Jan Korolec
Jan Korolec (ur. 26 sierpnia[1] 1902 w Połtawie na Ukrainie, zm. 30 lipca 1941 w Auschwitz-Birkenau) – polski prawnik i polityk, działacz ONR „ABC”, publicysta.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przyczyna śmierci |
gruźlica płuc |
| Zawód, zajęcie |
prawnik |
Życiorys
edytujOjciec był dyrektorem banku w Połtawie. W 1919 zamieszkali w Łomży i tutaj skończył gimnazjum[2]. W 1920 wstąpił do Armii Ochotniczej. Początkowo studiował na Wydziale Filozoficzno-Humanistycznym Uniwersytetu Warszawskiego, a następnie na Wydziale Prawa tego samego uniwersytetu. W czasie studiów był członkiem Młodzieży Wszechpolskiej i Obozu Wielkiej Polski. W 1934 przystąpił do Obozu Narodowo-Radykalnego[3].
W 1937 został zaatakowany przez bojówki „Falangi”. Po wybuchu wojny współorganizował Grupę Szańca. Aresztowany w 1940, więziony na Pawiaku, został wywieziony do Auschwitz 14 VIII 1940 (nr obozowy 1818), gdzie zginął rok później[4].
Pojął za żonę Wandę Helenę z Pruszyńskich. Mieli syna Romana[5].
Poglądy
edytujBył publicystą takich pism jak: „Nowy Ład”, „ABC” (ostatni redaktor naczelny tego pisma, 1938-1939), „Prosto z Mostu”. W okresie międzywojennym opublikował broszurę programową Ustrój polityczny narodu[6], w której projektuje utopijny plan ustroju dla Polski, przeciwstawiając go werbalnie komunizmowi i faszyzmowi, który jednak ma być ustrojem totalnym, tzn. wymuszającym władzę jednej organizacji narodowej. W broszurze tej znaczną część zajmują projekty pozbawienia Żydów praw obywatelskich oraz silnie zaznaczony wątek antymasoński. W swojej publicystyce prezentował poglądy silnie antysemickie i propagował działania zmierzające do wymuszenia całkowitej emigracji Żydów z Polski[twórczość własna?][7][8]. Jego stosunek do Żydów bardzo celnie charakteryzuje cytat[twórczość własna?]: "Żydzi są zawsze elementem rozkładu nawet wtedy, gdy chcą współpracować z państwem. Likwidowanie sprawy żydowskiej jest koniecznym warunkiem wzmacniania potęgi Polski"[9].
Pisał o tym, że początkowo sporo czerpał z faszyzmu i nazizmu. Przyznawał: "Pod wpływem niemieckim i włoskim doszliśmy do koncepcji hierarchicznej organizacji, obejmującej cały naród uświadomiony i podlegający mechanicznym poleceniom władz. Nie braliśmy dostatecznie pod uwagę faktu, że naród nie jest mechanizmem, a społeczeństwo nie da się skoszarować". Z czasem jednak odciął się od pomysłów tworzenia aż tak totalitarnego systemu[10].
Prace
edytuj- Ustrój polityczny narodu, Warszawa 1938
Przypisy
edytuj- ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2014-05-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-31)].
- ↑ I. Barwicka-Tylek, Korolec Jan, [w:] Słownik historii doktryn politycznych, red. M. Jaskólski, t. 3, Warszawa 2007, s. 396.
- ↑ W.J. Muszyński, Duch młodych. Organizacja Polska i Obóz Narodowo-Radykalny w latach 1934-1944. Od studenckiej rewolty do konspiracji niepodległościowej, IPN, Warszawa 2011, s. 165, przypis nr 297. ISBN 978-83-7629-283-0.
- ↑ A. Meller, Jan Korolec [w:] Lista strat działaczy obozu narodowego w latach 1939-1955, red. W.J. Muszyński, J. Mysiakowska-Muszyńska, t. 1, Warszawa 2010, s. 169.
- ↑ Potomkowie Sejmu Wielkiego [dostęp: 22 VIII 2017 r.]
- ↑ Jan Korolec, Ustrój polityczny narodu, Warszawa: Biblioteka społeczno-polityczna A.B.C., 1938 [dostęp 2019-01-27].
- ↑ Jan Korolec, Oby jak najprędzej, „ABC”, XIV (28), 28 stycznia 1939, s. 1, Cytat: Trzeba więc żydów przekonać o konieczności emigracji wszystkich żydów z Polski. Przekonać ich mogą nie słowa, ale fakty. Takimi faktami mogą być posunięcia, które stwarzają dla wszystkich żydów w Polsce atmosferę niemożliwą do dalszego pobytu. Żydzi wtedy przekonają się o bezwzględnej konieczności wyemigrowania z Polski, przekonają się, że nie mają co do roboty w naszym kraju. Przedwstępnym warunkiem tego rodzaju akcji jest pozbawienie żydów obywatelstwa, a więc uchwalenie wniosku posła Stocha.
- ↑ Jan Korolec, Cisza, która krzyczy, „ABC”, XIV (29), 29 stycznia 1939, s. 9.
- ↑ Jan Korolec, Harmider żydowski, „ABC”, XIV (98), 3 kwietnia 1939, s. 1.
- ↑ J. Tomasiewicz, W kierunku nacjokracji : tendencje autorytarne, totalistyczne i profaszystowskie w polskiej myśli politycznej (1933-1939): narodowcy - narodowi radykałowie - narodowi socjaliści, Katowice, 2019, s. 198
Bibliografia
edytuj- Arkadiusz Meller, Patryk Tomaszewski: ŻYCIE I ŚMIERĆ DLA NARODU! Antologia myśli narodowo-radykalnej z lat trzydziestych XX wieku. Warszawa: Prohibitia, 2011. ISBN 978-83-61344-20-9.
- Edward Muszalski, Korolec Jan, "Polski Słownik Biograficzny", t. 10: 1962-1964, s.91-92