Jan Neuman
Jan Alojzy Neuman (ur. 9 sierpnia 1902 w Tłumaczu k. Lwowa, zm. 27 czerwca 1941 tamże)[1] – polski artysta fotograf, publicysta[2][3]. Członek rzeczywisty Fotoklubu Polskiego[4][5]. Członek Fotoklubu Warszawskiego[6]. Członek rzeczywisty i członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Fotograficznego[3][2]. Sekretarz generalny Polskiego Komitetu dla Spraw Kongresu Międzynarodowej Fotografii Naukowej i Stosowanej[2]. Członek sekcji fotografii Komitetu Normalizacyjnego[2].
.jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia |
9 sierpnia 1902 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
27 czerwca 1941 |
| Zawód, zajęcie |
artysta fotograf, publicysta |
| Narodowość |
polska |
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie Józefa i Bogumiły z Tomżyńskich. W 1920 ochotniczo służył w Wojsku Polskim[7]. Studiował na wydziale architektonicznym Politechniki Lwowskiej, ukończył Graphische Lehr und Versuchsanstalt w Wiedniu. Związany z lwowskim i warszawskim środowiskiem fotograficznym – pracował, tworzył we Lwowie (od 1934 w Warszawie)[2]. Jako artysta fotograf po raz pierwszy zaprezentował swoje prace w 1927 roku – w I Międzynarodowym Salonie Fotografii Artystycznej w Warszawie[3]. Miejsce szczególne w jego twórczości zajmowała fotografia aktu, fotografia dokumentalna, fotografia krajobrazowa, fotografia krajoznawcza, fotografia portretowa oraz fotomontaż – w zdecydowanej większości powstająca w technikach szlachetnych, takich jak bromolej, guma wielowarstwowa, przetłok barwny, izohelia[8][3][9]. Był prekursorem fotografii kolorowej w Polsce, przed II wojną światową[10].
Od 1927 do 1931 roku pracował w Docenturze Fotografii Politechniki Lwowskiej – był asystentem Henryka Mikolascha[11]. W 1934 roku osiedlił się w Warszawie, gdzie od 1935 roku podjął pracę wykładowcy w Państwowej Koedukacyjnej Szkole Fotograficznej w Warszawie[8]. Był współtwórcą i redaktorem prowadzącym miesięcznika fotograficznego Leica w Polsce – ukazującego się w latach 1936–1939[2][3][10]. Był członkiem komitetu redakcyjnego miesięcznika ilustrowanego – Przegląd Fotograficzny[12].
Jan Alojzy Neuman był autorem i współautorem wielu wystaw fotograficznych; indywidualnych (m.in. w Wiedniu – 1931) oraz zbiorowych – w Polsce i za granicą[2][3][8]. Jego fotografie były wielokrotnie nagradzane medalami, wyróżnieniami, dyplomami – m.in. w Londynie, Tokio, Wiedniu[2][3]. Były publikowane wielokrotnie w polskiej (m.in. na łamach Fotografa Polskiego) i zagranicznej, specjalistycznej prasie fotograficznej[3][8]. Był autorem wielu publikacji na temat fotografii (m.in. w Fotografie Polskim, Miesięczniku Fotograficznym, Przeglądzie Fotograficznym)[2].
Był członkiem rzeczywistym i członkiem Zarządu Polskiego Towarzystwa Fotograficznego, powstałego w 1931 na bazie Polskiego Towarzystwa Miłośników Fotografii w Warszawie[2][3]. Był członkiem rzeczywistym i członkiem Zarządu Lwowskiego Towarzystwa Fotograficznego, powstałego na bazie Klubu Miłośników Sztuki Fotograficznej we Lwowie (1891–1903)[13]. W 1931 został zaproszony i przyjęty w poczet członków rzeczywistych Fotoklubu Polskiego[3][4][5]. W latach 1938–1939 był członkiem Fotoklubu Warszawskiego[6].
Fotografie Jana Neumana znajdują się m.in. w zbiorach Muzeum Narodowego we Wrocławiu oraz Muzeum Sztuki w Łodzi[2][14].
Publikacje
edytujRodzina
edytujJan Alojzy Neuman od 8 października 1937 był mężem Krystyny Neumanowej z Chróścickich – w czasie późniejszym (1947) Krystyna Gorazdowska[16][6].
Przypisy
edytuj- ↑ Kalendarz historyczny - Jan Alojzy Neuman (1902–1941) [online], web.archive.org, 22 marca 2019 [dostęp 2019-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-22].
- ↑ a b c d e f g h i j k Jan Alojzy Neuman - Muzeum Sztuki w Łodzi [online], web.archive.org, 22 marca 2019 [dostęp 2019-03-22].
- ↑ a b c d e f g h i j Ignacy Płażewski, Spojrzenie w przeszłość polskiej fotografii, s. 240, 274, 327, 330–332, 346, 348, 356, 375. Wydawca – Państwowy Instytut Wydawniczy (1982). ISBN 83-06-00100-1.
- ↑ a b Fotoklub Polski [online], web.archive.org, 17 maja 2018 [dostęp 2019-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-17].
- ↑ a b Historia powstania Związku Polskich Artystów Fotografików - Związek Polskich Artystów Fotografików [online], web.archive.org, 17 maja 2018 [dostęp 2019-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-17].
- ↑ a b c Wacław Żdżarski, Historia fotografii warszawskiej, s. 152, 160–161, 170. Wydawca - Państwowe Wydawnictwo Naukowe (1974).
- ↑ Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 210. [dostęp 2021-08-19].
- ↑ a b c d e Neuman Jan Alojzy (1902–1941) [online], web.archive.org, 14 stycznia 2018 [dostęp 2019-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-14].
- ↑ Kryzysowe akty. Zdjęcia nagich kobiet w prasie lat 30. – MIASTA RYTM [online], web.archive.org, 22 marca 2019 [dostęp 2019-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-22].
- ↑ a b Mazowiecka Biblioteka Cyfrowa - Leica w Polsce : miesięcznik fotografii małoobrazkowej. 1938 nr 5 (maj) [online], web.archive.org, 10 kwietnia 2019 [dostęp 2019-04-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-10].
- ↑ Jan Alojzy Neuman (1900–1941) – autorem pierwszych okładek Rocznika PTD [online], web.archive.org, 22 marca 2019 [dostęp 2019-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-22].
- ↑ Przegląd Fotograficzny - rocznik 1938 [online], web.archive.org, 22 marca 2019 [dostęp 2019-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-22].
- ↑ Janina Mierzecka, Całe życie z fotografią, s. 253. Wydawca - Wydawnictwo Literackie Kraków (1981). ISBN 83-08-00296-X.
- ↑ Galeria FF - Eksperyment [online], web.archive.org, 22 marca 2019 [dostęp 2019-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-22].
- ↑ Fotomuzeum.pl - 1934 Almanach techniki i przemysłu FOTO - Jan Neuman [online], web.archive.org, 22 marca 2019 [dostęp 2019-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-22].
- ↑ Krystyna Gorazdowska [online], web.archive.org, 25 stycznia 2018 [dostęp 2019-04-19] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-25].
Linki zewnętrzne
edytuj- Dzieła Jana Neumana w bibliotece Polona