Jamy (województwo lubelskie)
Jamy – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie lubartowskim, w gminie Ostrów Lubelski[5][6]. Leży przy drodze wojewódzkiej nr 813.
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) | |
| Strefa numeracyjna |
81 |
| Kod pocztowy |
21-110[4] |
| Tablice rejestracyjne |
LLB |
| SIMC |
0388895[5] |
Położenie na mapie gminy Ostrów Lubelski  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu lubartowskiego  | |
 51°30′30″N 22°49′29″E/51,508333 22,824722[1]
| |
Wieś stanowi sołectwo gminy Ostrów Lubelski[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 295 mieszkańców[8].
Historia
edytujUchwałą Sejmu Ustawodawczego z 22 lipca 1919 roku, przywracającą prawa miejskie Ostrowowi Lubelskiemu, Jamy wraz z sąsiednimi Bójkami otrzymały status przedmieścia Ostrowa Lubelskiego[9][10]. 31 grudnia 1961 wyłączone je ponownie z Ostrowa i włączono jako samodzielne wsie do nowo utworzonej gromady Ostrów Lubelski[11].
W okresie II wojny światowej pobliskie Lasy Parczewskie stanowiły bazę oddziałów partyzanckich AK, BCh, GL/AL oraz radzieckich. 22 kwietnia 1943 w ramach operacji antypartyzanckiej Niemcy otoczyli w pobliżu Jam oddział GL dowodzony przez radzieckiego oficera, byłego jeńca Fiodora Kowalowa ps. „Teodor Albrecht”. Doszło do ciężkich walk z udziałem lotnictwa. Część oddziału wyszła z otoczenia w okolicach wsi, część pozostała w otoczeniu i po zużyciu amunicji popełniła samobójstwo. Poległo łącznie ok. 25 gwardzistów[12].
W nocy 7/8 marca 1944 partyzanci AL ze zgrupowania dowodzonego przez Mieczysława Moczara zaatakowali oddział turkmeńskich kolaborantów, który zatrzymał się na postój w Jamach. W odwecie niemiecka ekspedycja karna przeprowadziła następnego dnia pacyfikację wsi. Z rąk Niemców i ich kolaborantów zginęły wówczas 152 osoby, w tym wiele kobiet i dzieci. Jamy zostały doszczętnie spalone[13][14].
Po wojnie wieś odbudowano. Ofiary pacyfikacji upamiętnia pomnik wzniesiony w latach 60., a także Kaplica-Mauzoleum (poświęcona 1 lipca 2001 roku) oraz Izba Pamięci Pacyfikacji Wsi Jamy.
Jamy odznaczono Krzyżem Grunwaldu III klasy[15] za czynny udział mieszkańców w antyhitlerowskim ruchu oporu.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Parafia Niepokalanego Poczęcia NMP w Ostrowie Lubelskim.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 43691
- ↑ Wieś Jamy w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-03-03], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-03-03].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 371 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Strona gminy, sołectwa
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ M.P. z 1919 r. Nr 229, poz. 0
- ↑ Marian Markiewicz: Pacyfikacja wsi Jamy. 8 marca 1944. Ostrów Lubelski: Towarzystwo Ziemi Ostrowa Lubelskiego i Urząd Miejski w Ostrowie Lubelskim, 2004, s. 26. ISBN 83-89616-40-8.
- ↑ Dz.U. z 1961 r. nr 54, poz. 307
- ↑ Józef Bolesław Gargas: Oddziały Gwardii Ludowej i Armii Ludowej 1942–1945. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1971, s. 164.
- ↑ Marian Markiewicz: op.cit.. s. 27–35.
- ↑ Józef Bolesław Gargas: op.cit.. s. 172.
- ↑ 19 sierpnia 1946 „za pomoc udzielaną oddziałom partyzanckim w czasie okupacji” M.P. z 1947 r. nr 25, poz. 170