Jan Bednarski (ur. 16 czerwca 1860 w Bystrej, zm. 7 kwietnia 1926 w Nowym Targu) – lekarz, działacz narodowy i społeczny, w latach 1898–1914 poseł do Sejmu Krajowego Galicji, 1919–1925 starosta powiatu spisko-orawskiego, członek Zarządu Związku Polowych Drużyn Sokolich w 1913 roku[1], członek Wydziału Związku Drużyn Podhalańskich w 1914 roku[2].

Jan Bednarski
Ilustracja
Jan Bednarski (przed 1901)
Data i miejsce urodzenia

16 czerwca 1860
Bystra Podhalańska

Data i miejsce śmierci

7 kwietnia 1926
Nowy Targ

Poseł do Sejmu Krajowego Galicji
Okres

od 1898
do 1914

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Życiorys

edytuj

Jan Bednarski uczęszczał do gimnazjum św. Anny w Krakowie, gdzie złożył egzamin maturalny 1 marca 1880[3]. Ukończył studia medyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim w 1886 roku. Od 1897 roku był lekarzem powiatowym w Nowym Targu. Poza pracą zawodową udzielał się w działalności społecznej, między innymi był jednym z inicjatorów budowy Gimnazjum im. Seweryna Goszczyńskiego, otwartego 10 września 1904 roku, a także bursy i szpitala w Nowym Targu oraz sądu w Czarnym Dunajcu. Od 1905 roku był członkiem Ligi Narodowej[4]. W latach 1898–1914 był posłem do Sejmu Krajowego VII, VIII, IX oraz X kadencji. Był zaangażowany w spór o Morskie Oko, zaś w 1909 roku dwukrotnie składał interpelacje w obronie ludności polskiej prześladowanej przez władze węgierskie na Orawie.

W 1913 roku założył „Gazetę Podhalańską”, której był pierwszym wydawcą i w której publikował, przeważnie anonimowo. W listopadzie 1918 roku został prezesem Komitetu Niepodległościowego w Nowym Targu, wspierał wkroczenie na teren Orawy wojsk polskich. Był działaczem komitetu plebiscytowego na Spiszu i Orawie. W 1920 roku został pierwszym starostą spisko-orawskim i pełnił tę funkcję do likwidacji powiatu w 1925 roku. Zmarł w roku następnym i został pochowany w Nowym Targu. Był odznaczony między innymi Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski 2 maja 1922[5]. 23 lipca 1904 otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Miasta Nowego Targu[6].

Przypisy

edytuj
  1. Władysław Niemczynowski, Polowe drużyny sokole, w: Żołnierz Legionów i P.O.W., nr 3 i 4, rok III, Warszawa, maj-sierpień 1939, s. 92.
  2. Gazeta Podhalańska rok II, nr 26, 28 czerwca 1914 roku, s. 2.
  3. A. Wątor, Liga Narodowa w Galicji-Małopolsce i jej działacze, Toruń 2020, s. 189.
  4. Stanisław Kozicki, Historia Ligi Narodowej (okres 1887-1907), Londyn 1964, s. 570.
  5. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 22.
  6. Honorowi Obywatele Miasta Nowego Targu. nowytarg.pl. [dostęp 2015-03-08].

Bibliografia

edytuj
  • Emil Kowalczyk: Jan Bednarski. „Orawa” nr 6–8 (wrzesień 1990). ISSN 1233-4200.
  • Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: 2004. ISBN 83-7104-009-1.

Literatura uzupełniająca

edytuj