2006

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Wolności i Solidarności Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości
Sukcesja apostolska
Data konsekracji

8 grudnia 2006

Miejscowość

Kamieniec Podolski

Miejsce

katedra Świętych Apostołów Piotra i Pawła

Konsekrator

Marian Jaworski

Współkonsekratorzy

Ivan Jurkovič
Leon Dubrawski

Życiorys

edytuj

Urodził się 14 marca 1958 w Rzeszowie. Dorastał w Kozłówku koło Strzyżowa[1]. W latach 1977–1981[1] studiował pedagogikę (nauczanie początkowe)[2] w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Rzeszowie, uzyskując magisterium[3]. W 1980 był jednym z założycieli Niezależnego Zrzeszenia Studentów na tej uczelni[1]. W maju 1981, po zamachu na papieża Jana Pawła II, organizował w Rzeszowie biały marsz przeciwko przemocy. W latach 1981–1982 pracował jako nauczyciel w szkole podstawowej w Kozłówku. W miejscu pracy założył komisję zakładową NSZZ „Solidarność” i jej przewodniczył[4]. Po wprowadzeniu stanu wojennego napisał dwa listy protestacyjne[2]. Jego mieszkanie było dwukrotnie przeszukiwane w celu znalezienia egzemplarzy tych listów. W 1982 za rozwieszanie plakatów solidarnościowych został zatrzymany na 48 godzin[4]. W latach 1982–1983 był rozpracowywany przez organy bezpieczeństwa państwa (KE krypt. Klon). Od 1987 kolportował prasę i wydawnictwa podziemne[2].

W 1982[3] rozpoczął studia od drugiego roku w Wyższym Seminarium Duchownym w Przemyślu[2]. Święcenia diakonatu otrzymał 20 grudnia 1986. Na prezbitera został wyświęcony 24 czerwca 1987 przez biskupa diecezjalnego przemyskiego Ignacego Tokarczuka[5]. W 1991 ukończył studia w zakresie historii Kościoła na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim[6]. W 1998 w Instytucie Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk na podstawie dysertacji Zakład Naukowo-Wychowawczy Ojców Jezuitów w Chyrowie 1886–1939 uzyskał doktorat z historii[7].

W latach 1987–1989 pracował jako wikariusz w parafii Matki Bożej Królowej Polski w Stalowej Woli, której proboszczem był Edward Frankowski[4]. Prowadził duszpasterstwa nauczycieli, ludzi pracy i neokatechumenatu, a także był opiekunem Studium Społecznego (później filii KUL)[2]. W sierpniu 1988, podczas strajku w Hucie Stalowa Wola, odprawiał msze święte dla protestujących robotników[4]. W latach 1991–1992 pełnił funkcję administratora parafii Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Morawsku[2].

W 1992 wyjechał na Ukrainę, do diecezji kamienieckiej. Do 2003 pracował jako duszpasterz w parafii w Żyszczyńcach, którą zorganizował. Ponadto był prefektem i wykładowcą, a w latach 2001–2007 rektorem Wyższego Seminarium Duchownego w Gródku Podolskim. Zorganizował i był dyrektorem biblioteki seminaryjnej. W latach 1999–2001 prowadził wykłady w Wyższym Seminarium Duchownym Archidiecezji Lwowskiej. Utworzył rocznik naukowy „Studia Catholica Podoliae”, którego redaktorem naczelnym był w latach 2001–2006[2].

21 października 2006 papież Benedykt XVI mianował go biskupem pomocniczym diecezji kamienieckiej ze stolicą tytularną Decoriana[3]. Święcenia biskupie otrzymał 8 grudnia 2006 w katedrze Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Kamieńcu Podolskim[5]. Konsekrował go kardynał Marian Jaworski, arcybiskup metropolita lwowski[5], któremu asystowali arcybiskup Ivan Jurkovič, nuncjusz apostolski na Ukrainie, i Leon Dubrawski, biskup diecezjalny kamieniecki[8]. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa „Ecce Agnus Dei” (Oto Baranek Boży)[6].

W 2008 został przewodniczącym Komisji ds. Rodziny Konferencji Episkopatu Rzymskokatolickiego Ukrainy[2]. W 2013 asystował w sakrze biskupa pomocniczego kamienieckiego Radosława Zmitrowicza[5].

W 2011 przekazał swój rodzinny dom w Kozłówku Fundacji Troska na Rzecz Wszechstronnego Rozwoju Dzieci i Młodzieży[9].

Zmarł 27 października 2020 w szpitalu w Łańcucie, gdzie był hospitalizowany w związku z zakażeniem koronawirusem SARS-CoV-2 i ciężkim przebiegiem choroby[10]. 9 listopada 2020 został pochowany w katedrze w Kamieńcu Podolskim[11].

Odznaczenia i wyróżnienia

edytuj

Postanowieniem prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 9 stycznia 2009 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[12]. Natomiast prezydent RP Andrzej Duda 17 września 2018 odznaczył go Krzyżem Wolności i Solidarności[13], w 2019 Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości[14], a 2 listopada 2020 pośmiertnie Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[15].

W 2006 nadano mu tytuł honorowego obywatela gminy i miasta Strzyżowa[16].

Otrzymał ponadto medal Zasłużony dla „Solidarności” (2008)[2] i nagrodę „Świadek Historii”, przyznaną przez oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Rzeszowie (2015)[17].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Zmarł śp. bp Jan Niemiec. ekai.pl, 2020-10-28. [dostęp 2020-11-03].
  2. a b c d e f g h i M. Stręk: Jan Niemiec w Encyklopedii Solidarności. encysol.pl. [dostęp 2022-01-02].
  3. a b c Nomina dell’Ausiliare di Kamyanets-Podilskyi dei Latini (Ucraina). vatican.va, 2006-10-21. [dostęp 2020-08-28]. (wł.).
  4. a b c d Wizyta delegacji Instytutu Pamięci Narodowej w Chmielnickim i Kamieńcu Podolskim (Ukraina) – 22–23 listopada 2018. ipn.gov.pl. [dostęp 2020-11-03].
  5. a b c d Jan Niemiec. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2020-11-03]. (ang.).
  6. a b Polak biskupem pomocniczym na Ukrainie. ekai.pl, 2006-10-22. [dostęp 2020-11-03].
  7. Jan Niemiec, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2020-11-03].
  8. J. Gławacka: Ukraina: święcenia biskupie Polaka. radiovaticana.org (arch.), 2006-12-08. [dostęp 2016-04-19].
  9. O Fundacji. fundacjatroska.pl (arch.). [dostęp 2021-08-29].
  10. Zmarł biskup Jan Niemiec. credo.pro, 2020-10-27. [dostęp 2020-11-04].
  11. Pogrzeb śp. bpa Jana Niemca. „Uczył radykalnej przynależności do Baranka Ofiarnego”. credo.pro, 2020-11-09. [dostęp 2021-06-14].
  12. M.P. z 2009 r. nr 30, poz. 427 – pkt 49. [dostęp 2019-11-17].
  13. M.P. z 2018 r. poz. 1132 – pkt 12. [dostęp 2019-11-17].
  14. Odznaczenia z okazji Narodowego Dnia Pamięci Duchownych Niezłomnych. prezydent.pl, 2019-10-29. [dostęp 2019-11-17].
  15. M.P. z 2021 r. poz. 66. [dostęp 2021-01-21].
  16. Uchwała Nr III/19/06 Rady Miejskiej w Strzyżowie. bip.strzyzow.pl, 2006-12-28. [dostęp 2020-11-03].
  17. A. Plęs: Historycy nagrodzeni przez rzeszowski Instytut Pamięci Narodowej. nowiny24.pl, 2015-11-25. [dostęp 2015-11-25].

Linki zewnętrzne

edytuj
  • Jan Niemiec [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2013-06-07] (ang.).