James Denis (ur. 1 lutego 1906, zm. 21 czerwca 2003) – francuski lotnik, as myśliwski okresu II wojny światowej.

James Denis
pułkownik pułkownik
Data i miejsce urodzenia

1 lutego 1906
La Jarrie-Audouin, Francja

Data i miejsce śmierci

21 czerwca 2003
Niort

Przebieg służby
Lata służby

1925–1954

Siły zbrojne

Armée de l’air

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Komandor Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Order Wyzwolenia Medal Wojskowy (Francja) Krzyż Wojenny 1939–1945 (Francja) Krzyż Wybitnej Służby Lotniczej (Wielka Brytania) Medal Lotniczy (Stany Zjednoczone) Order Jerzego I Kawaler Orderu Orła Białego (Serbia) Komandor Orderu Alawitów (od 1956, Maroko)

Życiorys

edytuj

Urodził się w La Jarrie-Audouin w rodzinie ziemiańskiej[1]. W 1925 wstąpił do wojska, z początku służył jako strzelec pokładowy, w 1929 otrzymał licencję pilota i został skierowany do 33 pułku lotnictwa Moguncji do francuskich wojsk okupacyjnych w Niemczech[2]. Jednostka przemianowana na 3 dywizjon 3 pułku została skierowana do Châteauroux, gdzie Denis służył w latach 1930–1936. Następnie przydzielony do Dijon do eskadry 2/3 „Les lévriers”. Ze względu na problemy ze zdrowiem przeniesiony na stanowisko instruktora radionawigatorów w Saint-Jean-d’Angély[1]. 18 czerwca 1940, podczas kampanii francuskiej słuchał radiowego apelu generała de Gaulle’a i postanowił do niego dołączyć[1]. W nocy z 19 na 20 czerwca wystartował Farmanem F.222 jego współpasażerami byli Georges Goumin, André Cantes, Roger Speich i Louis Ferrant[3]. O świcie wylądowali w Anglii, dołączyli do wolnych Francuzów i spotkali generała de Gaulle’a. James Denis przeszedł przeszkolenie na samolotach Hawker Hurricane w Sutton Bridge i otrzymał promocje na podporucznika. We wrześniu 1940 brał udział w bitwie o Dakar, następnie objął dowództwo eskadry która w lutym 1941 została wcielona do Royal Air Force aby wzmocnić obronę Egiptu[2]. Przez krótki czas latał w 33 dywizjonie RAF w Grecji, po powrocie do Egiptu przydzielony do 73 dywizjonu[1]. 7 kwietnia w Tobruku utworzono eskadrę C 73 dywizjonu w której służyli francuscy piloci. Siły Wolnej Francji nazwały jednostkę 1 francuską eskadrą myśliwską. 23 kwietnia i 21 maja zestrzelił niemieckiego asa Hansa-Joachima Marseille'a[4]. Podczas walk w Afryce Północnej piloci tejże eskadry zestrzeli 12 samolotów wroga, z czego James Denis odniósł połowę zwycięstw[1]. 21 czerwca 1 eskadra została pierwszą francuską jednostką odznaczoną Orderem Wyzwolenia. Pod koniec 1941 eskadra została przeniesiona do Rijak w Libanie gdzie nastąpiło jej rozwiązanie. W jej miejsce utworzono dywizjon myśliwski „Alsace” w którym Denis otrzymał dowództwo pierwszej eskadry. W sierpniu 1942 awansowany na kapitana został dowódcą dywizjonu. W styczniu 1943 wezwany do Anglii[1]. Następnie służył w sztabie w Bejrucie i Rijaku. W 1944 mianowany biegłym oficerem w komisji obrony zgromadzenia narodowego Rządu Tymczasowego Republiki Francuskiej[2]. Od 1954 w stanie spoczynku. James Denis zmarł 21 czerwca 2003.

Odznaczenia

edytuj

Bibliografia

edytuj
  • Germaine L’Herbier-Montagnon, Cap sans retour, Éditions Solar, 1948.
  • Henry Lafont, Aviateurs de la liberté : Mémorial des Forces Aériennes Françaises Libres, SHAA, 2002 (ISBN 2-904521-46-1).
  • Vital Ferry, Croix de Lorraine et Croix du Sud 1940–1942 : Aviateurs belges et de la France libre en Afrique, Editions du Gerfaut, 2005 (ISBN 2-914-62292-9).
  • Mémorial des Compagnons - 1940–1945 : Compagnons morts en le 18 juin 1940 et le 8 mai 1945, Paris, Imprimerie nationale, 1961.
  • Jean-Christophe Notin, 1061 compagnons : Histoire des Compagnons de la Libération, Éditions Perrin, 2000, 822 p. (ISBN 2-262-01606-2).
  • Vladimir Trouplin, Dictionnaire des Compagnons de la Libération, Elytis, 2010, 1230 p. (ISBN 2-356-39033-2).
  • « Les Forces Aériennes Françaises Libres. Juin 1940 : naissance des FAFL au Moyen-Orient », Icare (revue), no 128, 1989.
  • Yves Morieult, « Les French Flight des escadrilles françaises au sein de la RAF », Aéro Journal, no 33, 2003.
  • Dominique Breffort, « Les Forces Aériennes Françaises Libres et la reconstitution de l'armée de l’air (1940–1945) », Wing Masters, no HS n°3, 2002.

Linki zewnętrzne

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f Biographie - Ordre National de la Libération.
  2. a b c Jean-Christophe Notin: 1061 compagnons : Histoire des Compagnons de la Libération. Éditions Perrin, 2000. ISBN 2-262-01606-2.
  3. Vladimir Trouplin: Dictionnaire des Compagnons de la Libération. Elytis, 2010. ISBN 2-356-39033-2.
  4. Robert Tate: Hans-Joachim Marseille: An Illustrated Tribute to the Luftwaffe's „Star of Africa”. Atglen, Pensylwania: Schiffer Publishing, 2008. ISBN 978-0-7643-2940-1.