Jan Bagiński (biskup)

polski duchowny katolicki, biskup

Jan Bagiński (ur. 31 maja 1932 w Kamionce, zm. 19 maja 2019 w Opolu) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor nauk teologicznych, biskup pomocniczy opolski w latach 1985–2009, od 2009 biskup pomocniczy senior diecezji opolskiej.

Jan Bagiński
Biskup tytularny Tagaraty
Ilustracja
Jan Bagiński (2015)
Servire Deo et populo
Służyć Bogu i ludziom
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

31 maja 1932
Kamionka

Data i miejsce śmierci

19 maja 2019
Opole

Biskup pomocniczy opolski
Okres sprawowania

1985–2009

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

17 czerwca 1956

Nominacja biskupia

8 lipca 1985

Sakra biskupia

15 sierpnia 1985

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

15 sierpnia 1985

Miejscowość

Opole

Miejsce

katedra Podwyższenia Krzyża św.

Konsekrator

Józef Glemp

Współkonsekratorzy

Henryk Gulbinowicz
Alfons Nossol

Życiorys

edytuj

Urodził się 31 maja 1932 w Kamionce na Wołyniu[1]. W 1943 wraz z rodziną zbiegł z rodzinnej miejscowości, dzięki czemu uratował się przed napadem banderowców dokonujących rzezi wołyńskiej[2]. Po wkroczeniu w 1944 na Wołyń oddziałów Armii Czerwonej jego rodzina została przymusowo repatriowana do Chełma Lubelskiego, skąd przeniosła się do Opola[3]. W latach 1947–1951 uczył się w II Męskim Liceum Ogólnokształcącym w Opolu, które ukończył złożeniem egzaminu dojrzałości. W latach 1951–1956 odbył studia filozoficzno-teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym Śląska Opolskiego w Nysie i Opolu. Święceń prezbiteratu udzielił mu 17 czerwca 1956 w katedrze Podwyższenia Krzyża św. w Opolu biskup diecezjalny częstochowski Zdzisław Goliński. Magisterium z teologii uzyskał w 1962 na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego[1]. Stopień licencjata teologii uzyskał w 1987 w Instytucie Teologiczno-Pastoralnym w Opolu (filii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego). Natomiast stopień doktora nauk teologicznych w zakresie teologii dogmatycznej uzyskał w 1989 na Sekcji Teologii Dogmatycznej Wydziału Teologicznego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego na podstawie dysertacji Teologiczne i psychologiczne kryteria zdatności do kapłaństwa[1][4] napisanej pod kierunkiem biskupa Alfonsa Nossola[3].

W latach 1956–1958 pracował jako wikariusz w parafii św. Mikołaja w Pyskowicach[1]. Jednocześnie realizował zadanie budowy kościoła filialnego w Pniowie[3] na terenie sąsiedniej parafii św. Marcina w Paczynie[1]. Następnie w latach 1958–1959 był wikariuszem w parafii Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Opolu. W latach 1976–1985 pełnił funkcję proboszcza parafii Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Kluczborku[1][5]. W 1979 został mianowany dziekanem kluczborskim, a w 1981 dziekanem kluczborskiego regionu duszpasterskiego. Od 1979 był ponadto konsultorem diecezjalnym[1]. Prowadził rekolekcje oraz konferencje głównie dla sióstr zakonnych, inteligencji i nauczycieli[3]. W 1981 otrzymał godność kapelana honorowego Jego Świątobliwości[1].

W latach 1959–1976 pracował w seminarium duchownym w Nysie na stanowisku wykładowcy języka łacińskiego i prefekta alumnów, a od 1973 wicerektora[1].

Był inwigilowany przez funkcjonariuszy Służbę Bezpieczeństwa, w latach 60. został oblany kwasem. Instytut Pamięci Narodowej nadał mu status pokrzywdzonego[6].

8 lipca 1985[1] został prekonizowany biskupem pomocniczym diecezji opolskiej ze stolicą tytularną Tagarata[1]. Święcenia biskupie otrzymał wraz z Gerardem Kuszem[3] 15 sierpnia 1985 w katedrze Podwyższenia Krzyża św. w Opolu[1]. Udzielił mu ich kardynał Józef Glemp, prymas Polski, w asyście kardynała Henryka Gulbinowicza, arcybiskupa metropolity wrocławskiego, i Alfonsa Nossola, biskupa diecezjalnego opolskiego[1]. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa „Servire Deo et populo” (Służyć Bogu i ludziom)[7]. Został ustanowiony wikariuszem generalnym diecezji. W kurii biskupiej sprawował urząd przewodniczącego wydziału duszpasterskiego. Do jego kompetencji należały sprawy duszpasterstwa ogólnego i sakramentalne, sprawy rodzinne, charytatywne, misyjne i zakonne. Oprócz tego szczególną opiekę sprawował nad kluczborskim regionem duszpasterskim[1]. 14 sierpnia 2009 papież Benedykt XVI przyjął jego rezygnację z obowiązków biskupa pomocniczego diecezji opolskiej[8][9].

W ramach prac Episkopatu Polski był członkiem Komisji ds. Misji i ds. Zakonnych[1]. W 2003 był współkonsekratorem podczas sakry biskupa pomocniczego opolskiego Pawła Stobrawy[10].

Zmarł 19 maja 2019 w Opolu[3][7]. 27 maja 2019 został pochowany przy tamtejszym kościele Świętych Apostołów Piotra i Pawła[11].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j k l m n o K.R. Prokop: Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 14–15. ISBN 83-7052-900-3.
  2. M. Bartnicki: Bp Jan Bagiński: przeżyłem rzeź wołyńską dzięki pomocy ukraińskich sąsiadów. wp.pl, 2013-07-14. [dostęp 2018-02-22].
  3. a b c d e f Śp. Biskup Jan Bagiński. diecezja.opole.pl (arch.). [dostęp 2020-03-25].
  4. Jan Bagiński, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2018-08-29].
  5. G. Polak: Kto jest kim w Kościele. Warszawa: Katolicka Agencja Informacyjna, 1999, s. 15. ISBN 83-911554-0-4.
  6. Bp Bagiński: esbecy pilnowali mnie cały czas. wprost.pl, 2007-03-03. [dostęp 2013-12-25].
  7. a b Jan Bagiński na stronie Konferencji Episkopatu Polski. episkopat.pl. [dostęp 2019-05-22].
  8. Rinuncia di ausiliare di Opole (Polonia). press.vatican.va, 2009-08-14. [dostęp 2013-12-25]. (wł.).
  9. Benedykt XVI przyjął rezygnację bp. Bagińskiego. episkopat.pl (arch.), 2009-08-14. [dostęp 2013-12-25].
  10. Jan Bagiński. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2013-12-25]. (ang.).
  11. Pogrzeb biskupa Jana Bagińskiego. opole.gosc.pl, 2019-05-27. [dostęp 2019-05-28].

Linki zewnętrzne

edytuj